نفت، گاز، پارس جنوبی و حقه بازی توتال . . .

[Armina]

در پی اظهارات رییس انجمن گاز ایران مبنی بر شكایت از شركت نفتی فرانسوی توتال به دلیل ارائه اطلاعات غلط از میدان گازی پارس جنوبی به نفع قطر، یك كارشناس مطلع نفتی با ارائه یك تحلیل فنی عنوان كرد كه MDP تهیه شده شركت فرانسوی برای توسعه میدان مورد تایید شركت ملی نفت است، ضمن این كه توتال در توسعه میدان گنبدشمالی قطر یك پیمانكار درجه سه محسوب می شود.

این كارشناس كه خواست نامی از وی برده نشود در گفت وگو با خبرنگار انرژی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با اشاره به این كه شركت توتال، توسعه دهنده فاز ۲ و ۳ میدان گازی پارس جنوبی بوده است، اظهار كرد: طرح جامع توسعه (MDP) تهیه شده شركت فرانسوی برای این دو فاز مورد تایید شركت ملی نفت ایران و شركت نفت و گاز پارس بوده است. او درمورد دلیل عدم برداشت از لایه "كا ۱" از سوی شركت توتال توضیح داد: بر اساس شواهد این لایه خواص مخزنی خوبی نداشت، ضمن این كه وجود گاز H۲S (گازی بسیار سمی كه در صورت یك بار تنفس موجب مرگ می شود) در این لایه گازی بسیار بود.

وی با اشاره به اینكه ارزش میعانات گازی بیشتر از گاز است، ادامه داد: همچنین ذخیره میعانات گازی در این لایه مورد نظر كم بود كه در نتیجه آن شركت توتال پیشنهاد كرد، برداشت از این لایه انجام نشود كه مورد تایید شركت نفت و گاز پارس قرار گرفت.

این كارشناس در مورد دلیل برداشت نكردن از لایه كا ۱ در فاز ۲ و۳ پارس جنوبی گفت: علاوه بر بالا بودن گاز H۲S ، فراوانی تخلخل این لایه بسیار پایین است به طوری كه گفته می شود كه این لایه در فاز دو اصلا خواص مخزنی ندارد یعنی این كه اگر این لایه در سایر فازها مخزن محسوب می شود در این فاز مخزن بشمار نمی آید. در مورد فاز سه نیز طبق گزارش های زمین شناسی این لایه خواص مخزنی خوبی ندارد.

او با بیان این كه ام.دی.پی توتال بعد از تهیه دوباره مورد بررسی قرار گرفته است، گفت: البته همیشه این گونه است كه بعد از توسعه هر فاز دوباره بررسی می شود كه آیا امكان برداشت از لایه های تولید نشده وجود دارد یا خیر. به طور مثال مشابه این كار فاز یك پارس جنوبی است كه در ابتدا از لایه های "كا۱" و "كا۲" آن برداشت صورت نمی گرفت اما با مطالعاتی كه انجام گرفت، هم اكنون از لایه های "كا۱" و "كا۲" گاز برداشت می شود. پس اگر از لایه " كا۱" در فاز ۲ و ۳ تاكنون برداشت صورت نگرفته، قطعا نظر توتال در مورد تولیدی نشدن این لایه درست بوده است.

این كارشناس مخازن نفتی با تاكید بر اینكه نظارت دائم بر چگونگی توسعه و تولید از فازهای پارس جنوبی وجود دارد، خاطرنشان كرد: بعید می دانم كه این موضوع كه توتال به عمد اطلاعات غلط داده درست باشد.

او با اشاره به این كه قرارداد شركت فرانسوی در فاز دو و سه پارس جنوبی به صورت "بای بك" (بیع متقابل) بوده است، یادآور شد: طبق این قرارداد افزایش هزینه های توسعه به نفع پیمانكاران است پس تولید از لایه "كا۱" داری ارزش اقتصادی بوده است.

وی با اشاره به متفاوت بودن مخزن در قسمت های مختلف یك لایه اظهار كرد: تنها در فاز دو و سه نیست كه از تمام لایه ها برداشت صورت نمی گیرد، چرا كه علاوه بر خواص مخزنی و برداشت ضایعات، گاهی انباشت تولید در مقایسه با هزینه های آن كمتر است كه بر همین اساس برداشت از برخی لایه ها انجام نمی شود.

وی با اشاره به ذخایر هیدروكربوری كشور كانادا كه از كشور عربستان هم بیشتر است، گفت: با وجود این برای كانادا تولیدی كردن این ذخایر به دلیل قرار گرفتن در شن ها، صرفه اقتصادی ندارد.

این كارشناس در پاسخ به این سوال كه اگر برداشت از لایه گازی "كا۱" در فاز دو و سه صورت نمی گیرد آیا برداشت از این لایه در فازهای دیگر پارس جنوبی انجام می شود یا خیر؟ گفت: در برخی از فاز ها از همان ابتدای توسعه برداشت صورت گرفت و در برخی از فازها كه صورت نمی گرفت بعد از انجام مطالعات برداشت از لایه "كا۱" انجام شد و در برخی دیگر اصلا تولید گاز از این لایه انجام نمی شود.

وی در ادامه با بیان اینكه این لایه های گازی كاملا مجزا نیستند و بین آن ها ارتباط است، گفت: بنابراین اگر از یك لایه برداشت نشود به دلیل برداشت از لایه ای در فاز دیگر و كاهش فشار مخزن، گاز از لایه "كا۱" به لایه "كا۲" مهاجرت می كند.

او با تاكید بر این كه در این میان ایران چیزی را از دست نداده است، اظهار كرد: در صورتی كه ایران نتواند از طریق فازی برداشت از یك لایه را انجام دهد از طریق یك فاز دیگر این كار صورت خواهد گرفت.

وی در پاسخ به این سوال كه با توجه به حضور توتال در توسعه میدان گازی گنبد شمالی (پارس جنوبی) این شبهه تقویت می شود كه دلیل اطلاعات غلط شركت توتال زمینه سازی برای برداشت حداكثری قطر از این میدان بوده است، توضیح داد: سهامدار عمده و پیمانكار اصلی قطر در گنبدشمالی شركت اكسون موبیل است و شركت توتال در توسعه میدان یك پیمانكار درجه دو یا سه محسوب می شود.

به گزارش ایسنا، انجمن گاز ایران اعلام كرده است به دلیل اطلاعات غلط شركت توتال برای برداشت از میدان گازی پارس، ایران طی ۱۰سال گذشته از یكی لایه های گازی این میدان هیچ گونه برداشتی نداشته است.

بر همین اساس این انجمن از تهیه لایحه شكایت از این شركت نفتی فرانسوی به محاكم بین المللی خبر داده است.