14-07-2016، 13:07
از قرن نوزدهم مورخان اروپایی برای نامیدن سلسله درگیری‌هایی که در قرون ۱۴ و ۱۵ میلادی میان فرانسه و انگلستان روی داد ، از اصطلاح جنگ صد ساله استفاده می کنند. به راستی نیز این جنگ بیش از صد سال به طول انجامید (از ۱۳۳۷ تا ۱۴۵۳ میلادی).
دو عامل موجب بروز این جنگ شد : ۱- وضعیت مبهم دوک‌نشین گوین (آکیتن کنونی) ؛ این ایالت اگرچه متعلق به انگلستان بود اما حاکمان آن – به دلیل این که در خاک فرانسه قرار داشت – به پادشاه این کشور خراج می پرداخت. انگلیسی‌ها خواهان جدایی آکیتن از خاک فرانسه بودند.
دو عامل موجب بروز این جنگ شد : ۱- وضعیت مبهم دوک‌نشین گوین (آکیتن کنونی) ؛ این ایالت اگرچه متعلق به انگلستان بود اما حاکمان آن – به دلیل این که در خاک فرانسه قرار داشت – به پادشاه این کشور خراج می پرداخت. انگلیسی‌ها خواهان جدایی آکیتن از خاک فرانسه بودند.
نقشه دوک‌نشین آکیتن ؛ واقع در جنوب غربی فرانسه که بخش بزرگی از این کشور را در بر می گرفت.
۲- ارتباط خانوادگی شاهان فرانسه و انگلستان؛ شاه ادوارد سوم انگلستان که مسبب شروع جنگ محسوب می شد ، از سوی مادرش ، نوه شاه فرانسه محسوب می شد. پس از پایان حاکمیت خاندان کاپتی در فرانسه ، ادوارد سوم ادعای حکومت بر فرانسه را مطرح کرد.
***********
پادشاهان فرانسه بر پرجمعیت‌ترین و قدرتمندترین دولت اروپای غربی تسلط داشتند و به همین دلیل ، روی کاغذ برتری فرانسه بر انگلستان مشهود بود. اما ارتش منظم و آموزش‌دیده انگلستان با کمک کمانداران ماهر خود موفق شد در ابتدای ورود به خاک فرانسه ، ارتش این کشور را شکست دهد.
انگلیسی‌ها پیروزی‌های قابل توجهی در نبرد کرسی (سال ۱۳۴۶) و نبرد پواتیه (سال ۱۳۵۶) کسب کردند. سرانجام در سال ۱۳۶۰ میلادی ، شاه ژان فرانسه مجبور شد که یک سوم خاک کشورش را در ازای آتش‌بس به انگلستان واگذارد.
با این حال ، فرزند او – شارل پنجم – با این عهدنامه مخالفت کرد. شارل طی چندین لشکرکشی موفقیت‌آمیز توانست در سال ۱۳۸۰ میلادی ، بخش بزرگی از متصرفات انگلستان را از آنها بگیرد.
شاه پنجم ؛ شاه فرانسه
*************
*************
بعد از یک وقفه طولانی ، بار دیگر انگلیسی‌ها به فرماندهی شاه هنری پنجم جنگ را آغاز کردند. آنها در سال ۱۴۱۵ در نبرد آگینکورت به یک پیروزی عمده دست یافتند. سپس ارتش انگلستان در ۱۴۱۸ موفق به تسخیر نورماندی شد. با این حال ، اکثریت فئودال‌های نواحی مرکزی و جنوب فرانسه از پذیرش حاکمیت انگلیس امتناع کردند.
صحنه‌ای از نبرد اگینکورت
فرانسویان سپس به رهبری دختری جوان به نام ژاندارک توانستند در نبرد اورلئان (سال ۱۴۲۹) بر انگلستان غلبه کنند. سپس در سال ۱۴۴۱ پاریس را آزاد نموده و دوک نشین نورماندی را در سال ۱۴۵۰ از انگلستان گرفتند.
این جنگ هیچ گاه با عهدنامه یا توافقی به پایان نرسید بلکه نه فرانسه – که به اهداف خود رسیده بود – و نه انگلستان ، درگیری‌ها را ادامه ندادند.