10-04-2012، 18:29
خورشيد
تك ستاره و مادر تمام اجرام منظومه ي شمسي است.خورشيد به دليل نزديك بودنش به زمين از نظر رصدي بهترين ستاره ي عالم است. البته اين نزديك بودن شرايط را براي رصد سخت هم مي كند. اگر ما در ظهر نور خورشيد را توسط عدسي كوچكي جمع كنيم و كاغذي مقابل نقطه ي كانوني بگذاريم مي بينيم كاغذ مي سوزد. حالا فكر كنيد اگر اين نور از عدسي هاي يك تلسكوپ بگذرد و ما از درون تلسكوپ به خورشيد نگاه كنيم چه بر سر چشمانمان خواهد آمد؟! قطعا چشمانمان دچار مشكلات حل نشدني خواهد شد. دانشمندان براي جلوگيري از اين كار صافي هاي ايمني را درست كرده اند كه بتوان با استفاده ازآن جزئيات بسيار زيادي را از تك ستاره ي منظومه ي خود ببينيم. خورشيد انرژي خود را از نزديكي مركزش مي گيرد. اگر ما بتوانيم درون خورشيد را ببينيم شايد اينگونه به نظربرسد كه 9/0 جرم خورشيد از هيدروژن تشكيل يافته كه يك عنصر بسيار فراوان در جهان مي باشد.در داخل هسته ي داغ خورشيد هيدروژن به هليوم تبديل مي شود.انرژي ناشي از اين واكنش لايه ها ي بالايي ستاره را گرم مي كند و اين انرژي از سطح متلاطم خورشيد به داخل فضا فوران مي نمايد.سطح خورشيد در اثر حرارتي برابر 6000 درجه ي سانتي گراد در حا ل غليان و تلاطم است.يعني درجه حرارتي كه از هر كوره اي داغتر است! مقاديري از هيدروژن سوزان كه به نام پراميننس (گاز هاي متصاعد از خورشيد)شناخته شده اند با سرعتي معادل صد ها كيلو متر در ثانيه به فضا پرتاب مي شوند.اين گاز ها از خورشيد به سمت بالا فوران مي كند.اين زبانه اي از هيدروژن است كه حدود 50000 درجه ي سانتي گراد يا بيشتر حرارت دارد كه مي تواند زمين را بلعيده و نابود كند. در اين قسمت به دو پديده رصدي كه خورشيد آن را به وجود مي آورد اشاره مي كنيم. اين دوپديده كه مشتاقان زيادي براي رصد كردن دارد خسوف و كسوف هستند. تمام سيارات و قمر ها هنگامي كه در برابر نور خورشيد واقع مي شوند در پشت آن ها سايه اي تشكيل مي شود كه اين سايه به فضا مي افتد.پس هر گاه ماه هم دقيقا بين زمين و خورشيد قرار بگيرد يك كسوف يا خورشيد گرفتگي رخ مي دهد.در اين مدت كه خورشيد از نظر ما پنهان مي شود زمين سرد و تاريك شده و اين طور به نظر مي رسد كه عمر جهان به پايان رسيده است.البته اين نظر مردمان قديم بوده كه هنگامي كه كسوف رخ مي داد اين گمان را مي كردند كه عمر جهان پايان يافته.حتي مردمان چين در باره ي اين پديده فكر مي كردند كه اژدهايي خورشيد را بلعيده! لكه هاي خورشيدي لكه هاي خورشيدي نقاطي تيره بر روي خورشيد هستند. حالا سؤال پيش مي آيد كه چرا لكه هاي خورشيدي تيره تر از نقاط ديگر روي خورشيدند؟ دليل اين مساله دماي كمتر لكه هاي خورشيدي نسبت به ديگر نقاط روي خوريد است. دماي لكه هاي خورشيدي چيزي بالغ بر 4000 درجه ي سلسيوس يعني حدود 2000 درجه كمتر از نقاط معمولي سطح خورشيد. اگر ما لكه هاي خورشيدي را جدا از سطح خورشيد مي ديديم بسيار درخشان و سرخ رنگ بودند، اما در كنار سطح فروزان خورشيد، تيره به نظر مي زسند. هر لكه ي خورشيدي دو ناحيه ي اصلي دارد: ناحيه ي تاريك تر مركزي كه تمام سايه نام دارد و ناحيه ي خاكستري رنگ اطراف كه نيم سايه ناميده مي شود. لكه ها ممكن است هزاران كيلومتر پهنا داشته باشند. آن ها از چند روز تا چند ماه دوام مي آورند. بيشتر لكه ها به صورت يك جفت ظاهر مي شوند و كم كم از يكديگر فاصله مي گيرند. گاهي صد ها لكه روي خورشيد شمرده مي شوند و گاهي نيز خبري از لكه ها نيست. نظريه هاي زيادي دربارهي ماهيت لكه هاي خورشيدي ارا ئه شده است: نواحي كم فشار سطح خورشيد يا طوفان ها و رگبار هايي در گاز هاي داغ خورشيدي، همچنين حركت پيچيده و شديد گازها به درون و بيرون گازها نيز با تلسكوپ هاي خورشيدي بزرگ رصد شده است. نظريه ي تازه تري نيز براي توضيح ماهيت لكه هاي خورشيدي وجود دارد. بر طبق اين نظريه، اين نواحي سردتر بر اثر واكنش ميان گازهاي يونيده و باردار خورشيد و ميدان هاي شديد مغناطيسي خورشيد پديد مي آيد. در مناطقي كه خطوط ميدان هاي مغناطيسي شديد محلي به سطح خورشيد وارد مي شوند، لكه ي خورشيد ي به وجود مي آيد. اين پديده همچنين بر گاز موجود در لايه هاي بالايي جو خورشيد، كه بر فراز محل لكه قرار دارند، اثر مي گذارند. تعداد لكه هاي خورشيدي در يك چرخه ي يازده ساله كم و زياد مي شود كه به آن چرخه ي لكه هاي خورشيدي يا چرخه ي خورشيدي مي گويند. با شروي دوران فعال لكه هاي خورشيدي، در ابتدا تعداد كمي لكه در عرض هاي خورشيدي 30 تا 40 درجه ي شمال و جنوب ا ستواي خورشيد ظاهر مي شوند. با گذر زمان، لكه هاي خورشيدي بيشتر و بزرگ تري پديدار مي شوند و آن ها به استواي خورشيدي نزديك ترند. سر انجام، در دوران اوج فعاليت هاي يازده ساله ي خورشيد، بجز در نواحي قطبي، مي توان آن ها را يافت. وقتي اوج چرخه ي خورشيدي به پايان مي رسد كه لكه هاي عرض هاي بالايي خورشيد ناپديد شوند و سر انجام فقط چند لكه در اطراف استواي خورشيد باقي بمانند. پس ا ز آن چرخه ي ديگري با ظهور لكه هاي خورشيدي در عرض هاي 30 تا 40 درجه در دو سوي استواي خورشيد آغاز مي شود.
اطلاعاتي درباره ي خورشيد
قطر 1392530 كيلو متر
چگالي 41/1 برابر آب
جرم 33000برابر زمين
درجه ي حرارت سطح 6000 درجه ي سانتي گراد
عمر در حدود 4600 ميليون سا ل
فاصله تا نزديك ترين ستاره 3/4 سا ل نوري
فاصله تا مركز كهكشان 28000سا ل نوري