تانکT62

[S R U H]

تی-۶۲ نوعی تانک رزمی اصلی ساخت شوروی است که بر اساس پیشرفت طرح تانک‌های خانواده تی-۵۴/۵۵ طراحی شده و تولید آن از سال ۱۹۶۱ آغاز شد. این تانک به تدریج جای تانک‌های تی-۵۴ را در واحدهای زرهی و موتوری ارتش سرخ گرفته و تولید آن در شوروی تا سال ۱۹۷۵ ادامه یافت، تا اینکه در دهه ۱۹۸۰ با تانک‌های مدرن‌تر تی-۶۴، تی-۷۲ و تی-۸۰ در خطوط مقدم ارتش شوروی جایگزین شد.

تی-۶۲ نخستین تانکی بود که از توپ بدون خان استفاده می‌کرد. تفاوت‌های اصلی این تانک با تی-۵۴ شامل شاسی طولانی‌تر و عریض‌تر، توپ بلندتر و پرقدرت‌تر و بدون خان ۱۱۵ میلی‌متری می‌شوند.


شنی‌های تی-۶۲ مثل تی-۵۴ از ۵ چرخ تشکیل می‌شود، اما برخلاف تی-۵۴ که بیشترین فاصله بین چرخ اول و دوم است در تی-۶۲ چرخ‌های سوم، چهارم و پنجم بیشترین فاصله را از یکدیگر دارند.

سلاح اصلی این تانک توپ بدون خان ۱۱۵ میلی‌متری است که مهمترین پیشرفت آن نسبت به تی-۵۴ محسوب می‌شد. این توپ اندازه طولانی‌تری از توپ ۱۰۰ میلی‌متری تی-۵۴ و قدرت و دقت بسیار بالاتری از آن داشت و همچنین نخستین توپ بدون خان در یک تانک بود که پس از آن مورد اقتباس تانک‌های دیگر قرار گرفت و امروزه تقریباً تمام تانک‌های مهم جهان، به جز تانک چلنجر ساخت انگلستان، از توپ‌های بدون خان استفاده می‌کنند. سلاح ثانویه تانک هم تیربار متوسط هم‌محور پی‌کاتی با ۲ هزار فشنگ و تیربار ضدهوایی دوشکا در مدل تی-۶۲آ است.

موتور مدل اصلی این تانک مثل تی-۵۵ موتور دیزلی وی-۱۲ با قدرت ۵۸۰ اسب بخار بود که حداکثر برد عملیاتی آن را در جاده به ۴۵۰ و در خاکی به ۳۲۰ کیلومتر می‌رساند. این برد با دو مخزن سوخت اضافی ۲۰۰ لیتری که در پشت تانک قرار داده می‌شد قابل افزایش به ۴۵۰ و ۶۵۰ کیلومتر در جاده بود.

معایب تی-۶۲ عمدتاً همان معایب تی-۵۴ یعنی فضای محدود سرنشینان تانک، زره ضعیف، تجهیزات کنترل آتش نامرغوب، میزان محدود خم شدن سلاح اصلی به سمت پائین، و آسیب‌پذیری مخازن سوخت و مهمات است.

تیراژ تی-۶۲ در طول ۱۵ سال تولید خود از سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۷۵ به ۲۰ هزار دستگاه رسید. پس از توقف تولید در شوروی ۱۵۰۰ دستگاه دیگر در چکسلواکی فقط برای صادرات تولید شد. کره شمالی تنها کشور دیگری بود که در دهه ۱۹۸۰ دست به تولید یک مدل بومی از تی-۶۲ با نام چونماهو زد که تغییراتی در جهت بهتر کردن قدرت تحرک تانک در آن اعمال شده بود و ۱۵۰ دستگاه از آن هم در ابتدای جنگ ایران و عراق به ایران فروخته شد.
کاربران





الجزایر – ۳۳۰ دستگاه بین سال‌های ۱۹۷۷ تا ۱۹۷۹ از خط تولید چکسلواکی خریداری شد. ۳۰۰ دستگاه هم‌اکنون در خدمت فعال نظامی.
آنگولا –۱۸ دستگاه هم‌اکنون در خدمت فعال نظامی.
کوبا ۳۸۰دستگاه هم‌اکنون در خدمت فعال نظامی. بهینه‌سازی شده به تی-۶۲ام.
مصر – ۷۵۰ دستگاه بین سال‌های ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۵ خریداری شد. حدود ۵۰۰ دستگاه همچنان فعال است.
اریتره –تعدادی از اتیوپی دریافت شد.
اتیوپی – حدود ۱۰۰ دستگاه هم‌اکنون در خدمت فعال نظامی.
ایران – ۶۵ دستگاه به عنوان کمک از لیبی در سال ۱۹۸۱ دریافت شد. ۱۰۰ دستگاه تی-۶۲ دست دوم در ۱۹۸۲ از سوریه خریداری شد. و ۱۵۰ دستگاه چونماهو تولید کره شمالی بین سال‌های ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۴ از این کشور خریداری شد.در سال ۲۰۱۰ حدود ۵۰ تا ۷۵ دستگاه فعال بوده‌است.
اسرائیل –۱۲۰ دستگاه تیران-۶ مدل بهینه‌سازی تی-۶۲های غنیمتی
کردستان عراق - ۱۰۰ تا ۱۲۰ دستگاه در اختیار اتحادیه میهنی و ۵۰ دستگاه در اختیار حزب دمکرات کردستان.
قزاقستان –۷۵ دستگاه فعال در سال ۲۰۰۵.
لیبی – در یک دوره بیش از ۹۰۰ دستکاه فعال بود.هم‌اکنون ۱۰۰ دستگاه فعال و ۷۰ دستگاه در ذخیره.
مغولستان – ۲۵۰ دستگاه در سال ۲۰۱۱ در سرویس.
کره شمالی –تولید بیش از ۱۲۰۰ دستگاه چونما-هو. ۲۰۰۰ دستگاه تی-۶۲ تولید شوروی و چونما-هو در سال ۲۰۱۰ فعال است.
روسیه – حداقل ۲ هزار دستگاه از شوروی به ارث رسید. در سال ۲۰۰۸ تنها ۹۱ دستگاه فعال و بقیه در ذخیره بوده است.
سوریه – حدود هزار دستگاه در دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ از شوروی خریداری شد.در سال ۲۰۰۵ حدود هزار دستگاه فعال بوده است.
ازبکستان –۱۷۰ دستگاه فعال در سال ۲۰۰۵.
ویتنام –۲۲۰ دستگاه فعال در ۲۰۰۹.
یمن – ۱۵۰
جمهوری دموکراتیک صحرای غربی – ۲۰
اوستیای جنوبی –

کاربران سابق
–۱۰۰ دستگاه تی-۶۲ در سال‌های ۱۹۷۵ و ۷۶ و ۱۵۵ تی-۶۲ دست دوم بین سال‌های ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۱ از شوروی خریداری شد. از مدل‌های تی-۶۲، تی-۶۲ام و تی-۶۲ام همه از خدمت نظامی خارج و به یمن و آنگولا فروخته شد.
بلاروس ۱۷۰ دستگاه در سال ۱۹۹۵ فعال بود.
بلغارستان – حدود ۲ هزار دستگاه از شوروی دریافت شده بود.





عراق –۷۰۰ دستگاه در دهه ۱۹۷۰ و ۲۱۵۰ تی-۶۲ دست دوم در دهه ۱۹۸۰ از شوروی خریداری شد. در سال ۱۹۹۰ بیش از هزار تی-۶۲ فعال بود.
شوروی

- در سال ۱۹۹۰ حدود ۱۱ هزار و ۳۰۰ تی-۶۲ وجود داشت.
تاجیکستان –
ترکمنستان –
اوکراین – حداقل ۳۰۰ دستگاه از شوروی دریافت شد. در سال ۱۹۹۵ حدود ۸۰ دستگاه فعال بود.
ایالات متحده آمریکا –تعدادی برای تمرینات نظامی استفاده می‌شد.
شبه‌نظامیان لبنانی – میلیشای مسیحی در لبنان تعدادی تی-۵۵ و تی-۶۲ در اختیار داشت.
یمن شمالی
یمن جنوبی
حزب سوسیالیست یمن ۵۶ تی-۶۲ در سال ۱۹۹۴ از بلغارستان خریداری کرد.

فقط ارزیابی
چین – یک تی-۶۲ در درگیری مرزی چین و شوروی در سال ۱۹۶۹ به غنیمت درآمد. و برای مقاصد تحقیقاتی استفاده شد.
چکسلواکی – تانک ارزیابی شده و مورد قبول قرار نگرفت اما ۱۵۰۰ دستگاه برای صادرات ساخته شد.
لهستان – ارزیابی شده و تأیید نشد.