آیا آنکارا محافظه‌کاری در برابر داعش را پایان می‌دهد؟

[✘PETER✘]

نشست جده در عربستان سعودی که به منظور بررسی موضوع مقابله با داعش برگزار شد، نهایتا با صدور بیانیه‌ای به کار خود پایان داد.
آیا آنکارا محافظه‌کاری در برابر داعش را پایان می‌دهد؟
گروه بین الملل جهان نیوز: در این نشست که «جان کری» وزیر امور خارجه آمریکا و «مولود چاوش اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه نیز شرکت کرده بودند، مساله ائتلاف بین‌المللی و منطقه‌ای علیه داعش مورد بررسی قرار گرفت و کشورهایی همچون اردن، عراق، لبنان، مصر و شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس، با امضای بیانیه پایانی نشست، برای حمایت از مقابله نظامی با داعش اعلام آمادگی کردند.

چاوش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه که به تازگی عهده دار این مسئولیت شده، حاضر به امضای بیانیه و اعلام آمادگی حمایت نظامی آنکارا از مقابله با داعش نشد و به شکل غیررسمی، به نمایندگان کشورهای حاضر در نشست مزبور اطلاع داد که مساله ۴۹ گروگان کنسولگری ترکیه در موصل که در دست داعش اسیر هستند، خط قرمز آنکاراست و به خاطر ضرورت حفاظت از جان آنان، نمی تواند این بیانیه را امضا کند.

اما جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، پس از پایان نشست جده، برای کسب رضایت اردوغان و داود اوغلو به سوی ترکیه سفر می کند.

این در حالیست که برخی تحلیلگران معتقدند دغدغه های جدی در میان مقامات ترکیه درباره سیاست خارجه این کشور در شرایط فعلی وجود دارد. مسئله ای که شواهد نشان می دهد فراتر از برخی محاسبات مربوط به حفظ جان گروگان های ترکی در اختیار داعش است. زیرا سوال اساسی این است که ترکیه پس از آزادسازی گروگان ها از محافظه کاری نسبت به داعش خارج خواهد شد یا خیر؟

از سوی دیگر پس از انتخاب اردوغان به عنوان اولین رییس جمهور ترکیه و ادامه سلطه حزب عدالت و توسعه بر ساختار قدرت در این کشور این اولین آزمون جدی حزب عدالت و توسعه در شرایط جدید خواهد بود. ترکیه در سه سال اخیر با چالش های جدی در سیاست خارجه خود مواجه بوده است. اما الان این کشور با اکثر همسایگانش اختلافات جدی پیدا کرده و چرخش استراتژیک آن ها به سمت خاورمیانه برای آنها سراسر فایده نبوده و دردسرهای مهمی را نیز به همراه داشته است.

اینک ترک ها بر سر دو راهی حضور در ائتلافی به رهبری آمریکا و یا مستقل عمل کردن در سیاست خارجه خود قرار گرفته اند.

این در حالیست که مقامات ترکیه در چند سال اخیر با حمایت از گروه های تندرو سنی تلاش کردند محور مقاومت به رهبری ایران را تحت فشار قرار بدهند و به نوعی ایران را تضعیف کنند. محاسبه ترک ها این بود که از این گروه های تندرو می توانند به عنوان ابزاری برای نفوذ بیشتر و تضعیف رقبای خود در منطقه استفاده کنند. با این وجود امروز گروه های همچون داعش از کنترل دولت های مانند ترکیه و متحدین فرامنطقه ای اش خارج شده اند و خود به مسئله ای ضدامنیتی برای این کشورها تبدیل شده اند.

اما به نظر می رسد ترکیه هزینه ورود به جنگ داعش و در اختیار دادن پایگاه های هوایی و سرزمین های مرزی خود را بالاتر از تبعات مدارا با داعش می بیند.

ترکیه که با حمایت از این گروه ها تلاش می کرد افکار عمومی اهل سنت در منطقه را متمایل به خود بکند اینک در صورت ورود به جنگ علیه داعش باید آسیب های در افکار عمومی اهل سنت منطقه را نیز پذیرا باشد.

ضمن اینکه شاید به نحوی برای اولین بار ترکیه باید تبعات درگیری با یک جریان تکفیری را بپذیردغ اقدامی که می تواند فضایی را ایجاد کند تا در آینده این جریان بتواند از ترکیه با اقدامات خرابکاری انتقام بگیرد.

ضمن اینکه مقامات ترکیه به خوبی دریافته اند که این جریانات با میزان عزمی که آمریکا در منطقه برای مبارزه با گروه های تکفیری در پیش دارد، به صورت کلی از بین نخواهند رفت.

ترکیه مسیری همانند عربستان را طی می کند، عربستان با آمریکا علیه برخی گروه های تکفیری در افغانستان و دیگر مناطق وارد همکاری شد ولی سالهاست که از بیم انتقام این گروه ها امنیت ملی اش مورد تهدید قرار گرفته است.

ترکیه در صورت شرکت در این جنگ به خط مقدم جبهه غرب علیه داعش تبدیل خواهد شد. و هزینه های متعددی به این کشور تحمیل می شود. بدین ترتیب این کشور به نوعی ضربه گیر غرب در سال های آینده در مبارزه با تروریسم و جلوگیری از نفوذ تروریست ها به اروپا تبدیل می شود. باید دید ترک ها می توانند در مقابل آمریکا مقاومت کنند؟ هر چند در حالیکه سرباز ترکیه همزمان سرباز ناتو نیز محسوب می شود، این امر تقریبا غیرممکن می باشد.