29-07-2012، 12:09
ﮐﺎرهای ﻧﯿﮏ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻓﺮدی و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺮد. ﺑﺨﺶ ﻓﺮدی آن ﺑﻪ ﺣﻮزه اﻣﻮر اﺧﻼق ﻓﺮدی ﺑﺎزﻣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ از آن ﺑﻪ ﺧﻮدﺳﺎزی ﯾﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺨﺶ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ آن همان هنجارهایی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ اﻧﺴﺎن ﻣﺮاﻋﺎت ﮐﻨﺪ.
ﯾﮑﯽ از هنجارهای اجتماعی ﮐﻪ ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﺧﻼق ﻓﺮدی ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ،هنجار اﺣﺘﺮام ﺑﻪ دﯾﮕﺮی اﺳﺖ. اﺣﺘﺮام در آﻣﻮزه های ﻗﺮآن از آن جایی اهمیت ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﮐﺮاﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ دارد. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ ﻋﺪم رﻋﺎﯾﺖ اﯾﻦ هﻨﺠﺎر ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی هتک ﺣﺮﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ و زﯾﺮﭘﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﮐﺮاﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ. در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﺮاﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ اﯾﻦ اﻗﺘﻀﺎ را دارد ﺗﺎ ھﺮ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺎ دﯾﮕﺮی ﭼﻨﺎن رﻓﺘﺎر ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ آن را ﻣﯽ ﻃﻠﺒﺪ.
● مفهوم احترام
اﺣﺘﺮام از رﯾﺸﻪ ﺣﺮم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﺣﺮﻣﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ اﺳﺖ. (ﻟﻐﺖ ﻧﺎﻣﻪ دهخدا) اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ واژه ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی آن ﭼﻪ ﮐﻪ هتک و ﺷﮑﺴﺘﻦ آن ﻧﺎروا ﺑﺎﺷﺪ ﻧﯿﺰ آﻣﺪه اﺳﺖ. (ﺻﺤﺎح اﻟﻠ ﻐﻪ ج ۵ ص ١٨٩۵) از اﯾﻦ رو ﺣﺮام هر ﭼﯿﺰ و ﯾﺎ ﮐﺎری اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم دادن آن ﻣﻤﻨﻮع وﻧﺎروا ﺑﺎﺷﺪ و ﯾﺎ ﺣﺮام هر ﺟﺎﯾﯽ را ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم دادن ﺑﺮﺧﯽ از اﻣﻮری ﮐﻪ در ﺟﺎهای دﯾ ﮕﺮ ﺟﺎﯾﺰ اﺳﺖ، در آن ﺟﺎ ﻧﺎدرﺳﺖ و ﻏﯿﺮ ﺟﺎﯾﺰ ﺑﺎﺷﺪ. (ﻣﻔﺮدات راﻏﺐ اﺻﻔهاﻧﯽ ص ٢٢٩)
واژه اﺣﺘﺮام ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ و مفهوم ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ در ﻗﺮآن ﺑﻪ ﮐﺎر ﻧﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و اﯾﻦ مفهوم از اﺿﺎﻓﻪ وﺻﻔﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺑﻪ وﺻﻒ ﺣﺮام و ﻣﺤﺘﺮم ﺷﻤﺮدن ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ هنگامی ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﻔﺲ (اﻧﻌﺎم آﯾﻪ ١۵١) و ﯾﺎ ﺧﺎﻧﻪ (ﻣﺎﺋﺪه آﯾﻪ ٩٧) و ﯾﺎ ﻣﺎه (ﺗﻮﺑﻪآﯾﻪ ۵) و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن را ﻣﺤﺘﺮم ﻣﯽ ﺷﻤﺎرد از آن اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺘﻨﺒﺎط ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام و ﺗﻌﻈﯿﻢ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. اﻟﺒﺘﻪ واژﮔﺎﻧﯽ ﭼﻮن ﺗﻌﻈﯿﻢ ( ﺣﺞ آﯾﻪ ٣٠ و ٣٢) و ﯾﺎ ﺗﻮ ﻗﯿﺮ (ﻓ ﺘﺢ آﯾﻪ ٩) و ﺗﻌﺰﯾﺮ (همان) و ﺧﻔﺾ ﺟﻨﺎح (اﺳﺮاء آﯾﻪ ٢۴) ھﻤﯿﻦ ﻣﻌﻨﺎ و مغهوم ا ﺻﻄﻼﺣﯽ را ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ.
ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﺒﺎﯾﺪ تنها ﺑﻪ اﯾﻦ واژه در آﯾﺎت ﻗﺮآن ﺑﺴﻨﺪه ﮐﺮد ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮای درﯾﺎﻓﺖ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮط ﯾﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﻪ همه آﯾﺎﺗﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ مفهوم را ﻣﯽ رﺳﺎﻧﺪ، ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ.
● اﻧﺴﺎن، ﻣﻮﺟﻮدی ﻣﺤﺘﺮم
ﻣﻨﺸﺄ اﺣﺘﺮام به هر ﭼﯿﺰی را ﺑﺎﯾﺪ در ﻧﺤﻮه ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ﺧﺪا داﻧﺴﺖ. هر ﭼﯿﺰی ﮐﻪ اﻧﺘﺴﺎب آن ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﻮی ﺗﺮ و ﻧﺰدﯾﮏ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ از اﺣﺘﺮام ﺑﯿﺶﺗﺮی ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻧﺴﺎن از آن ﺟﺎ ارزش و اﻋﺘﺒﺎر و اﺣﺘﺮام ﻓﺰون ﺗﺮی دارد ﮐﻪ اﻧﺘﺴﺎب آن ﺑﻪ ﺧﺪا از دﯾﮕﺮ آﻓﺮﯾﺪه ها ﺑﯿﺶ ﺗﺮ اﺳﺖ؛ زﯾﺮا اﻧﺴﺎن تنها ﻣﻮﺟﻮدی اﺳﺖ ﮐﻪ روح ﺧﺪاﯾﯽ ﺧﺎﺻﯽ دارد و اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را ﺑﻪ وی ﺑﺨﺸﯿﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ از همه اﺳﻤﺎی ﺧﺪا ﺑﺮﺧﻮردار ﮔﺮدد و ﺑﻪ همین ﺳﺒﺐ ﺧﻼﻓﺖ الهی را ﺑﻪ عهده ﮔﯿﺮد. اﯾﻦ ﻋﻨﻮان و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ.
در آﯾﻪ ٧٠ ﺳﻮره اﺳﺮاء اﺷﺎره شده و ﻓﺮﻣﻮده شده : و ﻟﻘﺪ ﮐﺮﻣﻨﺎ ﺑﻨﯽ آدم.
ﺑﺴﯿﺎری از آﻣﻮزههای ﺣﻘﻮﻗﯽ و ﺣﮑﻤﯽ ﻗﺮآن ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺣﺘﺮام و ﺗﮑﺮﯾﻢ اﻧﺴﺎن دارد. از اﯾﻦ رو ﺣﺮﻣﺖ ﺟﺎن آدﻣﯽ (اﻧﻌﺎم آﯾﻪ١۵١)و ﯾﺎ ﻣﺎل (ﺑﻘﺮه آﯾﻪ ١٨٨) و ﯾﺎ ﻋﺮض و آﺑﺮو (ﻧﺴﺎء آﯾﻪ ١۴٨ و ﻧﻮر آﯾﻪ ٢٣) در ﺷﺮﯾﻌﺖ اﺳﻼم و همه ﺷﺮاﯾﻊ وﺣﯿﺎﺗﯽ آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه و از ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﻧﯿﮑﻮ (ﺑﻘﺮه آﯾﻪ ٨٣) و دور از تهمت و ﻏﯿﺒﺖ و اﻓﺘﺮا (ﺣﺠﺮات آﯾﻪ ١١ و ١٢) و ﺻﺪای ﺑﻠﻨﺪ، ﯾﺎ رﻓﺘﺎری ﺗﻔﺎﺧﺮآﻣﯿﺰ و تمسخرﮔﻮﻧﻪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﻋﻤﻞ ﮐﺮده و اﺣﺘﺮام ﯾﮏ دﯾﮕﺮ را ﻧﮕﻪ دارﻧﺪ.
• سفارش شدگان به احترام در قرآن
ﻗﺮآن ﺑﺮ اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدر (ﺑﻘﺮه آﯾﻪ ٨٣) ﻣﻮﻣﻨﺎن (ﺳﺠﺪه آﯾﻪ ١٨)، میهمان (ذارﯾﺎت آﯾﻪ ٢۴) ﯾﺘﯿﻤﺎن و ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪان (ﻧﺴﺎء آﯾﻪ ٣۶ و ﺑﻘﺮه آﯾﻪ٨٣)و اﻣﻮر ﻣﻘﺪس ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺮآن (اﻋﺮاف آﯾﻪ ٢٠۴ و ﻧﯿﺰ واﻗﻌﻪ آﯾﻪ ٧٩)، ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا (ﻧﻤﻞ آﯾﻪ ٩١) ﻣﺎه های ﺣﺮام (ﺗﻮﺑﻪ آﯾﻪ ٣۶) ﺷﻌﺎﯾﺮالهی (ﺣﺞ آﯾﻪ ٣٠) دﺳﺘﻮر ﻣﯽ دهد.
ﺑﻪ هر ﺣﺎل اﺣﺘﺮام ﺑﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﺗﻌﻈﯿﻢ و ﺗﮑﺮﯾﻢ اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ هنجار مهم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ از ﺳﻮی همگان رﻋﺎﯾﺖ و ﺗﺮوﯾﺞ ﺷﻮد
ﯾﮑﯽ از هنجارهای اجتماعی ﮐﻪ ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﺧﻼق ﻓﺮدی ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ،هنجار اﺣﺘﺮام ﺑﻪ دﯾﮕﺮی اﺳﺖ. اﺣﺘﺮام در آﻣﻮزه های ﻗﺮآن از آن جایی اهمیت ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﮐﺮاﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ دارد. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ ﻋﺪم رﻋﺎﯾﺖ اﯾﻦ هﻨﺠﺎر ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی هتک ﺣﺮﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ و زﯾﺮﭘﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﮐﺮاﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ. در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﺮاﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ اﯾﻦ اﻗﺘﻀﺎ را دارد ﺗﺎ ھﺮ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺎ دﯾﮕﺮی ﭼﻨﺎن رﻓﺘﺎر ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ آن را ﻣﯽ ﻃﻠﺒﺪ.
● مفهوم احترام
اﺣﺘﺮام از رﯾﺸﻪ ﺣﺮم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﺣﺮﻣﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ اﺳﺖ. (ﻟﻐﺖ ﻧﺎﻣﻪ دهخدا) اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ واژه ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی آن ﭼﻪ ﮐﻪ هتک و ﺷﮑﺴﺘﻦ آن ﻧﺎروا ﺑﺎﺷﺪ ﻧﯿﺰ آﻣﺪه اﺳﺖ. (ﺻﺤﺎح اﻟﻠ ﻐﻪ ج ۵ ص ١٨٩۵) از اﯾﻦ رو ﺣﺮام هر ﭼﯿﺰ و ﯾﺎ ﮐﺎری اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم دادن آن ﻣﻤﻨﻮع وﻧﺎروا ﺑﺎﺷﺪ و ﯾﺎ ﺣﺮام هر ﺟﺎﯾﯽ را ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم دادن ﺑﺮﺧﯽ از اﻣﻮری ﮐﻪ در ﺟﺎهای دﯾ ﮕﺮ ﺟﺎﯾﺰ اﺳﺖ، در آن ﺟﺎ ﻧﺎدرﺳﺖ و ﻏﯿﺮ ﺟﺎﯾﺰ ﺑﺎﺷﺪ. (ﻣﻔﺮدات راﻏﺐ اﺻﻔهاﻧﯽ ص ٢٢٩)
واژه اﺣﺘﺮام ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ و مفهوم ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ در ﻗﺮآن ﺑﻪ ﮐﺎر ﻧﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و اﯾﻦ مفهوم از اﺿﺎﻓﻪ وﺻﻔﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺑﻪ وﺻﻒ ﺣﺮام و ﻣﺤﺘﺮم ﺷﻤﺮدن ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ هنگامی ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﻔﺲ (اﻧﻌﺎم آﯾﻪ ١۵١) و ﯾﺎ ﺧﺎﻧﻪ (ﻣﺎﺋﺪه آﯾﻪ ٩٧) و ﯾﺎ ﻣﺎه (ﺗﻮﺑﻪآﯾﻪ ۵) و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن را ﻣﺤﺘﺮم ﻣﯽ ﺷﻤﺎرد از آن اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺘﻨﺒﺎط ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام و ﺗﻌﻈﯿﻢ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. اﻟﺒﺘﻪ واژﮔﺎﻧﯽ ﭼﻮن ﺗﻌﻈﯿﻢ ( ﺣﺞ آﯾﻪ ٣٠ و ٣٢) و ﯾﺎ ﺗﻮ ﻗﯿﺮ (ﻓ ﺘﺢ آﯾﻪ ٩) و ﺗﻌﺰﯾﺮ (همان) و ﺧﻔﺾ ﺟﻨﺎح (اﺳﺮاء آﯾﻪ ٢۴) ھﻤﯿﻦ ﻣﻌﻨﺎ و مغهوم ا ﺻﻄﻼﺣﯽ را ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ.
ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﺒﺎﯾﺪ تنها ﺑﻪ اﯾﻦ واژه در آﯾﺎت ﻗﺮآن ﺑﺴﻨﺪه ﮐﺮد ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮای درﯾﺎﻓﺖ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮط ﯾﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﻪ همه آﯾﺎﺗﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ مفهوم را ﻣﯽ رﺳﺎﻧﺪ، ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ.
● اﻧﺴﺎن، ﻣﻮﺟﻮدی ﻣﺤﺘﺮم
ﻣﻨﺸﺄ اﺣﺘﺮام به هر ﭼﯿﺰی را ﺑﺎﯾﺪ در ﻧﺤﻮه ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ﺧﺪا داﻧﺴﺖ. هر ﭼﯿﺰی ﮐﻪ اﻧﺘﺴﺎب آن ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﻮی ﺗﺮ و ﻧﺰدﯾﮏ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ از اﺣﺘﺮام ﺑﯿﺶﺗﺮی ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻧﺴﺎن از آن ﺟﺎ ارزش و اﻋﺘﺒﺎر و اﺣﺘﺮام ﻓﺰون ﺗﺮی دارد ﮐﻪ اﻧﺘﺴﺎب آن ﺑﻪ ﺧﺪا از دﯾﮕﺮ آﻓﺮﯾﺪه ها ﺑﯿﺶ ﺗﺮ اﺳﺖ؛ زﯾﺮا اﻧﺴﺎن تنها ﻣﻮﺟﻮدی اﺳﺖ ﮐﻪ روح ﺧﺪاﯾﯽ ﺧﺎﺻﯽ دارد و اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را ﺑﻪ وی ﺑﺨﺸﯿﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ از همه اﺳﻤﺎی ﺧﺪا ﺑﺮﺧﻮردار ﮔﺮدد و ﺑﻪ همین ﺳﺒﺐ ﺧﻼﻓﺖ الهی را ﺑﻪ عهده ﮔﯿﺮد. اﯾﻦ ﻋﻨﻮان و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ.
در آﯾﻪ ٧٠ ﺳﻮره اﺳﺮاء اﺷﺎره شده و ﻓﺮﻣﻮده شده : و ﻟﻘﺪ ﮐﺮﻣﻨﺎ ﺑﻨﯽ آدم.
ﺑﺴﯿﺎری از آﻣﻮزههای ﺣﻘﻮﻗﯽ و ﺣﮑﻤﯽ ﻗﺮآن ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺣﺘﺮام و ﺗﮑﺮﯾﻢ اﻧﺴﺎن دارد. از اﯾﻦ رو ﺣﺮﻣﺖ ﺟﺎن آدﻣﯽ (اﻧﻌﺎم آﯾﻪ١۵١)و ﯾﺎ ﻣﺎل (ﺑﻘﺮه آﯾﻪ ١٨٨) و ﯾﺎ ﻋﺮض و آﺑﺮو (ﻧﺴﺎء آﯾﻪ ١۴٨ و ﻧﻮر آﯾﻪ ٢٣) در ﺷﺮﯾﻌﺖ اﺳﻼم و همه ﺷﺮاﯾﻊ وﺣﯿﺎﺗﯽ آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه و از ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﻧﯿﮑﻮ (ﺑﻘﺮه آﯾﻪ ٨٣) و دور از تهمت و ﻏﯿﺒﺖ و اﻓﺘﺮا (ﺣﺠﺮات آﯾﻪ ١١ و ١٢) و ﺻﺪای ﺑﻠﻨﺪ، ﯾﺎ رﻓﺘﺎری ﺗﻔﺎﺧﺮآﻣﯿﺰ و تمسخرﮔﻮﻧﻪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﻋﻤﻞ ﮐﺮده و اﺣﺘﺮام ﯾﮏ دﯾﮕﺮ را ﻧﮕﻪ دارﻧﺪ.
• سفارش شدگان به احترام در قرآن
ﻗﺮآن ﺑﺮ اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدر (ﺑﻘﺮه آﯾﻪ ٨٣) ﻣﻮﻣﻨﺎن (ﺳﺠﺪه آﯾﻪ ١٨)، میهمان (ذارﯾﺎت آﯾﻪ ٢۴) ﯾﺘﯿﻤﺎن و ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪان (ﻧﺴﺎء آﯾﻪ ٣۶ و ﺑﻘﺮه آﯾﻪ٨٣)و اﻣﻮر ﻣﻘﺪس ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺮآن (اﻋﺮاف آﯾﻪ ٢٠۴ و ﻧﯿﺰ واﻗﻌﻪ آﯾﻪ ٧٩)، ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا (ﻧﻤﻞ آﯾﻪ ٩١) ﻣﺎه های ﺣﺮام (ﺗﻮﺑﻪ آﯾﻪ ٣۶) ﺷﻌﺎﯾﺮالهی (ﺣﺞ آﯾﻪ ٣٠) دﺳﺘﻮر ﻣﯽ دهد.
ﺑﻪ هر ﺣﺎل اﺣﺘﺮام ﺑﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﺗﻌﻈﯿﻢ و ﺗﮑﺮﯾﻢ اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ هنجار مهم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ از ﺳﻮی همگان رﻋﺎﯾﺖ و ﺗﺮوﯾﺞ ﺷﻮد
