28-05-2025، 16:38
? الیزا؛ اولین چتباتی که نقش روانشناس بازی میکرد!
شاید باورت نشه، ولی اولین چتبات دنیا حدود ۶۰ سال پیش ساخته شد! اسمش الیزا (ELIZA) بود و یه دانشمند آلمانی به اسم جوزف ویزنبام تو MIT اونو طراحی کرد. الیزا نه گوشی هوشمند میخواست، نه اینترنت پرسرعت، ولی خیلیها فکر میکردن واقعاً داره باهاشون حرف میزنه!
---
? الیزا دقیقاً چی کار میکرد؟
الیزا خودش رو جای یه رواندرمانگر جا میزد. یعنی چی؟ یعنی وقتی باهاش حرف میزدی، اون جوابهات رو تکرار میکرد یا با چند تا سؤال کلی، مکالمه رو ادامه میداد.
مثلاً اگه میگفتی:
ــ «احساس ناراحتی میکنم»
الیزا میپرسید:
ــ «چرا فکر میکنی ناراحتی؟»
همین ترفندهای ساده باعث میشد خیلیها فکر کنن دارن با یه آدم واقعی حرف میزنن!
---
? فریب باهوش؟
نکتهی جالب اینجاست که الیزا اصلاً نمیفهمید چی داری میگی! فقط یهسری الگو و جملهی آماده داشت. ولی خیلی از مردم باور کرده بودن که با یه هوش واقعی طرفن.
همین باعث شد سازندهاش، یعنی جوزف ویزنبام، از پیشرفت بیشازحد هوش مصنوعی بترسه و بگه:
> «باید مراقب باشیم! چون ماشینها ممکنه ما رو فریب بدن.»
---
? الیزا هنوزم زندهست!
با اینکه الیزا برای دههی ۶۰ بود، هنوزم میتونی ازش استفاده کنی. چندتا سایت ساده هستن که نسخهی شبیهسازیشدهش رو گذاشتن. مثلاً:
? elizabot در این لینک:
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
https://www.masswerk.at/elizabot
? یا با کمی برنامهنویسی ساده میتونی روی کامپیوتر خودت اجراش کنی.
---
? جمعبندی
الیزا شاید یه برنامهی ساده بود، ولی نشون داد که حتی یه گفتوگوی سطحی هم میتونه آدم رو تحت تأثیر قرار بده. اون شروعی بود برای همهی چتباتها و هوشهای مصنوعی امروزی
شاید باورت نشه، ولی اولین چتبات دنیا حدود ۶۰ سال پیش ساخته شد! اسمش الیزا (ELIZA) بود و یه دانشمند آلمانی به اسم جوزف ویزنبام تو MIT اونو طراحی کرد. الیزا نه گوشی هوشمند میخواست، نه اینترنت پرسرعت، ولی خیلیها فکر میکردن واقعاً داره باهاشون حرف میزنه!
---
? الیزا دقیقاً چی کار میکرد؟
الیزا خودش رو جای یه رواندرمانگر جا میزد. یعنی چی؟ یعنی وقتی باهاش حرف میزدی، اون جوابهات رو تکرار میکرد یا با چند تا سؤال کلی، مکالمه رو ادامه میداد.
مثلاً اگه میگفتی:
ــ «احساس ناراحتی میکنم»
الیزا میپرسید:
ــ «چرا فکر میکنی ناراحتی؟»
همین ترفندهای ساده باعث میشد خیلیها فکر کنن دارن با یه آدم واقعی حرف میزنن!
---
? فریب باهوش؟
نکتهی جالب اینجاست که الیزا اصلاً نمیفهمید چی داری میگی! فقط یهسری الگو و جملهی آماده داشت. ولی خیلی از مردم باور کرده بودن که با یه هوش واقعی طرفن.
همین باعث شد سازندهاش، یعنی جوزف ویزنبام، از پیشرفت بیشازحد هوش مصنوعی بترسه و بگه:
> «باید مراقب باشیم! چون ماشینها ممکنه ما رو فریب بدن.»
---
? الیزا هنوزم زندهست!
با اینکه الیزا برای دههی ۶۰ بود، هنوزم میتونی ازش استفاده کنی. چندتا سایت ساده هستن که نسخهی شبیهسازیشدهش رو گذاشتن. مثلاً:
? elizabot در این لینک:
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
https://www.masswerk.at/elizabot
? یا با کمی برنامهنویسی ساده میتونی روی کامپیوتر خودت اجراش کنی.
---
? جمعبندی
الیزا شاید یه برنامهی ساده بود، ولی نشون داد که حتی یه گفتوگوی سطحی هم میتونه آدم رو تحت تأثیر قرار بده. اون شروعی بود برای همهی چتباتها و هوشهای مصنوعی امروزی