عهدنامه وستفالیا؛ نقطه عطفی در تاریخ روابط بین الملل

[B I N A M]

در ۲۴ اکتبر ۱۶۴۸ با امضای پیمانی موسوم به پیمان وستفالیا، دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
جنگ خانمان سوز سی ساله  در اروپای مرکزی پایان یافت. وستفالیا -منطقه ای در شمال غربی آلمان – میزبان این رخدادِ تاریخ ساز بود. عهدنامه وستفالیا را یکی از نقاط عطف در تاریخ روابط بین الملل می دانند.

جنگ سی ساله به راستی یکی از ویرانگرترین جنگهای تاریخ اروپاست. این درگیری ها در سال ۱۶۱۸ آغاز شد؛ زمانیکهدیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
خاندان هابسبورگ  که بر اتریش فرمان می راندند، تلاش کردند که مذهب کاتولیک رومی را به اتباع پروتستان خویش در منطقه بوهم (جمهوری چک امروز) تحمیل نمایند. این اختلافات منطقه ای سریعاً به بقیه ایالات آلمان نیز سرایت نمود. امپراتوری مقدس روم با فرانسه وارد جنگ شد، ایالات طغیانگر آلمانی علیه امپراتور هابسبورگ اتریش به پا خاستند و فرانسه نیز با امپراتوری اسپانیا درگیر شد. طی سالهای بعد سوئدی ها، دانمارکی ها،لهستانی ها و روسها نیز به این مخمصه وارد یا به آن کشانده شدند. تمایلات تجاری نیز همچون رقابت های سیاسی و مذهبی، عامل محرک این درگیری ها به حساب می آمدند.

فرماندهان شاخصی در این جنگ شرکت جستند: دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
مارشال تورن  ، دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
لویی سیزدهم ، دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
کاردینال ریشیلیو ، دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
مازارین  و شاهزاده دو کُنده از فرانسه، والنشتاین از امپراتوری اتریش، شاه گوستاو آدولف از سوئد، فیلیپ چهارم از اسپانیا، کریستیان چهارم از دانمارک و چندین نفر از پاپ های کلیسای کاتولیک. شاه گوستاو آدولف (سوئد) در سال ۱۶۳۲ در نبرد لوتزن کشته شد. ژنرال والنشتاین – که به طرز دیوانه واری به قتل و غارت علاقه داشت و حتی در جریان فتح شهرها، حیوانات شهری را نیز سلاخی می کرد- در سال ۱۶۳۴ بدست یک کاپیتان انگلیسی به قتل رسید. با این حال، جنگ تا بیش از یک دهه بعد نیز ادامه یافت.

ژنرال والنشتاین

این جنگ خانمان برانداز عموماً در خاک آلمان جریان داشت و موجی از بیماری، فقر و بدبختی را با خود به این سرزمین آورد. مورخی آلمانی به نام ونسلاس هولار گزارش های متعددی از آدم خواری در منطقه ی راینلند -واقع در غرب آلمان- را طی دهه ۱۶۳۰ ثبت نمود. سربازان مزدور محلی بهترین شرایط ممکن برای غارت و چپاول را در ادامه یافتن جنگ می دانستند؛ به نحوی که با پایان درگیری ها، بسیاری از آنها نسبت به سبک زندگی پس از جنگ، اظهار نارضایتی می کردند.

مذاکرات صلح برای پایان دادن به سه دهه جنگ، در دسامبر ۱۶۴۴ در شهرهای اوزنابروگ (Osnabrück) و مونستر (Münster) آغاز شد. ۱۷۹ نماینده ی تام الاختیار از ۱۹۴ ایالت بزرگ و کوچک آلمان، جریان مذاکرات را به پیش بردند. هزاران نفر نیروی پشتیبانی نیز که با غذا و مسکن مناسب از آنها پذیرایی می شد، نقش موثری در پیشبرد جریان مذاکرات ایفا نمودند (این در حالی بود که اکثر نقاط کشور در قحطی به سر می بردند). سفیر ونیز، پاپ نونسیو و فابیو چیگی (بعدها پاپ الکساندر هفتم) نیز بر این مذاکرات نظارت نمودند.

اختلافات اصلی در ماه های پایانی مذاکرات نمایان شد. قرار بود که نمایندگان دول بزرگ خارجی نیز در مقابل یکدیگر بنشینند و جریان مذاکرات را از سر گیرند اما نمایندگان فرانسه و اسپانیا با این وضعیت مخالفت نمودند؛لذا، ناچاراً از طریق یک سیستم پستی طولانی، تبادل نامه بین طرفین صورت گرفت. بقیه دول خارجی نیز از این وضعیت پشتیبانی نمودند. در چنین حالتی، حدود ۱۰ روز طول می کشید که نامه ای از مونستر به پاریس یا وین برسد. این مدت زمان برای شهرهایی چون مادرید و استکهلم، ۲۰ روز بود؛ اگرچه برخلاف انتظار، مذاکرات طی سه هفته به سرانجام رسید. عهدنامه وستفالیا در ساعت دو بعد از ظهر شنبه ۲۴ اکتبر ۱۶۴۸ به امضای طرفین رسید.

نقشه سیاسی اروپا پس از انعقاد پیمان وستفالیا، سال ۱۶۴۸

مطابق پیمان وستفالیا، سوئیس از اتریش و هلند از اسپانیا استقلال یافت. شاهزاده نشینان آلمانی به خودمختاری دست پیدا کردند. سوئد، باواریا و دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
براندنبورگ ، امتیازات مالی و سرزمینی کسب نمودند و فرانسه نیز بخش اعظم ایالات آلزاس و لورن را تصاحب کرد.

رویای حاکمیت مذهب کاتولیک رومی بر تمامی اروپا، برای همیشه بر باد رفت. پروتستانتیسم آمده بود که بماند.