در دهه 1960 عدم وجود هواپيمايي در شوروي سابق با تواناييهاي زير به شدت احساس ميشد:
1- قابليت عبور از ديوار دفاعي بلوك غرب كه به رادارهايي با موشكهاي دقيق و هواپيماهاي رهگير مجهز بودند.
2- قابليت پرواز در ارتفاع پايين به جهت مخفي ماندن از ديد رادارهاي دشمن با استفاده از تجهيزاتي كه قادر ميسازد هواپيما با استفاده از پوشش عوارض طبيعي محيط (نظير كوهها و تپهها) به پرواز درآيد.
3- نبود هواپيماي معادل در بلوك شرق براي ايجاد حملات محدود و دقيق غيراتمي. با توجه با اينكه بلوك غرب قبلاً به هواپيماي كارآمد و مشابهي نظير F111 مجهز شده بود.
تصويري از بمب افکن نيمه سنگين F-111
شوك اصلي به بلوك شرق زماني وارد شد كه نيروي هوايي اسرائيل در اولين روز جنگ شش روزه ي سال 1967، نيروي هوايي مصر را در روي زمين تقريباً به طور كامل نابود كرد. (با توجه به اينكه در آن زمان تجيهزات نظامي مصر ساخت بلوك شرق بودند.)
به هرحال براساس آنچه گفته شد دفتر طراحيسوخو در شورويسابق مأمور پيادهسازي و طراحي اين هواپيما گرديد، كه ماحصل آن هواپيماي Su-24 بود كه در ناتو به Fencer (فنسر = نيزه انداز) معروف گشت. پس از هويدا شدن برخي مشخصات پروازي و قابليتهاي عملياتي اين هواپيما، نام فنسر همانند Foxbat (فكسبت = نام غربي Mig25) در سالهاي جنگ سرد بدل به نامي ترسناك براي غربيها شد.
البته شوروي سابق به بمبافكنهاي استراتژيك اتمي مجهز بود (نظير Tu-95) ولي اين هواپيما نخستين بمبافكن غيراستراتژيك (بمبافكن تاكتيكي) بود كه بعد از جنگ جهاني دوم به خدمت آنها درآمده بود.
تصويري از بمب افکن سنگين و استراتژيک شوروي در زمان جنگ سرد: Tu-95 (خرس)
برخي مشخصات فني
* هواپيمايي دو نفره، به طوري كه دو خلبان كنار يكديگر مينشينند. داراي بال متغير و يك سكانعمودي (همانندهواپيمايF111 آمريكايي) داراي مدلهايي مخصوص شناسايي و عكسبرداري.
* همچنين داراي راداري جالب با قابليت تعقيب عوارض زمين كه امكان پروازي فراصوت و خودكار را در در ارتفاع پايين (به جهت ناپديد ماندن از ديد رادار دشمن) به همراه حملات خودكار فراهم ميآورد.
برخي امكانات فني
* كامپيوتر ديجيتال Orbita (اُربيتا)، ارتفاعسنج و قطبنماي راديويي، گيرندههاي هشدار راداري SPO، گيرنده هشدار دهنده پرتاب موشك، اخلالگر فعال، پخش كننده Chaf و Flare (جهت انحراف موشكهاي ضد هواپيما)، واحد ارسال پارازيت و . . .
* اين هواپيما اولين هواپيماي شوروي بود كه مجهز به صندليهاي پرتاب شونده از نوع 0 0 گرديد. (يعني قالبيت پرتاب صندلي خلبان در ارتفاع صفر و سرعت صفر)
* داراي صدايي بسيار سهمگين و دود سياه رنگ خروجي موتورها (به دليل استفاده از موتورهاي توربوجت).
برخي از تجهيزات و مهمات قابل حمل
توپ 23 ميليمتري، 2 فروند موشك هوا به هواي R-60، انواع دوربينهاي تلويزيوني و سيستمهاي ليزري (در مدل شناسايي)، پنج جايگاه حمل سلاح در زير بدنه، انواع بمبهاي سقوط آزاد، بمبهاي هدايت شونده ليزري بسيار دقيق، موشكهاي هوا به زمين هدايت شوندة راديويي، موشكهاي ضدرادار، موشكهاي هوا به زمين تلويزيوني، موشكهاي ضدكشتي، راكتهاي 23 ميليمتري و . . . و مخازن سوخت خارجي.
تصويري از کابين مجهز Su-24
برخي جزئيات فني ديگر
نام: سوخو24
نوع: بمب افکن تاکتيکي بال متغير
نام ناتو: فنسر
اولين پرواز: 1970
موتور: 2 دستگاه موتور توربوجت ساخت ساترن
طول بدنه: 5 / 24 متر
طول بال در حالت کاملن باز: 3/ 17 متر
طول بال در حالت کاملن بسته: 3 / 10 متر
وزن خالص (خالي): 19000 کيلوگرم
وزن عملياتي: 36000 کيلوگرم
حداکثر وزن مجاز: 39000 کيلوگرم
ظرفيت مخزن سوخت داخلي: 11700 ليتر (9700 کيلوگرم)
حداکثر ظرفيت مخازن سوخت خارجي: 10000 ليتر
حداکثر وزن مجاز حمل مهمات: 8000 کيلوگرم
حداکثر سرعت در ارتفاع 11000 متري: 2300 کيلومتر بر ساعت
حداکثر سرعت در سطح دريا: 1400 کيلومتر بر ساعت
برد عملياتي: حداکثر بين 950 تا 1050 کيلومتر (رفت + برگشت = 1900 تا 2100 کيلومتر)
كشورهاي دارنده
روسيه (حدود500 فروند)، اكراين (220 فروند)، بلاروس، قزاقستان، آذربايجان، ليبي، سوريه، عراق(قبل از جنگ 1991) و ايران.
پرواز زيباي دو فروند سوخوي24 (متعلق به پايگاه هوايي مهرآباد)
سوخوی24 ایران هنگام سوختگیری هوایی از تانکر 707
1- قابليت عبور از ديوار دفاعي بلوك غرب كه به رادارهايي با موشكهاي دقيق و هواپيماهاي رهگير مجهز بودند.
2- قابليت پرواز در ارتفاع پايين به جهت مخفي ماندن از ديد رادارهاي دشمن با استفاده از تجهيزاتي كه قادر ميسازد هواپيما با استفاده از پوشش عوارض طبيعي محيط (نظير كوهها و تپهها) به پرواز درآيد.
3- نبود هواپيماي معادل در بلوك شرق براي ايجاد حملات محدود و دقيق غيراتمي. با توجه با اينكه بلوك غرب قبلاً به هواپيماي كارآمد و مشابهي نظير F111 مجهز شده بود.
تصويري از بمب افکن نيمه سنگين F-111
شوك اصلي به بلوك شرق زماني وارد شد كه نيروي هوايي اسرائيل در اولين روز جنگ شش روزه ي سال 1967، نيروي هوايي مصر را در روي زمين تقريباً به طور كامل نابود كرد. (با توجه به اينكه در آن زمان تجيهزات نظامي مصر ساخت بلوك شرق بودند.)
به هرحال براساس آنچه گفته شد دفتر طراحيسوخو در شورويسابق مأمور پيادهسازي و طراحي اين هواپيما گرديد، كه ماحصل آن هواپيماي Su-24 بود كه در ناتو به Fencer (فنسر = نيزه انداز) معروف گشت. پس از هويدا شدن برخي مشخصات پروازي و قابليتهاي عملياتي اين هواپيما، نام فنسر همانند Foxbat (فكسبت = نام غربي Mig25) در سالهاي جنگ سرد بدل به نامي ترسناك براي غربيها شد.
البته شوروي سابق به بمبافكنهاي استراتژيك اتمي مجهز بود (نظير Tu-95) ولي اين هواپيما نخستين بمبافكن غيراستراتژيك (بمبافكن تاكتيكي) بود كه بعد از جنگ جهاني دوم به خدمت آنها درآمده بود.
تصويري از بمب افکن سنگين و استراتژيک شوروي در زمان جنگ سرد: Tu-95 (خرس)
برخي مشخصات فني
* هواپيمايي دو نفره، به طوري كه دو خلبان كنار يكديگر مينشينند. داراي بال متغير و يك سكانعمودي (همانندهواپيمايF111 آمريكايي) داراي مدلهايي مخصوص شناسايي و عكسبرداري.
* همچنين داراي راداري جالب با قابليت تعقيب عوارض زمين كه امكان پروازي فراصوت و خودكار را در در ارتفاع پايين (به جهت ناپديد ماندن از ديد رادار دشمن) به همراه حملات خودكار فراهم ميآورد.
برخي امكانات فني
* كامپيوتر ديجيتال Orbita (اُربيتا)، ارتفاعسنج و قطبنماي راديويي، گيرندههاي هشدار راداري SPO، گيرنده هشدار دهنده پرتاب موشك، اخلالگر فعال، پخش كننده Chaf و Flare (جهت انحراف موشكهاي ضد هواپيما)، واحد ارسال پارازيت و . . .
* اين هواپيما اولين هواپيماي شوروي بود كه مجهز به صندليهاي پرتاب شونده از نوع 0 0 گرديد. (يعني قالبيت پرتاب صندلي خلبان در ارتفاع صفر و سرعت صفر)
* داراي صدايي بسيار سهمگين و دود سياه رنگ خروجي موتورها (به دليل استفاده از موتورهاي توربوجت).
برخي از تجهيزات و مهمات قابل حمل
توپ 23 ميليمتري، 2 فروند موشك هوا به هواي R-60، انواع دوربينهاي تلويزيوني و سيستمهاي ليزري (در مدل شناسايي)، پنج جايگاه حمل سلاح در زير بدنه، انواع بمبهاي سقوط آزاد، بمبهاي هدايت شونده ليزري بسيار دقيق، موشكهاي هوا به زمين هدايت شوندة راديويي، موشكهاي ضدرادار، موشكهاي هوا به زمين تلويزيوني، موشكهاي ضدكشتي، راكتهاي 23 ميليمتري و . . . و مخازن سوخت خارجي.
تصويري از کابين مجهز Su-24
برخي جزئيات فني ديگر
نام: سوخو24
نوع: بمب افکن تاکتيکي بال متغير
نام ناتو: فنسر
اولين پرواز: 1970
موتور: 2 دستگاه موتور توربوجت ساخت ساترن
طول بدنه: 5 / 24 متر
طول بال در حالت کاملن باز: 3/ 17 متر
طول بال در حالت کاملن بسته: 3 / 10 متر
وزن خالص (خالي): 19000 کيلوگرم
وزن عملياتي: 36000 کيلوگرم
حداکثر وزن مجاز: 39000 کيلوگرم
ظرفيت مخزن سوخت داخلي: 11700 ليتر (9700 کيلوگرم)
حداکثر ظرفيت مخازن سوخت خارجي: 10000 ليتر
حداکثر وزن مجاز حمل مهمات: 8000 کيلوگرم
حداکثر سرعت در ارتفاع 11000 متري: 2300 کيلومتر بر ساعت
حداکثر سرعت در سطح دريا: 1400 کيلومتر بر ساعت
برد عملياتي: حداکثر بين 950 تا 1050 کيلومتر (رفت + برگشت = 1900 تا 2100 کيلومتر)
كشورهاي دارنده
روسيه (حدود500 فروند)، اكراين (220 فروند)، بلاروس، قزاقستان، آذربايجان، ليبي، سوريه، عراق(قبل از جنگ 1991) و ايران.
پرواز زيباي دو فروند سوخوي24 (متعلق به پايگاه هوايي مهرآباد)
سوخوی24 ایران هنگام سوختگیری هوایی از تانکر 707