12-09-2014، 8:41
این بیماری به دنبال عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی بروز می کند ، عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی باعث اختلال عملکرد شیپور استاش می شود و بدین ترتیب عفونت از طریق شیپور استاش به طرف گوش میانی پیشرفت می کند و باعث ایجاد بیماری اوتیت مدیا می گردد.
اوتیت مدیا به سه صورت دیده می شود :
۱. اوتیت مدیای حاد (AOM: Acute Otitis Media ): معمولاً یک عفونت باکتریائی حاد به همراه عفونت دستگاه تنفسی فوقانی می باشد .
۲. اوتیت مدیای حاد عود کننده : اگر اوتیت مدیای حاد سه بار یا بیشتر درشش ماه یا چهار بار یا بیشتر در یک سال اتفاق افتد از نوع عود کننده می باشد ۳. اوتیت مدیای منتشره (OME: Otitis Media with Effusion ): عفونت مقاوم و بدون علامت مایع گوش میانی که به اوتیت مدیای حاد عود کننده بدون سابقه ابتلا به AOM منجر میشود .
۹۳ درصد کودکان تا سن ۷ سالگی یک مورد یا بیشتر و ۳۹ درصد ۶ مورد یا بیشتر ابتلا به این بیماری را تجربه می کنند . تغذیه با شیر مادر و سیگار نکشیدن در منزل احتمال ابتلا به اوتیت مدیای حاد را کاهش می دهد .
علائم AOM شامل درد گوش ، تب (ولی در برخی موارد بدون تب)، آبریزش بینی و سرفه و کاهش شنوایی می باشد . در اطفال چند ماهه ممکن است بدون علامت باشد در این مورد حساسیت زیاد اغلب نشانه درد گوش و AOM می باشد.اوتیت مدیای منتشره اغلب بدون علامت می باشد. سیگار کشیدن ،سابقه فامیلی ابتلا به بیماری اوتیت میانی ، جنس پسر ، ابتلا به اوتیت مدیای حاد در سال اول زندگی از عوامل مستعد کننده ابتلا به این بیماری می باشد
گرچه این بیماری ممکن است در هر سنی روی دهد، عمدتا نوزادان و کودکان کمسن را مبتلا می‌کند. اکثر کودکان تا سن سه سالگی دست کم یک بار به آن مبتلا شده‌اند.این امر ممکن است به علت باریک‌تر بودن لوله‌های استاش (که گوش میانی را به حلق متصل می‌کنند) در کودکان نسبت به بزرگسالان باشند. در نتیجه به علت تخلیه نشدن ترشحات گوش میانی، زمینه برای عفونت فراهم می‌آورد.
اوتیت مدیا براساس تظاهرات بالینی طبقه بندی می شود
1-اوتیت مدیا حاد:
وجود مایع در گوش میانی که با علائم و نشانه های حاد بیماری در موضع ( مانند گوش درد، خروج ترشحات گوش میانی، تورم پرده صماخ ) و یا در کل بدن مانند تب همراه می باشد.
2-اوتیت مدیا مقاوم:
وجود علائم تقریبا شدید (درد و تب) پس از سه روز درمان با آنتی بیوتیک و ادامه فشار و التهاب در پشت پرده صماخی.
3-اوتیت مدیا با ترشح:
ترشح گوش میانی ۶ روز پس از یک دوره درمان آنتی بیوتیکی برای اوتیت مدیا حاد، ادامه دارد که ممکن است تا چند هفته یا چند ماه طول بکشد.
-4اوتیت مدیا راجعه:
وقوع حداقل ۳ دوره اوتیت مدیا حاد در ۶ ماه و یا ۴ دوره اوتیت مدیا حاد در ۱۲ ماه.
عوامل زمینه‌ساز:
عوامل معینی – چه محیطی و چه عواملی فراسوی کنترل فرد – وجود دارد که ممکن است خطر عفونت گوش را در کودک افزایش دهد از جمله:
قرار داشتن در معرض دود سیگار محیطی.
داشتن سابقه عفونت گوش، سرماخوردگی‌های مکرر، یا داشتن سابقه خانوادگی عفونتهای گوش.
رفتن به مهد کودک.
به طور نارس یا کم‌وزن متولد شدن.
به خواب رفتن با بطری شیشه شیر یا استفاده از پستانک.
پسر بودن.
داشتن آلرژی‌هایی که به احتقان یا پرخونی مخاط بینی منجر شود.
نشانه‌های عفونت گوش در کودکان
متاسفانه کودکان کمسن نمی‌توانند حرف بزنند تا به شما بگویند که چه ناراحتیی دارند.وجود این نشانه‌ها در کودک‌تان ممکن است بیانگر ابتلای او به عفونت گوش میانی باشد:
درد، که ممکن است به صورت ناآرامی کودک، دست زدن و کشیدن گوش باشد.
تحریک‌پذیر بودن حین تغذیه، یا به گریه افتادن کودک هنگام خواباندن او خود را نشان دهد.
ترشح سفید یا زردرنگ از گوش که ممکن است بویی نامطبوع داشته باشد.
تب که معمولا بین ۳۷٫۷۸ تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد است.
اشکال در شنوایی
اپیدمیولوژی:
در کودکان بسیار شایع است و بیشترین وقوع آن از ۶ ماهگی تا ۳ سالگی می باشد.اتیولوژی: ریسک فاکتورهایی که بروز اوتیت مدیا را افزایش می دهند عبارتند از: فصل ( در زمستان بیشتراست)، ناهنجاری مادرزادی، فاکتورهای محیطی، نژاد ( در سفید پوستان بیشتر است)، سن اولین ابتلا( هرچه سن ابتلای اولیه کمتر باشد، دوره های وقوع بیماری شدیدتر و مقاومتر بوده و احتمال عود آن بیشتر است ) و جنس ( در پسران بیشتر است).
میکروبیولوژی:استرپتوکوکوس پنومونی(۳۵%)، پاتوژن باکتریایی غالب است که با اوتیت مدیا حاد در ارتباط است. پاتوژن های رده دوم و سوم به ترتیب عبارتند از هموفیلوس آنفولانزا(۲۵% ) و موراکسلا کاتارالیس(۱۵%). از دیگر باکتری های پاتوژن می توان از استافیلوکوک اورئوس، استرژتوکوکپژایوژن، اشرشیا کولی نام برد.
درمان :
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، اگر کودک شما عفونت گوش میانی دارد، مهم است کودک را برای تشخیص و درمان مناسب به نزد دکتر ببرید. متخصص اطفال تعیین خواهد کرد که ٱیا این عفونت باکتریایی است یا ویروسی.اگر عفونت باکتریایی باشد، دکتر شما آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد. اگر عفونت ویروسی باشد، آنتی بیوتیک آن را درمان نخواهد کرد، بنابراین تجویز آنها نه تنها فایده‌‌ای ندارد، بلکه ممکن است عارضه ایجاد کند.با توجه به این که عفونتهای ویروسی شایع‌تر هستند، پزشکان در بسیاری موارد در کودکانی که از جهات دیگر سالم باشند، آنتی‌بیوتیک تجویز نمی‌کنند و منتظر رفع خودبخودی عفونت باقی می‌مانند.
اما در هر حال موارد عفونت گوش میانی درکودکان نیاز به ویزیت پزشک دارد
برای تسکین درد می‌توانید به کودکان مسکن‌هایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن بدهید. به کودکان آسپیرین ندهید، مگر اینکه دکترتان آن را تجویز کند. همچنین گذاشتن یک بالشتک گرم‌کننده روی گوش کودک هم به تسکین او کمک می‌کند. دکتر ممکن است قطره گوش هم برای کودک تجویز کند.در کودکانی که دچار عفونتهای مکرر گوش می‌شوند، ممکن است با جراحی لوله‌هایی در گوش کار گذاشته شود تا به کاهش تجمع مایع در گوش میانی- که زمینه‌ساز عفونت است- کمک کند.
1- هدف:
کنترل درد، ریشه کنی عفونت، جلوگیری از عوارض و پیچیدگی، جلوگیری از بازگشت عفونت، جلوگیری از مصرف آنتی بیوتیکهای غیر ضروری و کاهش عوارض ناشی از درمان
.2-آنتی بیوتیک درمانی:
انتخاب آنتی بیوتیک بر اساس حساسیت میکروبی، میزان نفوذ به مایع گوش میانی، اثر بخشی بالینی، میزان تحمل بیمار، سن بیمار و قیمت دارو می باشد. استفاده از آنتی بیوتیک برای درمان اولیه اوتیت مدیا ترشح دار توصیه نمی شود.
علیرغم آن که یک سوم انواع هموفیلوس آنفولانزا و حداقل سه چهارم انواع موراکسلا کاتارالیس بتالاکتاماز تولید می کنند، آموکسی سیلین هنوز اولین خط درمان است که علیه استرپتوکوک پنومونی اثر عالی و بر اکثر هموفیلوس آنفولانزاهای موجود در گوش میانی نیز موثر است. از داروهایی که بر مولدهای بتالاکتاماز موثرند می توان از کوآموکسی کلاو، کوتری موکسازول، ازیترومایسین/سولفی سوکسازول، کلاریترومایسین، برخی سفالوسپورین های خوراکی نسل دوم و سفیکسیم نام برد.
جهت درمان پنوموکوک های مقاوم به پنی سیلین، که هم اکنون مشکل بزرگی شده است، استفاده از دوز بالای آموکسی سیلین ، ازیترومایسین و یا کوتری موکسازول ممکن است موثر باشد.
درمان داروئی :
داروی انتخابی برای این بیماری آموکسی سیلین می باشد که با دوز mg/kg/day۴۰ منقسم در ۳ دوز برای ده روز متوالی تجویز می شود . در اوتیت مدیای حاد عود کننده آموکسی سیلین mg/kg/day ۲۰ برای36 ماه یا در طول تابستان تجویز می شود .
اوتیت مدیا به سه صورت دیده می شود :
۱. اوتیت مدیای حاد (AOM: Acute Otitis Media ): معمولاً یک عفونت باکتریائی حاد به همراه عفونت دستگاه تنفسی فوقانی می باشد .
۲. اوتیت مدیای حاد عود کننده : اگر اوتیت مدیای حاد سه بار یا بیشتر درشش ماه یا چهار بار یا بیشتر در یک سال اتفاق افتد از نوع عود کننده می باشد ۳. اوتیت مدیای منتشره (OME: Otitis Media with Effusion ): عفونت مقاوم و بدون علامت مایع گوش میانی که به اوتیت مدیای حاد عود کننده بدون سابقه ابتلا به AOM منجر میشود .
۹۳ درصد کودکان تا سن ۷ سالگی یک مورد یا بیشتر و ۳۹ درصد ۶ مورد یا بیشتر ابتلا به این بیماری را تجربه می کنند . تغذیه با شیر مادر و سیگار نکشیدن در منزل احتمال ابتلا به اوتیت مدیای حاد را کاهش می دهد .
علائم AOM شامل درد گوش ، تب (ولی در برخی موارد بدون تب)، آبریزش بینی و سرفه و کاهش شنوایی می باشد . در اطفال چند ماهه ممکن است بدون علامت باشد در این مورد حساسیت زیاد اغلب نشانه درد گوش و AOM می باشد.اوتیت مدیای منتشره اغلب بدون علامت می باشد. سیگار کشیدن ،سابقه فامیلی ابتلا به بیماری اوتیت میانی ، جنس پسر ، ابتلا به اوتیت مدیای حاد در سال اول زندگی از عوامل مستعد کننده ابتلا به این بیماری می باشد
گرچه این بیماری ممکن است در هر سنی روی دهد، عمدتا نوزادان و کودکان کمسن را مبتلا می‌کند. اکثر کودکان تا سن سه سالگی دست کم یک بار به آن مبتلا شده‌اند.این امر ممکن است به علت باریک‌تر بودن لوله‌های استاش (که گوش میانی را به حلق متصل می‌کنند) در کودکان نسبت به بزرگسالان باشند. در نتیجه به علت تخلیه نشدن ترشحات گوش میانی، زمینه برای عفونت فراهم می‌آورد.
اوتیت مدیا براساس تظاهرات بالینی طبقه بندی می شود
1-اوتیت مدیا حاد:
وجود مایع در گوش میانی که با علائم و نشانه های حاد بیماری در موضع ( مانند گوش درد، خروج ترشحات گوش میانی، تورم پرده صماخ ) و یا در کل بدن مانند تب همراه می باشد.
2-اوتیت مدیا مقاوم:
وجود علائم تقریبا شدید (درد و تب) پس از سه روز درمان با آنتی بیوتیک و ادامه فشار و التهاب در پشت پرده صماخی.
3-اوتیت مدیا با ترشح:
ترشح گوش میانی ۶ روز پس از یک دوره درمان آنتی بیوتیکی برای اوتیت مدیا حاد، ادامه دارد که ممکن است تا چند هفته یا چند ماه طول بکشد.
-4اوتیت مدیا راجعه:
وقوع حداقل ۳ دوره اوتیت مدیا حاد در ۶ ماه و یا ۴ دوره اوتیت مدیا حاد در ۱۲ ماه.
عوامل زمینه‌ساز:
عوامل معینی – چه محیطی و چه عواملی فراسوی کنترل فرد – وجود دارد که ممکن است خطر عفونت گوش را در کودک افزایش دهد از جمله:
قرار داشتن در معرض دود سیگار محیطی.
داشتن سابقه عفونت گوش، سرماخوردگی‌های مکرر، یا داشتن سابقه خانوادگی عفونتهای گوش.
رفتن به مهد کودک.
به طور نارس یا کم‌وزن متولد شدن.
به خواب رفتن با بطری شیشه شیر یا استفاده از پستانک.
پسر بودن.
داشتن آلرژی‌هایی که به احتقان یا پرخونی مخاط بینی منجر شود.
نشانه‌های عفونت گوش در کودکان
متاسفانه کودکان کمسن نمی‌توانند حرف بزنند تا به شما بگویند که چه ناراحتیی دارند.وجود این نشانه‌ها در کودک‌تان ممکن است بیانگر ابتلای او به عفونت گوش میانی باشد:
درد، که ممکن است به صورت ناآرامی کودک، دست زدن و کشیدن گوش باشد.
تحریک‌پذیر بودن حین تغذیه، یا به گریه افتادن کودک هنگام خواباندن او خود را نشان دهد.
ترشح سفید یا زردرنگ از گوش که ممکن است بویی نامطبوع داشته باشد.
تب که معمولا بین ۳۷٫۷۸ تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد است.
اشکال در شنوایی
اپیدمیولوژی:
در کودکان بسیار شایع است و بیشترین وقوع آن از ۶ ماهگی تا ۳ سالگی می باشد.اتیولوژی: ریسک فاکتورهایی که بروز اوتیت مدیا را افزایش می دهند عبارتند از: فصل ( در زمستان بیشتراست)، ناهنجاری مادرزادی، فاکتورهای محیطی، نژاد ( در سفید پوستان بیشتر است)، سن اولین ابتلا( هرچه سن ابتلای اولیه کمتر باشد، دوره های وقوع بیماری شدیدتر و مقاومتر بوده و احتمال عود آن بیشتر است ) و جنس ( در پسران بیشتر است).
میکروبیولوژی:استرپتوکوکوس پنومونی(۳۵%)، پاتوژن باکتریایی غالب است که با اوتیت مدیا حاد در ارتباط است. پاتوژن های رده دوم و سوم به ترتیب عبارتند از هموفیلوس آنفولانزا(۲۵% ) و موراکسلا کاتارالیس(۱۵%). از دیگر باکتری های پاتوژن می توان از استافیلوکوک اورئوس، استرژتوکوکپژایوژن، اشرشیا کولی نام برد.
درمان :
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، اگر کودک شما عفونت گوش میانی دارد، مهم است کودک را برای تشخیص و درمان مناسب به نزد دکتر ببرید. متخصص اطفال تعیین خواهد کرد که ٱیا این عفونت باکتریایی است یا ویروسی.اگر عفونت باکتریایی باشد، دکتر شما آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد. اگر عفونت ویروسی باشد، آنتی بیوتیک آن را درمان نخواهد کرد، بنابراین تجویز آنها نه تنها فایده‌‌ای ندارد، بلکه ممکن است عارضه ایجاد کند.با توجه به این که عفونتهای ویروسی شایع‌تر هستند، پزشکان در بسیاری موارد در کودکانی که از جهات دیگر سالم باشند، آنتی‌بیوتیک تجویز نمی‌کنند و منتظر رفع خودبخودی عفونت باقی می‌مانند.
اما در هر حال موارد عفونت گوش میانی درکودکان نیاز به ویزیت پزشک دارد
برای تسکین درد می‌توانید به کودکان مسکن‌هایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن بدهید. به کودکان آسپیرین ندهید، مگر اینکه دکترتان آن را تجویز کند. همچنین گذاشتن یک بالشتک گرم‌کننده روی گوش کودک هم به تسکین او کمک می‌کند. دکتر ممکن است قطره گوش هم برای کودک تجویز کند.در کودکانی که دچار عفونتهای مکرر گوش می‌شوند، ممکن است با جراحی لوله‌هایی در گوش کار گذاشته شود تا به کاهش تجمع مایع در گوش میانی- که زمینه‌ساز عفونت است- کمک کند.
1- هدف:
کنترل درد، ریشه کنی عفونت، جلوگیری از عوارض و پیچیدگی، جلوگیری از بازگشت عفونت، جلوگیری از مصرف آنتی بیوتیکهای غیر ضروری و کاهش عوارض ناشی از درمان
.2-آنتی بیوتیک درمانی:
انتخاب آنتی بیوتیک بر اساس حساسیت میکروبی، میزان نفوذ به مایع گوش میانی، اثر بخشی بالینی، میزان تحمل بیمار، سن بیمار و قیمت دارو می باشد. استفاده از آنتی بیوتیک برای درمان اولیه اوتیت مدیا ترشح دار توصیه نمی شود.
علیرغم آن که یک سوم انواع هموفیلوس آنفولانزا و حداقل سه چهارم انواع موراکسلا کاتارالیس بتالاکتاماز تولید می کنند، آموکسی سیلین هنوز اولین خط درمان است که علیه استرپتوکوک پنومونی اثر عالی و بر اکثر هموفیلوس آنفولانزاهای موجود در گوش میانی نیز موثر است. از داروهایی که بر مولدهای بتالاکتاماز موثرند می توان از کوآموکسی کلاو، کوتری موکسازول، ازیترومایسین/سولفی سوکسازول، کلاریترومایسین، برخی سفالوسپورین های خوراکی نسل دوم و سفیکسیم نام برد.
جهت درمان پنوموکوک های مقاوم به پنی سیلین، که هم اکنون مشکل بزرگی شده است، استفاده از دوز بالای آموکسی سیلین ، ازیترومایسین و یا کوتری موکسازول ممکن است موثر باشد.
درمان داروئی :
داروی انتخابی برای این بیماری آموکسی سیلین می باشد که با دوز mg/kg/day۴۰ منقسم در ۳ دوز برای ده روز متوالی تجویز می شود . در اوتیت مدیای حاد عود کننده آموکسی سیلین mg/kg/day ۲۰ برای36 ماه یا در طول تابستان تجویز می شود .