29-12-2014، 16:27
“چشمه ناز ونك” يك منطقه تقريباً كوهستاني و جزء رشتهكوههاي زاگرس است همچنين اين منطقه يكي از مناطق سردسير و پرآب استان اصفهان محسوب ميشود كه سرشاخههاي رودخانه كارون در اين حوزه قرار دارد و از نظر پوشش گياهي داراي بيش از يكهزار گونه گياهي است. با عنایت به موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن ونک در دامنۀ سلسله جبال زاگرس، آب و هوای این منطقه متنوع و معتدل می باشد. مناطقی که در ارتفاعات بالاتر واقع شده اند دارای هوای سردتر و آنهایی که در کف دره ها هستند هوای گرمتری دارند. در نقاطی از دالانکوه و کوه بالا که نسا هستند در بیشتر سالها غیر از سالهای خسکسالی، برف هر سال، برف سال پیش را می بیند. در سه کیلومتری جنوب غربی ونک، زیبا ترین حلقه ی گردشگری منطقه یعنی چشمه ناز قرار دارد.
كوه دالان ونك به ارتفاع 3492 متر در فاصله حدود 30 كیلومتری غرب سمیرم قرار دارد شهر ونك و چشمه ای زیبا موسوم به چشمه ناز در دامنه های شمالی آن واقعند. آب این چشمه پس از پیوستن به رودخانه ای كوچك، كمی بعد به رودخانه پر آب موسوم به آب ونك می ریزد. رودخانه اخیر به سمت دشت ارمند پیش می رود تا در آنجا به كارون ملحق شود. از سمیرم تا روستای ونک جاده آسفالت میباشد پس از عبور از روستای قلعه قدم، گردنه گله وار و گردنه نخودان به ونک میرسیم.
توپوگرافی
مرتفع ترین نقطۀ منطقه کوه دارمه است و پس از آن کوه بالا (بین مزارع کمانه و اسفراهان)، کوه دالان با ارتفاع ۳۳۰۰ متر، کوه اشینه و کوه سیاه به ترتیب خودنمایی می کنند. کم ارتفاع ترین (پست ترین) نقطۀ حومۀ ونک از سطح دریا مزارع شمس آباد و تنگده (تنگدم) می باشد. سعی بر آن داشتیم تا با به دست آوردن یک دستگاه جی پی اس ارتفاع نقاط مختلف منطقه را از سطح دریا مشخص کنیم که متأسفانه موفق نشدیم، امیدواریم در فرصتهای بعدی به این مهم دست یابیم. (دستگاه جی پی اس قادر است ضمن برقراری ارتباط با سه ماهواره از هفت ماهوارۀ موجود در فضا موقعیت جغرافیایی، طول و عرض و ارتفاع از سطح دریا، هر نقطه از کرۀ زمین را با دقت زیاد محاسبه کند و نشان دهد.
پوشش گیاهی منطقه
چون پا بر خاک ونک گذاشتید از صخره ها، زمین های مزروعی و باغ ها که بگذرید منطقه را پوشیده از گیاهان وحشی اعم از بوته و درخت خواهید یافت. در بهاران شکوفه ها و گل ها در این سفره گسترده نعم الهی با طراوت و زیبایی هر چه تمامتر خود را به تماشای چشم های مشتاق می سپارند. نخست درختان این منطقه به شما معرفی می شود. انجیر، بادام، بتک، بلوط، بنیو، بید (شامل بیدمشک، بید مجنون، بید معمولی، جربید که در بافت سبد به کار می رود)، پسته (به صورت محدود)، بنه- ون (پسته کوهی)، تاک، تبریزی، تربک، تیدره (تمشک)، توت، چنار، زردآلو، زربک (زرشک)، سیب (شامل گلاب بهاره، گلدان یا زرد، سیب رد یا قرمز، سیب محلی و …) سپیدار، شن، صنوبر، قژ، کژدرنگ، کل خنگ، کلک (زالزالک)، کی کم، کنده خیش، گردو، گویج (کویج) گینه همان گون است و چندین نوع متنوع دارد از آن جمله کتیرا، گزانگبین، گاوی، بزی، داری، کپی، گیلاس، رز (مو)، وهل، هلو، هرزن (ارژن)، لیلی سور.
منابع آبی
در محدودۀ ونک بیشتر از یکصد چشمۀ کوچک و بزرگ جاری است که در خشکسالی ها تعداد زیادی از آنها کم آب یا به کلی خشک می گردند. اسامی چشمه ها به ترتیب الفبا به شرح زیر است : چشمه آقا (دشتک)، چشمه اندوقون (اندوقون)، چشمه امینی (عقدک)، چشمه اوگر(سرتنگ)، چشمه اوسه(چمه)، چشمه اسدالله (پی تل سرتنگ)، چشمه امامزاده معصومه (در صحن امامزاده)، چشمه الخاس (ماز هرزندون)، چشمه اسمی خان (مندک)، چشمه باغ گنجی (دالان)، چشمه بی کس (اسفراهان)، چشمه بید(دره بی چزی)، چشمه بیدهاشم (دره بی چزی)، چشمه بید (کمانه)، چشمه بنیویی (تنگ دالان)، چشمه بنیویی (تنگ سولجان)، چشمه باغ کاله پشتی (دره باغ کاله پشتی)، چشمه پینه زار(سهران)، چشمه پی تل(سرتنگ)، چشمه پس کوهک(سرتنگ)، چشمه پیازی(دالان)، چشمه تک او (دالان)، چشمه تاکی (تنگ دالان)، چشمه تنگ شرنا(دالان)، چشمه توه بچول (دشتک اسفراهان)، چشمه تنگوله (چمه)، چشمه تنگوله(چک زار)، چشمه تنگ اشکفت (نخودان)، چشمه تو رودخونه (پرچکون)، چشمه تنگ امامزاده عقدک (عقدک)، چشمه تنگ درپوله (جسور)، چشمه تلگن (تلگن)، چشمه جاغ جاغ (حنا علیشاه)، چشمه چاتی (پای گردنه سهران)، چشمه حنا علیشاه (حنای علیشاه)،
حدود اربعه
شمالا:
در امتداد جاده خاكي به سمت شرق تا روستاي سولگان (سوليجان) و سپس از اين روستا در امتداد خط فرضي پس از عبور از رودخانه سولگان در امتداد جاده خاكي تا روستاي آقداش و سپس در امتداد همين جاده تا روستاي كزان.
شرقا:
از روستاي كزان در امتداد جاده آسفالته به سمت جنوب تا روستاي ديزجان و سپس در امتداد جاده خاكي به سمت جنوب غربي تا گردنه خواجه كشته و سپس در امتداد جاده روستاي عقدك به سمت جنوب تا تقاطع آن با جاده آسفالته ونك- سميرم، سپس از محل اين تقاطع در امتداد جاده آسفالته به سمت غرب تا روستاي ونك، سپس از روستاي ونك در امتداد جاده آسفالته به طرف چشمه ناز تا تقاطع اين جاده با جاده خاكي گردو بوستان و سپس در امتداد جاده خاكي گردو بوستان تا جسور سفلي، جسور عليا و سپس در امتداد همين جاده پس از عبور از گردنه اسفرهان تا اسفرهان، سپس در امتداد جاده خاكي تا محل برخورد با رودخانه قلعه قدم (نام محلي : اوچه) و از اين رودخانه تا پرچگان (چشمه مرواريد).جنوبا:
از پرچگان(چشمه مرواريد) در امتداد جاده خاكي به سمت جنوب تا سيل بند سه رويه و سپس در امتداد همين جاده تا قلعه سفيد و پناه سرخ. سپس از پناه سرخ در امتداد جاده خاكي به سمت شمال تا ارتفاعات دالانكوه و گردنه قبر.
غربا:
از گردنه قبر و از گردنه قبر در امتداد جاده خاكي موجود ( منطبق با مرز سياسي استان اصفهان و استان چهارمحال و بختياري )





كوه دالان ونك به ارتفاع 3492 متر در فاصله حدود 30 كیلومتری غرب سمیرم قرار دارد شهر ونك و چشمه ای زیبا موسوم به چشمه ناز در دامنه های شمالی آن واقعند. آب این چشمه پس از پیوستن به رودخانه ای كوچك، كمی بعد به رودخانه پر آب موسوم به آب ونك می ریزد. رودخانه اخیر به سمت دشت ارمند پیش می رود تا در آنجا به كارون ملحق شود. از سمیرم تا روستای ونک جاده آسفالت میباشد پس از عبور از روستای قلعه قدم، گردنه گله وار و گردنه نخودان به ونک میرسیم.
توپوگرافی
مرتفع ترین نقطۀ منطقه کوه دارمه است و پس از آن کوه بالا (بین مزارع کمانه و اسفراهان)، کوه دالان با ارتفاع ۳۳۰۰ متر، کوه اشینه و کوه سیاه به ترتیب خودنمایی می کنند. کم ارتفاع ترین (پست ترین) نقطۀ حومۀ ونک از سطح دریا مزارع شمس آباد و تنگده (تنگدم) می باشد. سعی بر آن داشتیم تا با به دست آوردن یک دستگاه جی پی اس ارتفاع نقاط مختلف منطقه را از سطح دریا مشخص کنیم که متأسفانه موفق نشدیم، امیدواریم در فرصتهای بعدی به این مهم دست یابیم. (دستگاه جی پی اس قادر است ضمن برقراری ارتباط با سه ماهواره از هفت ماهوارۀ موجود در فضا موقعیت جغرافیایی، طول و عرض و ارتفاع از سطح دریا، هر نقطه از کرۀ زمین را با دقت زیاد محاسبه کند و نشان دهد.
پوشش گیاهی منطقه
چون پا بر خاک ونک گذاشتید از صخره ها، زمین های مزروعی و باغ ها که بگذرید منطقه را پوشیده از گیاهان وحشی اعم از بوته و درخت خواهید یافت. در بهاران شکوفه ها و گل ها در این سفره گسترده نعم الهی با طراوت و زیبایی هر چه تمامتر خود را به تماشای چشم های مشتاق می سپارند. نخست درختان این منطقه به شما معرفی می شود. انجیر، بادام، بتک، بلوط، بنیو، بید (شامل بیدمشک، بید مجنون، بید معمولی، جربید که در بافت سبد به کار می رود)، پسته (به صورت محدود)، بنه- ون (پسته کوهی)، تاک، تبریزی، تربک، تیدره (تمشک)، توت، چنار، زردآلو، زربک (زرشک)، سیب (شامل گلاب بهاره، گلدان یا زرد، سیب رد یا قرمز، سیب محلی و …) سپیدار، شن، صنوبر، قژ، کژدرنگ، کل خنگ، کلک (زالزالک)، کی کم، کنده خیش، گردو، گویج (کویج) گینه همان گون است و چندین نوع متنوع دارد از آن جمله کتیرا، گزانگبین، گاوی، بزی، داری، کپی، گیلاس، رز (مو)، وهل، هلو، هرزن (ارژن)، لیلی سور.
منابع آبی
در محدودۀ ونک بیشتر از یکصد چشمۀ کوچک و بزرگ جاری است که در خشکسالی ها تعداد زیادی از آنها کم آب یا به کلی خشک می گردند. اسامی چشمه ها به ترتیب الفبا به شرح زیر است : چشمه آقا (دشتک)، چشمه اندوقون (اندوقون)، چشمه امینی (عقدک)، چشمه اوگر(سرتنگ)، چشمه اوسه(چمه)، چشمه اسدالله (پی تل سرتنگ)، چشمه امامزاده معصومه (در صحن امامزاده)، چشمه الخاس (ماز هرزندون)، چشمه اسمی خان (مندک)، چشمه باغ گنجی (دالان)، چشمه بی کس (اسفراهان)، چشمه بید(دره بی چزی)، چشمه بیدهاشم (دره بی چزی)، چشمه بید (کمانه)، چشمه بنیویی (تنگ دالان)، چشمه بنیویی (تنگ سولجان)، چشمه باغ کاله پشتی (دره باغ کاله پشتی)، چشمه پینه زار(سهران)، چشمه پی تل(سرتنگ)، چشمه پس کوهک(سرتنگ)، چشمه پیازی(دالان)، چشمه تک او (دالان)، چشمه تاکی (تنگ دالان)، چشمه تنگ شرنا(دالان)، چشمه توه بچول (دشتک اسفراهان)، چشمه تنگوله (چمه)، چشمه تنگوله(چک زار)، چشمه تنگ اشکفت (نخودان)، چشمه تو رودخونه (پرچکون)، چشمه تنگ امامزاده عقدک (عقدک)، چشمه تنگ درپوله (جسور)، چشمه تلگن (تلگن)، چشمه جاغ جاغ (حنا علیشاه)، چشمه چاتی (پای گردنه سهران)، چشمه حنا علیشاه (حنای علیشاه)،
حدود اربعه
شمالا:
در امتداد جاده خاكي به سمت شرق تا روستاي سولگان (سوليجان) و سپس از اين روستا در امتداد خط فرضي پس از عبور از رودخانه سولگان در امتداد جاده خاكي تا روستاي آقداش و سپس در امتداد همين جاده تا روستاي كزان.
شرقا:
از روستاي كزان در امتداد جاده آسفالته به سمت جنوب تا روستاي ديزجان و سپس در امتداد جاده خاكي به سمت جنوب غربي تا گردنه خواجه كشته و سپس در امتداد جاده روستاي عقدك به سمت جنوب تا تقاطع آن با جاده آسفالته ونك- سميرم، سپس از محل اين تقاطع در امتداد جاده آسفالته به سمت غرب تا روستاي ونك، سپس از روستاي ونك در امتداد جاده آسفالته به طرف چشمه ناز تا تقاطع اين جاده با جاده خاكي گردو بوستان و سپس در امتداد جاده خاكي گردو بوستان تا جسور سفلي، جسور عليا و سپس در امتداد همين جاده پس از عبور از گردنه اسفرهان تا اسفرهان، سپس در امتداد جاده خاكي تا محل برخورد با رودخانه قلعه قدم (نام محلي : اوچه) و از اين رودخانه تا پرچگان (چشمه مرواريد).جنوبا:
از پرچگان(چشمه مرواريد) در امتداد جاده خاكي به سمت جنوب تا سيل بند سه رويه و سپس در امتداد همين جاده تا قلعه سفيد و پناه سرخ. سپس از پناه سرخ در امتداد جاده خاكي به سمت شمال تا ارتفاعات دالانكوه و گردنه قبر.
غربا:
از گردنه قبر و از گردنه قبر در امتداد جاده خاكي موجود ( منطبق با مرز سياسي استان اصفهان و استان چهارمحال و بختياري )





