•● معرفی کتاب های روانشناسی ●• || بروزرسانی

[sober]

بخش قابل‌توجهی از حرف‌های سخنرانهای انگیزشی را می‌توان در یک پیام خلاصه کرد: «پشتکار داشته باشید. جا نزنید. ادامه بدهید.»

جهانی که این‌گونه افراد برای ما ترسیم می‌کنند، شامل اکثریتی است که یک یا چند گام مانده به رسیدن، راه را رها می‌کنند و اقلیتی که سرسختانه ادامه می‌دهند؛ در اوج ناامیدی، هنوز امیدوارند؛ و معتقدند که سیاهی شب، همیشه و در هر شرایطی با سپیدی روز به پایان خواهد رسید.

فرض کنیم می‌پذیرید که «پشتکار، همیشه و همه‌جا مفید نیست». اگر بخواهید این جمله را به یک گزاره ی پذیرفتنی و حکیمانه تبدیل کنید، کافی‌ است سمت دیگر ماجرا را هم به آن بیفزایید (این فرمول جادوییِ ساختن حرف‌های حکیمانه است): «گاهی پشتکار ضروری است و گاهی به ضرر شما و هنر، تشخیص این دو وضعیت است.»

در این میان، چالش واقعی همیشه در بخشِ پایانیِ جمله نهفته است: این‌که چگونه این دو وضعیت را از هم تشخیص دهیم.

ست گاردین در کتاب شیب The Dip به این سوال پرداخته است.

البته نباید انتظار داشته باشید که نهایتاً پاسخ دقیق و شفافی برای این پرسش ارائه کند. اساساً اگر پاسخ چنین پرسش‌هایی مشخص بود، دیگر فرد شکست‌خورده‌ای وجود نداشت و موفقیت، مثل هوا، همه‌جا در دسترس و فراگیر بود.

با این توضیح، می‌توان کتاب شیب را تأملاتی درباره‌ی هنر ادامه دادن و نیز تشخیص مناسب نقطه‌ی رها کردن دانست.

اگر در ادامه‌ی یک مسیر در زندگی شخصی یا شغلی خود مردد هستید و مانده‌اید که کدام گزینه مناسب‌تر است، شاید مطالعه‌ی این کتاب بتواند همراهِ خوبی برای فکر کردن به این چالش باشد.

ست گادین در کتاب خود دو کلمه‌ی کلیدی دارد: یکی واژه‌ای که در عنوان کتاب به‌کار برده (dip) و دیگری فعلی که تقریباً در تمام کتاب به‌ آن پرداخته و بارها آن را تکرار کرده است (quitting).

هر چقدر با این دو واژه آشناتر و دوست‌تر شوید، حرف‌های او را بهتر درک خواهید کرد:

Dip
کلمه‌ی dip اسمی با ریشه‌ی آلمانی است و شاید برایتان جالب باشد که با وجود تفاوت شکل ظاهری، با deep هم‌ریشه است.
اگر به دیکشنری مراجعه کنید خواهید دید که تعبیرهایی مانند شیب، فرو بردن در آب، سرازیر شدن و مانند این‌ها را به عنوان ترجمه‌ی dip به‌کار برده‌اند.
اما dip برای هر شیبی به‌کار نمی‌رود؛ بلکه معمولاً dip برای شیب‌هایی به‌کار می‌رود که فرازی هم در پی آن باشد (فرو رفتنی که برآمدنی هم در ادامه داشته باشد).
بنابراین dip که ست گادین در عنوان کتاب خود به‌کار می‌برد، چیزی از جنسِ حفره و گودال در مسیر است.
البته چاله و گودالی چنان بزرگ که پریدن از روی آن ممکن نیست و باید با تحمل دشواری و فرو رفتن و درآمدن، از آن عبور کرد.

Quit
کلمه‌ی دیگری که ست گادین به عنوان محور بحث خود انتخاب کرده، quit و هم‌خانواده‌های آن (quitter و quitting) است.
quit به معنای ترک کردن و رها کردن است (مثلاً ترک سیگار).
معنای دیگر آن هم، واگذار کردن بازی به دیگران، جا زدن و پا پس کشیدن است. وقتی وارد یک جریان یا بازی می‌شوید و در میانه‌ی راه تصمیم می‌گیرید همه چیز را رها کنید و زمین را به دیگران بسپارید، می‌توان گفت quit کرده‌اید.
در واقع حرف ست گادین این است که ما نباید همیشه از quit کردن بترسیم و quitter بودن، الزاماً چیز بدی نیست.
البته اگر کسی همیشه و همه‌جا quit کند، دیگر نمی‌شود این کار را یک استراتژی نامید و به همین علت، یکی از ترجمه‌های quitter فردِ ترسو است.
شاید یادتان باشد که کی‌روش زمانی این کلمه را خطاب به علی کریمی به‌کار برد و به‌این علت که کلمه با تلخ‌ترین معنای آن، یعنی بزدل ترجمه شد، تنش‌هایی را در رسانه‌ها به همراه داشت. در حالی که هر یک از ما ممکن است در جایی quitter باشیم و اتفاقاً این کار را از سر ترس و بزدلی هم انجام ندهیم.

گودال‌های عمیق در میانه‌ی راه

با این مقدمه، توضیح محتوای کتاب شیب چندان دشوار نیست. ست گادین در کتاب خود به بیان چند دیدگاه پرداخته است (که البته هر یک از آن‌ها می‌توانند محل بحث و اختلاف‌نظر باشند).

نکته‌ی اول این‌که اگر نتوانید در حوزه‌ی فعالیت خود، نخستین باشید، دستاورد چندانی نخواهید داشت.

در واقع او در این‌جا در مقابل کسانی قرار می‌گیرد که می‌گویند «اول بودن به زحمتش نمی‌ارزد و اگر بپذیریم دوم باشیم، با تلاشی بسیار کمتر، دستاوردی خوب (البته نه عالی) حاصل می‌شود.»

نکته‌ی دومی که ست گادین مطرح کرده این است که در اولین موانع نباید دلسرد شویم و اتفاقاً‌ باید از وجود درّه‌ها (dip) خوشحال شویم. چون همین دره‌هاست که عده‌ی بسیار زیادی را پشت خود نگه می‌دارد و اگر ما بتوانیم از این دره‌ها عبور کنیم، در فضایی خلوت و با رقابت کم، محصول زحمت خود را برداشت خواهیم کرد.

سومین نکته این است که توجه داشته باشیم در بخش درّه‌ی مسیر، تلاش بیشتر بلافاصله به دستاورد و خروجی بهتر منتهی نمی‌شود و حتی در بسیاری از موارد، به نسبت تلاش خود، خروجی کمتری هم به دست می‌آوریم.

البته او در کتاب خود، نکات و ایده‌ها و مثال‌های بسیار بیشتری را مطرح کرده و از زوایای مختلف به این بحث پرداخته است. اما اصل ماجرا هم‌چنان همان است که مطرح شد:

• توجهِ دائمی به رابطه‌ی تلاش و دستاورد
• رها کردن درّ‌ه‌هایی که زحمت عبورشان به نسبت دستاوردشان، برای ما، نمی‌ارزد (یا می‌دانیم در آن سوی درّه هم، بهترین نخواهیم بود)
• انتخاب دره‌هایی که واقعاً قصد داریم و می‌خواهیم از‌ آن‌ها عبور کنیم
• تلاش و پشتکار برای عبور از آن درّ‌ه‌ها
  

همان‌طور که در ابتدای این بحث اشاره کردیم، نوع بحثِ ست گادین از جنس نقشه راه نیست که هر کس با خواندن آن به سادگی بتواند مسیر خود را پیدا کند و در این زمینه تصمیم بگیرد. اما مطالعه‌ی کتاب شیب و هم‌زمان با آن، اندیشیدن به انتخاب‌ها و چالش‌های پیش رو، می‌تواند برای ما الهام‌بخش باشد.

ترجمه کتاب شیب

ترجمه‌های مختلفی از کتاب Dip وجود دارد که نخستین آن‌ها در سال ۱۳۹۲ منتشر شده است (نشر درنا قلم و ترجمه محمد خضرزاده).

طی سال‌های گذشته هم – خصوصاً در دو سال اخیر – ترجمه‌های متعدد دیگری به بازار عرضه شده که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به ترجمه #نشر_ملیکات (آناهیتا مرادی) و نشر آموخته (ترجمه امیر انصاری) اشاره کرد.

البته تصاویر استفاده شده در متن این مطلب، مربوط به ترجمه‌ی #نشر_آموخته است که پیش از این کتاب‌های #مهره_حیاتی و قبایل ست گادین را هم به بازار عرضه کرده است.

[sober]

کتاب نظریه های شخصیت شولتز (معرفی منابع شخصیت شناسی)

کتاب نظریه های شخصیت شولتز از جمله کتابها و منابع معتبری است که به مرور مختصر اما دقیق و علمی نظریه های شخصیت شناسی می‌پردازد.
این کتاب که ویرایش یازدهم آن امروز تحت عنوان دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
Theories of Personality  عرضه می‌شود، در ایران هم تحت عنوان نظریه های شخصیت توسط آقای یحیی سید محمدی به صورت منظم ترجمه و به روز می‌شود (در حال حاضر ترجمه‌ی ویرایش دهم کتاب در بازار موجود است).
این کتاب را نمی‌توان به عنوان کتابی عمومی برای مرور سطحی و سریع در نظر گرفت، اما برای کسانی که درس تخصصی رشته‌ی روانشناسی نخوانده‌اند و در عین حال، تمایل دارند کتابی علمی و قابل درک در این زمینه مطالعه کنند، می‌تواند گزینه‌ی مناسبی باشد.
کتاب نظریه های شخصیت شولتز از جمله منابع درسی دانشگاهی در این زمینه محسوب می‌شود و مولف در این کتاب کوشیده است رهیافت های مختلف به روانشناسی شخصیت را در کنار یکدیگر مورد بررسی قرار دهد.
برخی از رویکرد مورد بررسی در این کتاب به شرح زیر هستند:
  رویکرد روانکاوی یا روان تحلیل گری یا Psychoanalytic (فروید)
  رویکرد روانکاوی نوین یا نو روانکاوی یا Neopsychoanalytic (یونگ، آدلر، کارن هورنای، اریک فروم، هنری موری)
  رویکرد تحول شخصیت در طول عمر یا Lifespan (اریک اریکسون)
  رویکرد صفاتی یا Trait (گوردون آلپورت | ریموند کتل | هانس آیزنک)
  رویکرد انسان گرایانه یا Humanistic (آبراهام مزلو | کارل راجرز)
  رویکرد شناختی یا Cognitive (جرج کلی)
  رویکرد رفتاری یا ‌Behavioral (بی اف اسکینر)
  رویکرد یادگیری اجتماعی یا Social Learning (آلبرت بندورا)
این کتاب البته به دانشمندان دیگری مانند ماروین زاکرمن و مارتین سلیگمن هم پرداخته است.

[sober]

کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی

کتاب «فوتبال علیه دشمن» اولین کتابی بود که عادل فردوسی پور ترجمه کرد و با استقبال زیادی هم مواجه شد؛ تا جایی که به تازگی کتاب صوتی فوتبال علیه دشمن هم با صدای خود عادل فردوسی‌پور منتشر شده است.

«هنر شفاف اندیشیدن» بعد از «فوتبال علیه دشمن» کتاب دیگری بود که عادل فردوسی‌پور ترجمه کرد و البته به کلی متفاوت با آن بود و هیچ ربطی به فوتبال نداشت. کتاب هنر شفاف اندیشیدن نوشته رولف روبلی نویسنده سوییسی است  که در فصل‌های کوتاه ۹۹ مدل رایج در اشتباه فکر کردن را شرح می‌دهد. رولف روبلی البته روانشناس نیست. او نویسنده و تاجر است. کارش را سال ۲۰۰۲ به عنوان رمان‌نویس شروع کرد. اما «هنر شفاف اندیشیدن» پرفروش‌ترین و مهم‌ترین کتابش است. روبلی مدیریت MBA خوانده و دکترایش را در زمینه فلسفه اقتصاد گرفته و درنتیجه در کتاب‌هایش موفق می‌شود بین موضوعات مختلف پیوند برقرار کند.

«هنر شفاف اندیشیدن» به شما نشان می‌دهد که چطور ممکن است افکارتان به بیراهه برود. از تفکر برمبنای دانسته‌های از پیش تعیین شده بگیرید تا عناصری مثل حسادت و انحراف‌های اجتماعی باعث می‌شود که شیوه تفکری یک نفر اشتباه از کار دربیاید. این کتاب در اصل ستون‌های هفتگی روزنامه‌ای در آلمان بود که بعد جمع‌آوری شد و به شکل یک کتاب منتشر شد.

عادل فردوسی‌پور در مقدمه کتاب نوشته است:‌ «تصور کنید در زمین فوتبال هیچ خطایی اتفاق نمی‌افتاد. آن وقت واژه‌ای به نام پنالتی، اخطار و اخراج هم معنا نداشت. اشک‌ها و لبخندها محو می‌شدند و زیبایی فوتبال هم رنگ می‌باخت. آدم‌ها شبیه ربات‌های برنامه‌ریزی شده‌ای بودند که وظیفه‌شان بردن بدون کوچک‌ترین اشتباه بود. حالا تصور کنید در این جهان پهناور که هزاران زمین فوتبال را در خود جای داده، قرار می‌شد هیچ انسانی دچار خطا و اشتباه نشود؛ آیا جهان بهتری داشتیم؟ جنگ‌افروزی‌ها به پایان می‌رسید؟ جرم و جنایت از صفحه روزگار محو می‌شد؟ انسان‌ها با همدیگر روابط بهتری برقرار می‌کردند؟ پاسخ به این پرسش‌ها و پیش‌بینی جهانی که هرگز تجربه‌اش نکرده‌ایم، کار دشواری است؛ اما آنچه قابل پیش‌بینی است، آن است که هر چه بیشتر خطاهای خود را بشناسیم، رویکرد بهتری به زندگی خود خواهیم داشت. از آنجا که خطاهای بشری در طول حیاتش از الگوهای مشابهی پیروی می‌کنند، امکان شناختن آن‌ها نیز امری ممکن است.»

کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» قرار است به شما کمک کند که رویکرد بهتری به زندگی داشته باشید.

[sober]

کتاب افسانه کاریزما

کتاب افسانه کاریزما (The Charisma Myth) ممکن است در نگاه اول، به خاطر عنوانش کمی تجاری به نظر برسد.
تأییدیه‌ی ست گادین بر روی جلد هم – که ظاهراً هیچ نویسنده‌ای را ناامید نمی‌کند – این گمان را تقویت می‌کند.
اولیویا فاکس کابان (Olivia Fox Cabane) نویسنده‌ی فرانسوی-آمریکایی کتاب، چنان‌که در معرفی خود در کتاب آورده است، در دانشگاه‌های مطرح و نیز برای بسیاری از شرکت‌های بزرگ در زمینه‌ی کاریزما و #ویژگی های افراد کاریزماتیک سخنرانی کرده است.
اما اگر کمی کتاب را ورق بزنید، به نتیجه می‌رسید که – حداقل در مقایسه با تأثیرگذاری اولیه – کتابی نسبتاً علمی است و اگر در بحث کاریزما مبتدی هستید،‌ بهترین کتاب برای مطالعه محسوب می‌شود.
نویسنده کوشیده است توصیه‌ها و حرف‌هایش را با تکیه بر مقالات و مطالعات معتبر، مستند کرده و تا حد امکان، خواننده را به بررسی منابع بیشتر در زمینه‌ی پیشنهادهایش، ترغیب کند.