![]() |
ویژگیهای کُلی مُهرنویسی در دوره اسلامی بررسی شد!! - نسخهی قابل چاپ +- انجمن های تخصصی فلش خور (http://www.flashkhor.com/forum) +-- انجمن: علم، فرهنگ، هنر (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=40) +--- انجمن: تاریخ (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=34) +--- موضوع: ویژگیهای کُلی مُهرنویسی در دوره اسلامی بررسی شد!! (/showthread.php?tid=245595) |
ویژگیهای کُلی مُهرنویسی در دوره اسلامی بررسی شد!! - # αпGεʟ - 22-09-2015 «آداب مُهرنویسی در دورۀ اسلامی(از ایلخانان تا پایان قاجاریه)» اثر محمد صادق میرزا ابوالقاسمی را انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران منتشر کرد. ![]() به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، کتاب «آداب مُهرنویسی در دورۀ اسلامی(از ایلخانان تا پایان قاجاریه)» تألیف محمدصادق میرزاابوالقاسمی از سوی انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به چاپ رسید. در این کتاب به بررسی ویژگیهای کلی و ظاهری مُهرهای اسلامی از دوران ایلخانی تا پایان قاجاریه پرداخته شده و بهطور خاص رابطه میان متن و ترکیب خوشنویسی در مهرهای حکومتی و دیوانی این دوران مورد مطالعه قرار گرفته است. این موضوع در این کتاب به شناخت آداب و ضابطههای تحریر مهرهای متأخر اسلامی انجامیده است و احتمال تأثیرات مهرنویسی در تحولات خوشنویسی را مطرح کرده است. کتاب آداب مُهرنویسی در دورۀ اسلامی شامل یک مقدمه، سه بحث اصلی، یک مؤخره و یک ضمیمه است: در بخش اول ابتدا گزارشی نسبتاً جامع از اهم تحقیقات مهرشناسی اسلامی ارائه و سپس روشهای مواجهۀ محققان با جوانب مهرشناسی اسلامی و دیدگاههای آنان در طبقهبندی اطلاعات مهرهای اسلامی، بهویژه مهرهای متأخر اسلامی، بررسی شده است. «مهرهای متقدم اسلامی» و «مهرهای متأخر اسلامی» مبحث دیگر کتاب حاضر است. در این بخش دوران تاریخی مهرهای متقدم اسلامی از صدر اسلام تا آغاز حکومت ایلخانان مغول و مهرهای متأخر اسلامی با فرض چند پیشامد دیوانی، ازجمله پیدایی مهرهای جوهری، از ایلخانان تا پایان قاجار را در نظر گرفته شده است. ![]() در مبحث آخر نیز زیر عناوین «ویژگیهای فنی»، «ویژگیهای ظاهری»، «ویژگیهای ادبی»، و «ویژگیهای خوشنویسی»، به تحلیل و توصیف ویژگیهای مهرهای متأخر اسلامی پرداخته شده است. حاصل این گفتارها نشانگر دو موضوع عمده است: یکی اینکه بخشی از قواعد خوشنویسانۀ مهرهای اسلامی بر چارچوب نظری قوانین دیوانی اسناد و مکاتبات وضع شده و خواهناخواه به سازوکاری در خوشنویسی نیز انجامیده است؛ دیگر اینکه ظاهراً ساختار ترکیب در مهرهای متأخر اسلامی تابعی از متن بوده است و در راستای ارائۀ هرچه بهتر و روشنتر آن بهکار میرفته است، اما محدودیات ناشی از قواعد دیوانی همزمان متن را به خدمت ترکیب درآورده است و این رابطۀ دوسویه بهتدریج ساختار مهرهای اسلامی را تابع الگوهایی ثابت کرده است و نتیجۀ آن ظاهراً شبیهشدن بیشازپیش مهرها به یکدیگر بوده است. با این حساب جلوۀ زیباشناسانۀ مهرهای متأخر اسلامی از خوشنویسی به مهرنویسی تقلیل یافته است، چون شامل تکرار و تکثیر و تقلید چندین فرم و قاعدۀ مبنا در ترکیب مهرهای متعدد شده است. این مباحث مفصلاً در مؤخرۀ کتاب تشریح شده است. مطالب این کتاب عمدتاً با استناد به اسناد و متون تاریخی، منشآت، و آدابنامههای دیوانی نوشته شده است. تصویرهای منتخب نیز حتیالمقدور از روی اسناد و مکتوبات و منابع مرجع ـ خصوصاً مجموعۀ اسناد بقعۀ شیخ صفیالدین اردبیلی در بخش اسلامی موزۀ ملی ایران و آرشیو اسناد سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران ـ گرفته شده است. انتهای پیام/و |