هنر خوشنویسی نه، ولی هنرمندانش مغفول مانده‌اند!

[♱ ᴠɪᴄᴛᴏʀ ♱]

یک هنرمند خوشنویس بر این باور است که خوشنویسی، هنری پویا است که همچنان به کار خود ادامه می‌دهد، اما هنرمندان این عرصه مورد کم‌مهری و بی‌مهری واقع شده‌اند.

عذرا عقیقی بخشایشی، هنرمند خوشنویس در گفت‌وگویی با ایسنا درباره جایگاه خوشنویسی در عرصه هنرهای تجسمی و با اشاره به برخی انتقادات واردشده مبنی بر مغفول ماندن این هنر، اظهار کرد: فکر نمی‌کنم هنر خوشنویسی مغفول مانده باشد؛ این هنر آنقدر با فرهنگ ایرانی اسلامی ما آمیخته شده است که اصلاً نمی‌تواند مورد غفلت قرار بگیرد.
او ادامه داد: زمانی عده‌ای تصور می‌کردند که خوشنویسی بیش از آنکه هنر باشد، یک فن است که خوشبختانه در سه دهه اخیر هنر نقاشی _خط و فرم‌های خلاقانه هنر خوشنویسی جواب آنها را به‌خوبی داد. امروزه بخش مهمی از گالری‌ها که آثار هنرهای تجسمی را در شهر تهران به نمایش می‌گذارند را آثار خوشنویسی و نقاشی _خط تشکیل می‌دهد. از این رو در می‌یابیم که هنر خوشنویسی همچنان هنری پویا است و به کار خود ادامه می‌دهد.
این هنرمند خوشنویس خاطرنشان کرد: البته در مورد هنرمندان خوشنویسی کم‌مهری و بی‌مهری‌هایی صورت گرفته است. هنرمندان این عرصه از نظر امرار معاش، امکانات رفاهی و اشتغال با محدودیت‌هایی روبرو هستند. از همان زمانی که کتابت و تحریر متون ادبی به کامپیوتر سپرده شد، هنرمندان خوشنویس با بحران اشتغال مواجه شدند. امروز حتی گاهی هنرمندان این عرصه احساس می‌کنند فراموش شده‌اند. در نتیجه می‌توان گفت که هنرمندان خوشنویس از نظر متولیان فرهنگ، به فراموشی سپرده شده‌اند ولی هنر خوشنویسی خیر! این هنر دیر پای همیشه پویا است.
بخشایشی با بیان اینکه «انعکاس آثار خوشنویسی در حراجی‌ها و موزه‌های خارج از کشور بسیار خوب است»، گفت: ولی متأسفانه در ایران این فضا هنوز به وجود نیامده است. به عنوان مثال آثار نقاشی _خطِ من را برخی موزه‌های دنیا خریداری کرده‌اند، اما دریغ از اینکه موزه‌های ایران زنگ بزنند و حتی بگویند آثار شما را ببینیم! با این وجود ما همچنان با علاقه به کارمان ادامه می‌دهیم.
این هنرمند خوشنویس در بخش دیگری از سخنان خود درباره جلد دوم کتاب زنان خوشنویس ایران که اخیراً آن را چاپ کرده است، اظهار کرد: از سال ۶۷ درباره پیشینه زنان در عرصه خوشنویسی شروع به انجام تحقیقاتی کردم و می‌توان گفت اولین کسی هم بودم که توانستم این تحقیق را به انجام برسانم. در جلد اول کتاب که سال ۸۸ به چاپ رسید به زنان خوشنویس از قرن چهارم هجری تا معاصر پرداخته شد.
او در ادامه با اشاره به افزایش زنان ممتاز در عرصه خوشنویسی، خاطرنشان کرد: در سال‌های نخست بعد از انقلاب تعداد زنان ممتاز انجمن خوشنویسان ایران انگشت‌شمار بودند. کما اینکه در سال ۶۳ که خودم ممتاز انجمن خوشنویسان ایران شدم، تعداد ممتازان حدود ۲۰ نفر بود، اما سال‌ها بعد موج فزاینده‌ای در عرصه خوشنویسی ایجاد شد و این تعداد حتی به ۲ هزار نفر هم رسید.
این هنرمند خوشنویس انتشار افزایش زنان خوشنویس ممتازِ معاصر را یکی از مهمترین دلایل انتشار کتاب دوم زنان خوشنویس ایرانی برشمرد و افزود: در جلد اول کتاب حدود ۳۰۰ نفر از زنان خوشنویس را معرفی کردیم و در جلد دوم این زنجیره را تکمیل کردیم. در نتیجه از سال ۹۴ به فکر تکمیل این پروژه افتادیم و شروع به جمع‌آوری آثار زنان خوشنویس برتر کردیم که این پروژه حدود ۳ سال به طول انجامید و نهایتاً حدود ۱۰ روز پیش این کتاب وارد بازار شد.
بخشایشی همچنین در توضیح ساختار جلد دوم کتاب زنان خوشنویس ایران، اظهار کرد: این کتاب بخشی به نام گرایش‌های نوین دارد که در آن به آثار خانم‌هایی می‌پردازد که رویکرد نوینی در خوشنویسی دارند. ساختار کلی کتاب به این صورت است که هر بانوی خوشنویس دارای یک صفحه است که شامل توضیحات کوتاهی درباره خودشان و نمونه اثرشان می‌شود. با توجه به گسترش فضای ارتباطی و رسانه‌های اجتماعی برای چاپ کتاب دوم امکان دسترسی به آثار خوشنویسان را داشتیم و به همین خاطر هم کتاب چهار رنگ چاپ شد، اما در کتاب قبلی این امکان وجود نداشت و کتاب به صورت سیاه و سفید به چاپ رسید.
او یادآور شد: نشر هنر نوین این کتاب را چاپ کرده است و مقدمه کتاب نیز توسط یدالله کابلی خوانساری، از خوشنویسان پیشکسوت نوشته شده است. ایشان از نظر معنوی بسیار از ما حمایت کردند و مقدمه جامع و کاملی را هم برای کتاب نوشتند.