بازی آنلاین
آپلود عکس
05-07-2020، 12:42
الکترونگاتیوی یا الکترونگاتیویته یک اتم میزان تمایل نسبی آن اتم برای کشیدن جفت‌الکترون به سمت هستهٔ خود است. یک نوترون میزان تمایل زیاد آن اتم برای کشیدن یک پروتون به سمت الکترون خود است.
اتم وقتی در لایه ظرفیت خود الکترون کمتری داشته باشد تمایلش به گرفتن الکترون بیشتر می‌شود. هرچه عنصری تمایل بیشتری به گرفتن الکترون داشته باشد الکترونگاتیوتر است.
اگرچه الکترونگاتیویته، قطبیت پیوندهای شیمیایی بین اتم‌های یک مولکول را تعیین می‌کند اما عامل تعیین‌کننده قطبیت کلی مولکول نیست چون مولکول می‌تواند دارای مرکز تقارن باشد. در این حالت قطبیت پیوندها نسبت به هم به گونه‌ای خنثی می‌شود که قطبیت کلی مولکول را صفر در نظر می‌گیرند؛ بنابراین در مولکول‌هایی که فاقد مرکز تقارن مولکولی هستند می‌توان قطبیت کلی مولکول را با تعیین جهت بردار گشتاور دو قطبی در آنها نتیجه گرفت.
الکترونگاتیوی بایک مقیاس نسبی سنجیده می‌شود. دراین مقیاس برای اجتناب از درج اعداد منفی، به اتم فلوئور به عنوان الکترونگاتیوترین عنصر، الکترونگاتیوی ۴ نسبت داده شده‌است و مقادیر الکترونگاتیوی برای عنصرهای دیگر نسبت به این مقدار محاسبه می‌شود. در این محاسبات، گازهای نجیب را در نظر نمی‌گیرند، زیرا این عناصر به تعداد کافی ترکیب‌های شیمیایی تشکیل نمی‌دهند. به‌طور کلی مقادیر الکترونگاتیوی در یک گروه از عناصر از بالا به پایین کاهش و در یک دوره از جدول تناوبی از چپ به راست افزایش می‌یابد؛ بنابراین کم‌ترین مقدار الکترونگاتیوی را بعلت ناپایدار بودن فرانسیم می‌توان سزیم در پایین و سمت چپ جدول در نظر گرفت و بیشترین مقدار الکترونگاتیوی (با چشم پوشی از گازهای نجیب) را به اتم فلوئور در بالا و سمت راست جدول نسبت داد.
هیبریداسیون و تأثیر آن
در بحث هیبریداسیون با ترکیب شدن اوربیتالها اوربیتالهای ترکیبی هیبریدی بوجود می‌آیند مانند SP³ و SP² و SP نکته قابل توجه این است که در این فرآیند سهم اوربیتالها متناسب با مقدار ترکیب شدن آنها در هیبریداسیون است و هرچقدر سهم اوربیتال S بیشتر باشد الکترونگاتیوی بیشتر می‌شود. دلیل این امر بخاطر این است که اوربیتال S سطح انرژی پایین‌تری نسبت به بقیه دارد و فاصله آن تا هسته کمتر است و اثر پوششی هسته بر آن بیشتر است.
الکتروپوزیتیوی
الکتروپوزیتیوی میزان توانایی یک عنصر در ازدست دادن الکترون ها است، و بنابراین آن عنصر یون های مثبت را تشکیل می دهد؛ بدینسان، متضاد الکترونگاتیوی است.
به طور عمده ، این ویژگی فلزات است، به این معنی که به طور کلی، هرچه خصوصیات فلزی یک عنصر بیشتر باشد، الکتروپوزیتیوی بیشتر می شود. بنابراین ، فلزات قلیایی از همه عناصر دیگر، الکتروپوزیتیو تر هستند. دلیل این امر این است که آنها یک تک الکترون در لایه ظرفیت خود دارند و از آنجا که این الکترون نسبتاً از هسته اتم دور است، به راحتی خارج می شود. به عبارت دیگر ، این فلزات انرژی یونش کمی دارند. [۱]
در حالی که الکترونگاتیوی درامتداد دوره های جدول تناوبی (از چپ به راست) افزایش و درطول گروه ها (از بالا به پایین) کاهش می یابد، الکتروپوزیتیوی درامتداد دوره های جدول تناوبی (ازچپ به راست) کاهش و درطول گروه ها (از بالا به پایین) افزایش می یابد. این بدان معنی است که عناصر در قسمت بالا سمت راست جدول تناوبی (اکسیژن ، گوگرد ، کلر و ...) بیشترین الکترونگاتیوی را خواهند داشت ، و عناصر موجود در قسمت پایین سمت چپ (روبیدیوم ، سزیم و فرانسیوم) بیشترین میزان الکتروپوزیتیوی را دارند.
اتم وقتی در لایه ظرفیت خود الکترون کمتری داشته باشد تمایلش به گرفتن الکترون بیشتر می‌شود. هرچه عنصری تمایل بیشتری به گرفتن الکترون داشته باشد الکترونگاتیوتر است.
اگرچه الکترونگاتیویته، قطبیت پیوندهای شیمیایی بین اتم‌های یک مولکول را تعیین می‌کند اما عامل تعیین‌کننده قطبیت کلی مولکول نیست چون مولکول می‌تواند دارای مرکز تقارن باشد. در این حالت قطبیت پیوندها نسبت به هم به گونه‌ای خنثی می‌شود که قطبیت کلی مولکول را صفر در نظر می‌گیرند؛ بنابراین در مولکول‌هایی که فاقد مرکز تقارن مولکولی هستند می‌توان قطبیت کلی مولکول را با تعیین جهت بردار گشتاور دو قطبی در آنها نتیجه گرفت.
الکترونگاتیوی بایک مقیاس نسبی سنجیده می‌شود. دراین مقیاس برای اجتناب از درج اعداد منفی، به اتم فلوئور به عنوان الکترونگاتیوترین عنصر، الکترونگاتیوی ۴ نسبت داده شده‌است و مقادیر الکترونگاتیوی برای عنصرهای دیگر نسبت به این مقدار محاسبه می‌شود. در این محاسبات، گازهای نجیب را در نظر نمی‌گیرند، زیرا این عناصر به تعداد کافی ترکیب‌های شیمیایی تشکیل نمی‌دهند. به‌طور کلی مقادیر الکترونگاتیوی در یک گروه از عناصر از بالا به پایین کاهش و در یک دوره از جدول تناوبی از چپ به راست افزایش می‌یابد؛ بنابراین کم‌ترین مقدار الکترونگاتیوی را بعلت ناپایدار بودن فرانسیم می‌توان سزیم در پایین و سمت چپ جدول در نظر گرفت و بیشترین مقدار الکترونگاتیوی (با چشم پوشی از گازهای نجیب) را به اتم فلوئور در بالا و سمت راست جدول نسبت داد.
هیبریداسیون و تأثیر آن
در بحث هیبریداسیون با ترکیب شدن اوربیتالها اوربیتالهای ترکیبی هیبریدی بوجود می‌آیند مانند SP³ و SP² و SP نکته قابل توجه این است که در این فرآیند سهم اوربیتالها متناسب با مقدار ترکیب شدن آنها در هیبریداسیون است و هرچقدر سهم اوربیتال S بیشتر باشد الکترونگاتیوی بیشتر می‌شود. دلیل این امر بخاطر این است که اوربیتال S سطح انرژی پایین‌تری نسبت به بقیه دارد و فاصله آن تا هسته کمتر است و اثر پوششی هسته بر آن بیشتر است.
الکتروپوزیتیوی
الکتروپوزیتیوی میزان توانایی یک عنصر در ازدست دادن الکترون ها است، و بنابراین آن عنصر یون های مثبت را تشکیل می دهد؛ بدینسان، متضاد الکترونگاتیوی است.
به طور عمده ، این ویژگی فلزات است، به این معنی که به طور کلی، هرچه خصوصیات فلزی یک عنصر بیشتر باشد، الکتروپوزیتیوی بیشتر می شود. بنابراین ، فلزات قلیایی از همه عناصر دیگر، الکتروپوزیتیو تر هستند. دلیل این امر این است که آنها یک تک الکترون در لایه ظرفیت خود دارند و از آنجا که این الکترون نسبتاً از هسته اتم دور است، به راحتی خارج می شود. به عبارت دیگر ، این فلزات انرژی یونش کمی دارند. [۱]
در حالی که الکترونگاتیوی درامتداد دوره های جدول تناوبی (از چپ به راست) افزایش و درطول گروه ها (از بالا به پایین) کاهش می یابد، الکتروپوزیتیوی درامتداد دوره های جدول تناوبی (ازچپ به راست) کاهش و درطول گروه ها (از بالا به پایین) افزایش می یابد. این بدان معنی است که عناصر در قسمت بالا سمت راست جدول تناوبی (اکسیژن ، گوگرد ، کلر و ...) بیشترین الکترونگاتیوی را خواهند داشت ، و عناصر موجود در قسمت پایین سمت چپ (روبیدیوم ، سزیم و فرانسیوم) بیشترین میزان الکتروپوزیتیوی را دارند.
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
