انجمن های تخصصی  فلش خور
توضیحاته معماری بازار - نسخه‌ی قابل چاپ

+- انجمن های تخصصی فلش خور (http://www.flashkhor.com/forum)
+-- انجمن: علم، فرهنگ، هنر (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=40)
+--- انجمن: تاریخ (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=34)
+--- موضوع: توضیحاته معماری بازار (/showthread.php?tid=10508)



توضیحاته معماری بازار - ...Sara SHZ... - 27-06-2012

شکل های مختلف بازار
بازار های خطی:
راسته ایست که در جهت طولی رشد کرده و خان ها در دوسوی آن جای دارند.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
توضیحاته معماری بازار 1

بازار چند محوری:
شبکه ایست گسترده از راسته های موازی و یا متقاطع که مجموعه ی سرا ها و خان ها را در میان می گیرد.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
توضیحاته معماری بازار 1

بازار صلیبی:
مرکب از دو بازار خطی متقاطع عمود بر هم که در محل تقاطع به صورت چند محور متراکم در آمده است.


دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
توضیحاته معماری بازار 1

با مطالعه ی نقشه ی بازار ها مشاهده میکنیم که فضاهای بازار ها به شکلی منطقی درکنار یک دیگر قرار گرفته و به هم مربوط هستند.این که از هر فضایی به راسته ی اصلی می رسیم خود نشان دهنده این واقعیت است و ثابت میکند که فضا ها به صورت اتفاقی در کنار هم قرار نگرفته اند. کارونسرا ها(سرا ها) در خارج از محوطه ی اصلی قرار دارند.اجناس مورد احتیاج اولیه در
راسته های اصلی و بقیه در راسته های فرعی به فروش میرسند و دلیل این سلسله
مراتب این است که

اول ایجاد یک نوع هماهنگی در عرضه کالا

دوم امنیت و نظم به طوری که اصنافی که در کار کالاهای گران بها بودند در بخش های امن تری از بازار قرار میگرفته اند.

و سوم مذهب و اهل و نسب به این ترتیب که اقلیت های مذهبی و فرهنگی ترجیح میدادند در راسته ها و سرا های واحدی،در کنار یکدیگر قرار گیرند.

با مطالعه ی نقشه بازار تکرار شکل های منحنی و دایره ای گنبدی شکل را به وضوح میشود حس کرد و اصل بسیار مهم سقف بازار است و بازار مکانی سقف داراست....سقفی که محافظت میکند....سقفی که امنیت ایجاد میکند و تمامی اعضا رادر مکانی گرد هم می آورد.سقف های گنبدی شکل با شبکه های نور گیر تزیین شده باطرح های هندسی بدون هر نوع کاشیکاری و یا معرق سازی و نور که سمبل زندگی وخورشید است در بازاری آسوده و آسوده گیر.در معماری بازار ها از دایره و گنبد،سمبل
قوس و آسمان،استفاده شده که درون گرایی را القا میکند.

مفهوم قوس و ارتباط آن با معماری بازار

قوس و منحنی در بر گیرنده ی جهان هستی و زندگی که کاربرد آن را به وفور در مکانهای مذهبی دیده ایم در معماری بازار به فراوانی دیده میشوند.طاق ها آرامش و فضایی بدون تنش را به وجود می آورندو نوری که از روزنه های سقف بهدرون می تابد آرامش فضاهای روحانی را منتقل می کند.وجود فضاهای متعدد مذهبی در بطن بازار فضای روحانی حاکم بر بازار را به رغم ماهیت تجاری آن تشدید میکند.در نگاه اول رابطه ی بین تجارت و مذهب دور از ذهن و حتی متضاد به نظر می رسد اما اگر نگاهی به تاریخ بیاندازیم خواهیم دید که در تمام دوران ها مذهب و بازار وابسته به هم بوده اند.در اسلام شباهت بین بازار ها و مساجد و مدارس مذهبی،شباهت سقف بعضی از چهار سو ها و خانقاه ها و روابط نزدیک تجار با این مکان ها که با پول همین تجار بازتولید میشدند بسیار نمایان است

در واقع این شباهت به دوران مهریان و پرستندگان مهر و یا خورشید میرسد.

مهریان معتقد بودند که خورشید در غار زاییده شده از این رو نیایشگا های خود را در غار بنا می کردند.ساختمان مهرابه ها سه دالان به هم چسبیده بود که آن ها را با طاق های
قوسی به هم مرتبط میکردند و می پوشاندند.روشنی از روزنه های کوچک سقف یا از
پنجره های باریک دیوار های غار یا از هر دو به درون مهرابه میرسید به طوری که درون
مهرابه ها زیاد روشن نبود درست مانند داخل بازار ها.

برای رعایت شکل غار مانند آن ها و حفظ فضایی نسبتا تاریک که خاص فضاهای نیایش
بود مهرابه ها را بزرگ نمی ساختند به این دلیل که نیایشگران در این فضا با هم اخت
شوند و همبستگی پیدا کنند.و این خصوصیتی است که ما در بازار و در فلسفه ی آن
مشاهده میکنیم.مسئله ای که بسیار پر اهمیت به نظر میرسد سقف دار بودن بازار است
و احساس امنیت در یک مکان سقف دار آن هم گنبدی شکل.

در مورد قوس که از خصوصیات مکان های مذهبی است تاریخ توضیحاتی میدهد:

در زبان لاتین(Arche)به معنای قوس،گنبد،نظم و در کتاب مقدس به کشتی نوح نیز اطلاق
می شود و کشتی نوح نماد نجات بشریت از نیستی و هرج و مرج است.بشریت که از
هرج و مرج به داخلArcheبرده می شوند و در آن به وحدت میرند.

فضای محاصره شده در شکل های دایره ای سقف گنبدی،احساس امنیت و وحدت موجود در خود را به افراد تحت نفوذ خود منتقل میکند.

آرامشی که در بازار حس میکنیم ناخودآگاه احساس بودن در یک مکان روحانی را به ما
میدهد.وجود مساجد و دیگر مکان های مذهبی در بطن بازار ،نوری که از نورگیر های
سقفی به درون میتابد و حالتی روحانی دارد و شباهت به محرابه ها که خود تاکیدی بر
این احساس است.
افرادی که زیر سقف بازار جمع هستند این احساس یکپارچگی را دارند و خود را متعلق به
یک محل میدانند.یک مکان واحد محترم و مقدس.گواه این مدعا این است که وقتی
میگوییم اهل بازار،تعلق آن ها را می رساند و یگانگی ان ها را به عنوان یک گروه.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
توضیحاته معماری بازار 1

رابطه ی بین شکل-مکان و روح-رفتار در فضای خارج از بازار بروزی متفاوت دارد بطوری که کسبه خارج از مکان بازار حتی اگر کنار یکدیگر به کسب مشغول باشند این وحدت وهمبستگی را احساس نمیکنند.و دنیایی کاملا متفاوت دارند و این مربوط می شود به شکل و معماری بازار،محل سقف دار،محل امن و حالو هوایی که این مکان در خود نهفته
دارد.