نقد و بررسی فیلم Get on Up (برخیز)

[First Star]

کارگردان : Tate Taylor
نویسندگان : Jez Butterworth, John-Henry Butterworth
بازیگران : Chadwick Boseman, Nelsan Ellis, Dan Aykroyd
خلاصه داستان: شرح زندگی جیمز براون، از کودکی و فقر محض تا رسیدن به اوج و تبدیل شدن به یکی از تاثیرگذارترین چهره‌ها در تاریخ موسیقی.

وقتی «چدویک بوزمن» را تماشا می کنیم که به شکلی زیبا در نقش پدرخوانده ی موسیقی سول/ Soul محو می شود، کار مشکلی است احساس خوبی نداشته باشیم. جان بخشی او به تصویر «جیمز براون» در فیلم «برخیز/ Get on Up» آنقدر ماهرانه است که تماشاگران فراموش می کنند که در حال تماشای یک بازیگر هستند که نقش این خواننده ی موسیقی آر اند بی/ R&B را بازی می کند.
بعد از بازی ای هشیارانه در نقش «جکی رابینسون» در فیلم «۴۲»، نقش آفرینی بوزمن در این فیلم حتی از آن هم فراتر می رود. تصویری که او از براون از اواسط نوجوانی تا سن ۶۰ سالگی ارائه می دهد اثری جذاب و قدرتمند از یک انسان پیچیده برجا می گذارد. قطعات موسیقی، با آواز رمیکس شده ی براون و بوزمن که رقص مخصوص او را از نو اجرا می کند، شیفته کننده هستند.
با اینحال ساختار داستانی تکه تکه شده ی فیلم در ثبت پیچیدگی شخصیت براون، تأثیرگذاری کمتری دارد. سبک غیر خطی داستان زمان بندی وقایع را به شیوه ای در هم می ریزد که به جای روشنگر بودن بیشتر از وضوح آنها کم می کند. تصمیم کارگردان فیلم «تیت تیلور» برای اینکه بوزمن در چندین صحنه مستقیماً دوربین را مخاطب قرار دهد بیشتر از این از تمرکز وقایع می کاهد. شکستن دیوار چهارم مستدلاً با موضوع معرکه گیری مانند براون سازگاری دارد. اما اینطور که تیلور کارگردانی کرده است این قسمت ها به نظر بیش از حد تصنعی و نمایشی به نظر می رسند. نظراتی که در این مخاطب قراردادن های مستقیم بیان می شوند بیش تر از آنکه چیزی را آشکار کنند مبتذل و پیش پا افتاده اند.
فیلمنامه ی اثر که توسط «جز باترورث» و برادرش جان هنری نوشته شده است به شکلی تحسین آمیز سعی می کند چهارچوب قدیمی و خسته کننده ی فیلم های زندگینامه ای را بشکند و از آن خارج شود. شاید این انتخاب ها و تصمیمات سبکی و هنری اگر در دست کارگردان باتجربه تری قرار می گرفتند خوب از کار درمی آمدند. اما تنها اثر دیگر تیلور فیلم «خدمتکار» محصول سال ۲۰۱۱، تصویری بزک شده از زندگی در ایالات جنوبی آمریکا در دهه ی ۱۹۶۰ بود.
در کلیت اثر، نواقص ساختاری فیلم با نقش آفرینی قدرتمند و با ذوق بوزمن و تصاویر مؤثری که بازیگران نقش های مکمل از شخصیت های خود ارائه می دهند، تحت الشعاع قرار می گیرد: «وایولا دیویس» در نقش مادر براون، «اوکتاویا اسپنسر» در نقش هانی خاله ی براون و «نلسان الیس» در نقش نوازنده و رهبر گروه «بابی بایرد».
فیلمنامه احساساتی گری ندارد و از این لحاظ متنوع و تازه است. براون همیشه دوست داشتنی نیست، به خصوص در تلقی بالادستانه ای که از گروهش دارد و همچنین رفتار بی ثبات با همسرانش. اما او همیشه مصمم، جذاب و به شدت با استعداد بود. سالهای کودکی فقیرانه ی او، زمانی که توسط پدر و مادرش هر دو به حال خود رها شد، به شکلی تلخ و گزنده تصویر شده اند. حتی همان موقع هم به نظر می رسید موسیقی راه رستگاری او باشد.
رستگاری به معنای واقعی ترش توسط بایرد به او ارائه شد، کسی که وقتی براون نوجوان به اتهام دزدی های کوچک در زندان به سر می برد، به آزادی او کمک کرد. بایرد، خواننده ی اصلی گروه «شعله ها/ فلیمز/The Flames» (که بعداً «شعله های مشهور/ The Famous Flames» نام گرفت)، به براون جایی داد که با او نزد خانواده اش زندگی کند و همچنین آغازگر راه او در دنیای موسیقی تجاری بود. الیس در نقش نوازنده ای که با اینکه براون در قالب خواننده با او بدرفتاری می کرد و او را تحت شعاع خود درآورد در کنار او ماند، بسیار عالی ظاهر می شود. کمال گرایی براون در یک صحنه ی فوق العاده که او روی بک بیت ترانه ی «Cold Sweat» کار می کند کاملاً واضح دیده می شود.
رابطه ی متلاطم براون با بایرد یکی از بنیادهای احساسی فیلم است. الیس (بازیگر نقش لافایت رینولدز در مجموعه « True Blood») در نقشی که شاید دیده نشود و مورد تقدیر واقع نشود به شکل هنرپیشه ای چند بعدی و انعطاف پذیر و با طراوت و چالاکی عمل می کند.
«برخیز» در میان زمان بندی رفت و برگشتی و متقاطع خود عناصر داستان را به نوبت فاش می کند. اما به نظر می رسد داستان تکراری و اغلب اوقات عناصر نامطلوب آن آراسته شده است و روشنگری و اطلاعات دهی آن به اندازه ی کافی نیست. بعضی صحنه ها خیلی طولانی هستند و بعضی لحظه های اصلی انگار به حاشیه رانده شده اند. تیلور سعی می کند سطح بیش از حد وسیعی را پوشش دهد و وقایعی که قرار بود اساسی و الزامی به نظر برسند در نهایت حالتی تصادفی پیدا می کنند.
فیلم زمانی که در طول مسیر زندگی افسانه ی موسیقی فانک- سول از این سو به آن سو می پرد، لحن خود را تغییر می دهد و این اتفاق گاهی اوقات با افت و خیزهای ناهمگن و زمختی رخ می دهد. به همین دلیل تماشاگران تصویر واضحی از اینکه «جیمز براون» واقعاً چه کسی بود به دست نمی آورند. اما جای انکار نیست که متوجه می شوند بوزمن چه بازیگر بااستعدادی است.

منبع : سایت نقدفارسی