18-06-2014، 18:58
عباس کریمی‌عباسی/ ۱۳ ژوئن سالروز تولد بازیگری به نام بازیل راتبون؛ ایفاگر نقش شرلوک هولمز است که در دهه ۴۰ و ۵۰ محبوبترین بازیگر انگلستان و یکی از مشهورترین بازیگران جهان در این دو دهه به شمار می رود.
بازیل راتبون در ژوهانسبورگ افریقای جنوبی از پدر و مادری انگلیسی به دنیا آمد اما در کودکی به انگلستان رفت و ملیت انگلیسی خود را حفظ کرد. وی در سال 1916 به ارتش انگلستان پیوست اما دو سال بعد استعفا داد و به دلیل روحیه هنری نتوانست خود را با نظامی گری انطباق دهد.
راتبون ابتدا به بازی در تئاتر روی آورد و اولین نقش سینمایی خود را در سال 1929 در نقش لرد آرتور دیلینگ در فیلم آخرین خانم چی‌نی بازی کرد. وی که به ادبیات پلیسی علاقه زیادی داشت سال بعد در نقش فیلو ونس کاراگاه آماتور نویسنده ای امریکایی به نام اس اس وان داین که همتا و رقیب آگاتا کریستی انگلیسی در آن سالها بود بازی کردد منتها به دلیل عرق ملی و علاقه ای که به شرلوک هولمز داشت بازی در این نقش را دیگر تکرار نکرد و اولین بازی خود در نقش این کاراگاه مشهور ادبی را در سال 1939 با عنوان تازی باسکرویل ارائه داد که مورد توجه بسیاری از مردم به ویژه پرنس چارلز؛ ولیعهد انگلستان قرار گرفت.
راتبون بلافاصله در همان سال فیلم ماجراهای شرلوک هولمز را بازی کرد اما بازی در این نقش را به دلایل نامعلومی تا سال 1942 که با فیلم شرلوک هولمز و صدای مهیب بازگشت به تعویق انداخت. یک سال بعد در دو فیلم پیاپی در همین نقش با عناوین «شرلوک هولمز و سلاح سری» و «شرلوک هولمز و چهره‌های مرگ» بازی کرد.
در سال 1944 نیز در دو فیلم در نقش هولمز ایفای نقش کرد که به ترتیب «شرلوک هولمز و زن عنکبوتی» و «پنجه سرخ» نام داشتند. «شرلوک هولمز و خانه وحشت» و «زن سبزپوش» نیز در سال 1945 ساخته شدند و در سال بعد از ان راتبون در همین نقش دو فیلم «وحشت در شب» و«آماده کشتن» را بازی کرد.
وی تا سال 1967 که بر اثر حمله قلبی در نیویورک از دنیا رفت دیگر در نقش هولمز بازی نکرد اما در سال 1962 در اقتباسی دیگر از داستان های سر آرتور کنان دویل؛ نویسنده شرلوک هولمز با عنوان « داستان های وحشتناک» بازی کرد که البته در آن از هولمز خبری نبود.
تاثیر حضور راتبون در تاریخ سینما غیر قابل انکار است و جدا از هواداران شرلوک هولمز که به دلیل بازی خوب او در نقش کاراگاه محبوبشان در مراسم مختلف زیادی از وی تجلیل کردند ولیعهد انگلستان به صورت رسمی از وی تشکر و تجلیل کرد. پرنس چالرز تحت تاثیر بازی راتبون سیاست را مدتی کنار گذاشت و دو بار در نقش شرلوک هولمز در فیلم ها ظاهر شد اما به دلیل بازیگر نبودن حاصل کار مصنوعی و خنده دار از آب درآمد و وی پس از شنیدن عکس العمل ها کار را به راتبون سپرد.
شرلوک هولمز را مخلوق ادبی همه اعصار نامیده اند و از منظر کاراکتر پرفروش ترین داستان های دنیا مربوز به این کاراکتر به یاد ماندنی است و برای همین بازی در نقش وی کاری شجاعانه و حساس به شمار می رود. بی انصافی است اگر از جرمی برت؛ بهترین بازیگر نقش این کاراگاه عجیب یاد نکنیم اما نباید نقش راتبون را در آن سالها و در این زمینه فراموش کرد و البته باید ذکر کرد که راتبورن شبیه ترین بازیگر شرلوک هولمز نسبت به کاراکتر این کاراگاه در داستان های دویل و نیز طرح های سیدنی پیجت در مجله استراند است.
راتبون در طول سالهای بازیگری در 67 فیلم بازی کرد و با احتساب 38 سال بازیگری که تا آخرین لحظات عمرش ادامه داشت به تقریب هر سال دو فیلم بازی کرده است. عمده فیلم هایی که وی در انها ایفای نقش داشته جنایی، معمایی و ترسناک هستند اما در فیلم هایی چون ماجراهای رابین هود و سفرهای مارکوپولو نیز نقش های متفاوتی را تجربه کرده است.