+- انجمن های تخصصی فلش خور (http://www.flashkhor.com/forum)
+-- انجمن: علم، فرهنگ، هنر (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=40)
+--- انجمن: تاریخ (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=34)
+--- موضوع: لايحه حاج محمدحسين کازراني در خصوص خودکفايي ملي (/showthread.php?tid=100237)
لايحه حاج محمدحسين کازراني در خصوص خودکفايي ملي - Mr.Robot - 07-04-2014
تفکر ملي خودکفايي، انديشه غالب و حاکم و غيرقابل تخلق در ماهيت حکومت حاج آقا نورالله بوده است و اين مهم در باور و عملکرد تجار و کليه اصناف نيز قابل تحقيق ميباشد، به يک نقل تاريخي در مورد انديشه يکي از تجار سرشناس در اين رابطه نظر مينماييم:
سؤال و جواب؛ عنوان مکتوبي است که رئيس تجار ملي اصفهان که از پيروان دو مجتهد و از اعضاي فعال انجمن مقدس ملي اصفهان است در جواب سؤوالات مختلف ايراد کرده و نظر به طرز تفکر کساني که در اصفهان در زمان مشروطيت به رهبري حاج آقا نورالله مدخليت و نظارت کلي بر جريانات و روند اقتصادي شهر داشتهاند، نظرات اين شخص مؤيد جو غالب اقتصادي در جامعه بوده است.
سؤال و جواب؛ لايحهاي است که جناب حاجي محمدحسين کازراني وطندوست در ترويج منسوج وطن به عنوان سؤال و جواب مرقوم داشتهاند و به اداره (روزنامه) فرستادهاند:
سؤال: چندي است در اين شهر هنگامه عظيمي مشاهده مينماييم. اگر شما از کيفيت آن واقف هستيد، مرا خبر دهيد؟
جواب: چه هنگامه تازه ديدهايد؟
سؤال: بعضي از علماي اعلام و رؤساي فخام و تجار ذويالاحترام لباس کرباس پوشيده و مردم را به پوشيدن اين لباس ترغيب مينمايند. مگر پارچههاي لطيف و نظيف مثل فاستوني و ماهوت و دبيت و غيره چه عيب دارد که ترک نموده و مايل به کرباس شدهاند؟
جواب: مگر نميدانيد اهالي ايران از خواب غفلت بيدار و از مستي جهالت هشيار شدهاند. اينها علايم ترقي است. اينها نشانه شرافت و مقدمات صعود به مدارج عاليه است. علماي اعلام و رؤساي فخام ما ملبس به لباس کرباس شدهاند براي شرافت آن که ما را آگاه نمايند و بفهمانند که کرباس خشن ما ترجيح دارد به ماهوت و فاستوني و پارچههاي نرم لطيف خارجه.
سؤال : کرباس چه شرافتي بر اقمشه خارجه دارد؟
جواب : لباس کرباس شرافت مليت و قوام قوميت ما را حفظ مينمايد و از ذلت احتياج ما را ميرهاند که محتاج به غير نباشيم و ثروت مملکت ما محفوظ بماند.
سؤال : کرباس چگونه شرافت مليت ما را حفظ مينمايد؟
جواب : شرافت هر قوم و سعادت هر مملکتي و استقلال هر مملکتي به رفع احتياج از خارج است اگر به لباس کرباس خود قناعت کنيم از جهت لباس مستغني هستيم و حاجت به اجانب نداريم؛ يعني خود صاحب کرباس هستيم و دست تکدّي ما پيش غير دراز نيست و عرض و ناموس بهاي پارچه خوش رنگ بر باد ندادهايم و تسلط اجانب بر ما کم خواهد شد.
سؤال : لباس کرباس چگونه ثروت ملکي را محفوظ ميدارد؟
جواب : چندين سال است که رابطه اجانب به مملکت ما جاري است ولي بيعلمي و جهالت ما را دانستهاند. هر روز يک نوع قماش خوش رنگ و اسباب قشنگ تازه براي فريب آورده ماحصل حيات ما را به بهاي آن ميربودند. و هموطنان عزيز ما جاهلانه پول و ثروتي که با زحمات شاقه تحصيل نموده به رايگان تقديم آنها مينمودند تا به حدي که اجناس مالالتجاره ما که در واقع سرمايه ملکي ماست و بايد به عوض آن پول طلا و نقره از خارج ، داخل مملکت نمايد. با کمال ذلت از دست ما خارج نموده و در مقابل اسباب بازي براي کودکان نادان فراهم مينمودند. و به درجهاي اين حيله و تزوير کارگر شده که دولت قويشوکت ما را گرفتار فاقه نموده، مقروض و ذليل و محتاج به خود کردند. و به هم دستي وزراي خائن خانه برانداز دست تعدي به عصمت خاک وطن ما دراز نموده، معادن ما را بردند؛ شهرهاي ما را گرفتند؛ تجار محترم ما را دلال و کارگذار خود نمودند؛ رشته تجارت را بکلي از دست ما گرفتند. طرق و شوارع ما را تصرف نمودند و به طوري ما را خوار و خفيف نمودند که پول مملکت ما را به هر قيمت و مقدار که بخواهند نسبت به مسکوکات خود تسعير مينمايند و ما ابدا اختيار نداريم؛ بلکه از فرط جهالت مطلب به اين واضحي را درک نميکنيم، (افسوس برناداني و جهالت ما) اما وقتي که ما احتياجات خود را از آنها سلب نماييم و لوازم معيشت خود را از داخله مملکت فراهم نماييم، چنانچه پدران ما معمول داشتند، پول از مملکت خارج نخواهد شد. و به عوض مالالتجاره ما که خارج ميشود پول و طلا و نقره داخل مملکت خواهد شد. و در واقع آن وقت ما صاحب اختيار مال خود خواهيم بود. و دولت و ملت ما در عداد ملل و دول مستقله به شمار ميرود. و پس حال که فيالجمله به بيچارگي و فلاکت خود برخوردار شديم و معايب کار را ملتفت شدهايم، بر ما واجب است که حتيالامکان از اين سيل کوهکن که هستي مملکت و آبروي ملت ما را ميبرد، جلوگيري نماييم. و سدّي بهتر از رفع احتياج مانع آن نخواهد شد.
سؤال : لباس غير کرباس هم که ممکن است از منسوجات داخله به خوبي و ظرافت مهيا شود و خصوصيت کرباس از چه جهت است؟
جواب : اولاً ساير منسوجات امروزه کفايت لباس تمام اهالي ايران را نميدهد و به قدر کفايت دستگاه پارچهبافي دستي نداريم. ولي کرباس به هر مقدار لازم شود، ميتوان مهيا نمود حتي از فاضل مصرف خود به خارج هم ميتوانيم بفرستيم.
ثانيا: از منسوجات ديگر بازار جهت ريسمان و رنگ گاهي محتاج به خارج خواهيم شد و بالمرّه مستغني نخواهيم شد. مثلاً از يک رنگ نيل که صرف نظر نموديم در سال اقلاً يک صد هزار تومان از خرج مملکت ما کاسته و بر دخلش افزوده خواهد شد. و اين مبلغ پول ما به خارج به بهاي نيل نخواهد رفت. و هم چنين ساير جزييات لوازم معيشت ما که امروز متذکر و ملتفت آنها ميشويم هر يک را مراعات نموديم و تبديل به مال داخله نماييم، در سال کرورها تفاوت مينمايد.
نقل از روزنامه جهاد اکبر، 23 رجب 1325 قمري.