انسان و تربیت بدنی از دیدگاه رئالیسم اسلامی

[bOoOoOy]

جهان و هستی از دیدگاه رئالیسم اسلامی
اسلام برای هستی واقعیتی قائل است ـ اصالت در خارج از آن هستی است. ماهیات یا حدود موجودات، اموری وجودی نیستند، بلکه امور عدمی هستند. وجود عینی در عین کثرت واحد است و در عین وحدت کثیر یعنی واقعیت خارجی از مراتب مختلف وجودی برخوردار است. هیچ پدیده‌ای بدون علت غایی (مقصد وجود) و علت فاعلی (مبدأ وجود) قابل تصور نیست.
ماهیت معرفت از دیدگاه رئالیسم اسلامی
معرفت حقیقی، نسبت به واقعیت امکان‌پذیر است. انسان به طور اجمالی به ماهیت اشیا نائل می‌شود اما به طور دقیق با تحدید منطقی می‌توانیم به شناخت ماهیت اشیا برسیم. انسان در لحظه تولد هیچ‌گونه علم نسبت به جهان خارج ندارد. در صورتی که با اشیای پیرامون مواجه شود طی مراتب ادراک حسی (ادراک ناشی از احساس)، ادراک خیالی (تصوراتی که از اشیا در حافظه داریم) و ادراک عقلی (مفهوم‌سازی، دسته‌بندی اشیا و …) به علم نائل می‌شود.
معیار حقیقی بودن معرفت (علم اکتسابی) انطباق آن با واقعیت خارجی است. بنابراین حقیقت یعنی ادراک صحیح که معیار آن همان انطباق با واقعیت خود آن شئ است (باقری ۱۳۶۸)
ملاک ارزش ها از دیدگاه رئالیسم اسلامی
ارزش ها یا باید و نبایدها هر چند که یک مفهوم اعتباری هستند، اما به یک امر واقع و عینی برمی‌گردند. ریشه در واقعیات دارند و ما خود آنها را جعل نکرده‌ایم. ارزشها یا اعتبارات، خودشان انواع و مراتبی دارند:
۱- اعتبارات ثابت مثل رابطه بین عدالت و آرامش اجتماعی که یک رابطه ضروری و پایدار بین آن ها برقرار است. بنابراین می‌گوییم انسان برای همیشه باید عدالت را رعایت کند.
۲- اعتبارات متغیر ـ اعتبار نسبی هستند. یعنی در رابطه با موارد مختلف به صورت مختلف در نظر گرفته می‌شود. ما آن ها را ارزش متغیر فرض می‌کنیم.
اعتبار در اینجا یعنی اینکه ما حد چیزی را به چیزی دیگر بدهیم مثلاً حد شیر بودن شیر را به حسن نسبت دهیم می‌گوییم «حسن شیر است.» در این جا ادراک ما نسبت به شیر بودن حسن یک ادراک اعتباری است، در صورتی که ادراک ما در مورد شیر بودن شیر ادراک حقیقی و ماهوی است (هیوود ۱۳۷۷). 
مبانی تربیت رئالیسم اسلامی
در این بخش چارچوب تربیتی اسلام بیان می‌شود:
تعریف تربیت:تربیت یعنی اینکه انسان ویژگی های بالقوه خود را به فعلیت برساند و در نتیجه به منزل غایی خود (بهترین شکل ممکن خود) نزدیک شود. البته انسان این مسیر را با «اختیار» طی می‌کند.
هدف تربیت:هدف غایی تعلیم و تربیت آن است که انسان از طریق شکوفایی استعدادهای فطری و عقلانی خود کامل شود، مظهر کمالات الهی گردد و به خدا نائل شود.
برنامه:در نگرش رئالیسم اسلامی واقعیت وجود انسان محور اساسی برای تهیه برنامه است. واقعیت وجود انسان از بدن و نفس (ادراکات فطری، گرایش به خدا، گرایش به حقیقت، اخلاق) به زیبایی ترکیب شده است.
روش تربیت:مفهوم روش در اینجا تنها به روش تدریس منحصر نمی‌شود بلکه به شیوه‌های مختلف برای رسیدن به مقصد اشاره دارد. در مورد هر قسمت از برنامه، روشهای مختلفی مطرح است.در رئالیسم اسلامی از روش های مختلفی چون عادتی، آزاد اندیشی و دانشی استفاده می‌شود.
تربیت‌ بدنی و رئالیسم اسلامی
تربیت‌ بدنی، تقویت جسم در مکتب اسلام به عنوان یک ارزش قلمداد شده و همواره تحصیل آن با طلب علم، فضایل اخلاقی و جوانمردی قرین شده است.
در این رابطه روایات و شواهد فراوانی وجود دارد که می توان به داستان طالوت ، قوت روحی و جسمی حضرت محمد (ص) و شجاعت و قدرت امام (ع) اشاره کرد.
همچنین در روایاتی از رسول اکرم (ص) و ائمه هدی علیهم‌السلام محتوی تربیت‌بدنی و ورزش تیراندازی، سوارکاری، شنا، وزنه‌برداری، شترسواری، کشتی و … معرفی شده است. که به خاطر حفظ منابع و مصالح عالیه مملکت، مطابق طرز جنگ آن روز به مسلمین توصیه شده است و منظور از این‌گونه برنامه‌ها، تقویت جسم و تمرین آ‌ن ها برای تحمل ناهمواری ها و مصونیت بخشیدن به کشور اسلامی در مقابل توطئه‌های دشمنان داخلی و خارجی و همچنین بهره‌برداری و تمتع از زندگی است (حجتی ۱۳۵۸).