بازی آنلاین
آپلود عکس
بختک چیست ؟
انگار خواب مي‌بيند. ولي نه. مي‌خواهد از ترس فرياد بكشد ولي دست و پايش را زنجير كرده‌اند و راه گلويش را بسته‌اند. انگار چيزي روي سينه‌اش سنگيني مي‌كند. از شدت وحشت تمام بدنش فلج شده و تكان نمي‌خورد. خوب كه نگاه مي‌كند مي‌بيند چيزي شبيه يك موجود وحشتناك و گاهي پشمالو روي سينه‌اش نشسته و گويي جان او را مي‌گيرد.
خواب شيرين از آن دسته چيزهايي است كه خيلي‌ها آرزويش را دارند ولي دستشان از آن كوتاه است. از تمام بي‌خوابي‌ها و مشكلاتي كه شبانگاهان به سراغمان مي‌آيد بگذريم، چيزي هست كه خواب را به كام انسان زهر مي‌كند و آن چيزي نيست جز بختك. كابوسي كه تاكنون بسياري آن را تجربه كرده‌اند. شايد شما هم جزو آن دسته از افرادي باشيد كه بختك به سراغتان آمده است.
بختك در واقع يك نوع كابوس است. خوابي كه واكنش احساسي بسيار ناخوشايندي را در فردي كه خوابيده به صورت ترس يا وحشت، درد، احساس افتادن از جايي، غرق‌شدگي يا مرگ ايجاد مي‌كند. چنين خواب‌هايي مي‌تواند با دلايل جسمي همچون تب بالا يا عوامل روانشناختي چون ضربه‌هاي روحي يا استرس در زندگي فرد مرتبط باشد يا ممكن است دليل خاصي نداشته باشد. نام بختك به اين دليل روي اين كابوس گذاشته شد كه از گذشته افراد بر اين باور بودند كه عجوزه‌اي زشت صورت، شب‌ها بدن جسماني خود را ترك كرده و روي سينه قرباني خود مي‌نشيند. فرد قرباني در چنين حالتي با احساس وحشت و در حالي كه به سختي نفس مي‌كشد از خواب بيدار مي‌شود گويي چيزي سنگين روي سينه‌اش سنگيني مي‌كند و قادر به حركت نيست، انگار فلج شده است. اين باور در بسياري از فرهنگ‌هاي دنيا رايج است. در كشور ما هم هنوز به اين حالت سنگيني و وحشت بختك گفته مي‌شود.
البته تحقيقاتي كه در سال‌هاي اخير روي اين فرآيند پيچيده صورت گرفته، نشان مي‌دهد كه اين پديده نوعي فلج خواب است كه طي آن ماهيچه‌هاي اسكلتي به طور ناپايداري از حركت باز ايستاده و به اصطلاح فلج مي‌شوند و فرد در آغاز فرآيند خواب يا در حين بيدار شدن از خواب توانايي انجام حركات اختياري بدنش را به طور موقت از دست مي‌دهد. در واقع فلج خواب، نوعي اختلال خواب محسوب مي‌شود كه حدود چند ثانيه تا چند دقيقه طول مي‌كشد. البته مي‌توان با لمس بدن فرد يا صدا زدن او، وي را از اين حالت خارج كرد.
بختك با چه علائمي قابل شناسايي است؟
به طور كلي بختك يا فلج خواب داراي 2 دسته علائم است كه ممكن است به تنهايي يا تركيبي از هر دو، در فرد ديده شود. يك دسته شامل فلج اندام‌هاست. اين مرحله هنگام بيدار شدن از خواب يا مدت كوتاهي پيش از به خواب رفتن رخ دهد. در اين حالت فلج يك بخش يا تمام اندام‌ها شامل بازوها، پاها و كل بدن اتفاق مي‌افتد و فرد قادر به حركت آنها نيست، نمي‌تواند صحبت كند و تنها كنترل كمي در خصوص تنفس و پلك زدن خود دارد. اين فلج همانند فلجي است كه در هنگام ديدن رويا رخ مي‌دهد. به طوري كه مغز براي جلوگيري از افزايش بروز هيجانات در هنگام رويا، ماهيچه‌ها را از كار مي‌اندازد و تنها بخش‌هايي از بدن طي ديدن رويا حركت مي‌كند. به دنبال اين فلج، فرد احساس سنگيني روي قفسه سينه خود مي‌كند. به طوري كه نمي‌تواند به درستي نفس بكشد.
دسته دوم علائم توهمي است. اين مرحله شامل ديدن يا شنيدن تصاوير و صداهايي طي فلج اندام‌هاست. به‌گونه‌اي كه فرد فكر مي‌كند كسي كنارش ايستاده يا صداي عجيبي مي‌شنود. ديدن سايه افراد، تجربه خروج از بدن، احساس شناور بودن در هوا، شنيدن گام‌هايي كه نزديك مي‌شوند هم از علائم توهم‌گونه است. در اين دسته معمولا توهمات شنيداري از همه شايع‌تر است. افراد معمولا از شنيدن صداهاي خراشيدن چيزي، خنديدن، تراشيدن، وزوز، زنگ زدن و صداهاي مختلف حكايت مي‌كنند كه بسيار واقعي به نظر مي‌رسند.
چه عواملي باعث ايجاد فلج خواب مي‌شود؟
مهم‌ترين و معمول‌ترين دليلي كه براي فلج خواب ذكر مي‌كنند استرس است. اعتقاد بر اين است كه استرس مي‌تواند به طور جدي الگوهاي خواب را تغيير داده و فلج خواب را ايجاد كند. محققان علت ديگر بروز فلج خواب را وضعيت خوابيدن فرد مي‌دانند. طبق تحقيقات، افرادي كه به صورت تاق‌باز و به پشت مي‌خوابند 5 برابر بيش از ديگران دچار اين مشكل مي‌شوند. به طوري كه ترك اين عادت خواب، تعداد حركات را كاهش داده است. داشتن برنامه خواب نامنظم و محروميت از خواب، تغييرات ناگهاني سبك و محيط زندگي فرد نيز از عوامل بروز فلج خواب هستند. فلج خواب در بيشتر موارد بر اثر ناهنجاري مغزي رخ مي‌دهد كه در آن مكانيسم‌هاي عصبي در زمان نامناسبي شروع مي‌شوند. در اين افراد، به جاي اين كه خواب با امواج آهسته مغزي (آلفا) آغاز شود، به طور مستقيم وارد مرحله عميق مي‌شود و فرد وارد خواب سبك يا چرت زدن نمي‌شود بلكه از همان ابتدا وارد خواب عميق مي‌شود. از سويي يكي ديگر از عوامل فلج خواب را مي‌توان ژنتيك دانست به طوري كه همه افراد مبتلا به فلج خواب ماده خاصي به نام 2HLA-DR در خون خود دارند.
مكانيسم ايجاد اين عارضه چگونه است؟
در خواب مرحله‌اي با نام حركات سريع چشمREM وجود دارد كه در آن فرد رويا مي‌بيند. در اين مرحله از خواب، مغز فرستادن سيگنال‌هاي عصبي خود را به ماهيچه‌هاي اسكلتي به غير از عضله ديافراگم و عضلات چشم متوقف مي‌كند تا هنگام ديدن رويا، شما روياهاي خود را برون‌ريزي نكنيد. به اين معنا كه اگر در روياي خود در حال دويدن هستيد، از خواب بيدار نشده و ندويد. زماني كه مي‌خواهيد از خواب بيدار شويد، مجددا مغز عضلات شما را تحت كنترل درمي‌آورد، اما گاهي پيش مي‌آيد كه قبل از كنترل ماهيچه‌ها توسط مغز و خارج شدن از حالت فلج، شما حالت هشياري خود را به دست مي‌آريد و اين زماني است كه بدن با حالت فلج خواب مواجه مي‌شود.
آيا راهي براي خلاصي از اين كابوس‌ها وجود دارد؟
از آنجا كه فلج خواب يا همان بختك، پديده‌اي وحشت‌آور است، بهتر است از بروز آن پيشگيري كنيم. براي جلوگيري از ايجاد چنين حالاتي يا به حداقل رساندن آن، وضغيت خوابيدن خود را تغيير دهيد و هرگز به پشت نخوابيد. از خوردن حجم بالاي غذاها و نوشيدن كافئين به مقدار زياد و كشيدن سيگار پيش از خواب خودداري كنيد. كاهش سطح استرس زنگي، يكي ديگر از عوامل كليدي و مهم در پيشگيري از بروز فلج خواب است. خوابيدن به اندازه كافي، انجام ورزش‌هاي منظم نيز مي‌تواند كمك‌كننده باشد و اما چنانچه با رعايت اين نكات باز هم گرفتار اين مشكل شديد، با انجام اين راهكارها سعي در هشياري خود كنيد: در اين حالت بهترين روش براي خلاصي از حالت فلج، تمركز روي حركت اعضاي بدن است. سعي كنيد دست و پاها و انگشتان خود را تكان دهيد و حتي پلك بزنيد. اگر قادر به حركت بدن خود نيستيد، اين كار را در ذهن خود القا كنيد. تصور كنيد كه سرتان يا بخشي از بدنتان را تكان مي‌دهيد. اين كار مغز شما را براي فرستادن سيگنال‌هاي عصبي فعال مي‌كند. به طور كلي سعي كنيد وضعيت خروج از بدن را در وجود خود القا كنيد. چنانچه هنگام خوابيدن احساس كرديد كه حالت فلج در حال رخ دادن است، بنشينيد و چند لحظه‌اي به نور خيره شويد و سپس دوباره دراز بكشيد. اين راهكار در برخي از موارد موثر واقع مي‌شود. در مواردي هم مي‌توانيد در زمان بيداري، لحظه وقوع فلج خواب را بازسازي كنيد و سپس روي بازگرداني فعاليت اندام‌ها و نوع تفس خود تمركز كنيد و به نوعي حالت بيداري را در وجود خود القا كنيد. اين تمرين مي‌تواند نگراني حاصل از آن را در زمان فلج خواب كاهش دهد.
در موارد شديد، كه فلج خواب به مدت 6ماه، حداقل هفته‌اي يكبار در فردي رخ مي‌دهد مي‌توان از دارودرماني استفاده كرد و اغلب مصرف ضدافسردگي‌ها و برخي داروهاي ديگر با تجويز پزشك نتايج خوبي در پي خواهد داشت.
آيا بروز اين علايم پديده‌اي خطرناك است؟
تحقيقات اخير حاكي از آن است كه بين 25 تا 30 درصد از جمعيت كلي جهان در طول عمر خود حداقل يك بار فلج خواب را تجربه كرده‌اند كه در اين ميان 95 درصد از آنها تجربه حوادث وحشتناك را در خواب داشته‌اند. بنابراين پديده شايعي محسوب مي‌شود. همان طور كه پيش‌تر هم اشاره كرديم يكي از دلايل بروز فلج خواب وراثت است. بنابراين چنانچه يكي از اعضاي خانواده شما دچار اين مشكل باشد، احتمال اين كه شما هم مبتلا به آن شويد وجود دارد. به طور معمول احتمال بروز فلج خواب در زنان 2 تا 4 برابر بيشتر از مردان است. اگر چه بسياري از افرادي كه با اين مشكل مواجهند از اتفاقاتي كه مي‌افتد آگاه نبوده و دچار وحشت مي‌شوند، ولي اين فرآيند اصلا خطرناك نيست و در عرض چند لحظه پايان مي‌يابد و نيز هيچ گونه عارضه‌اي جسمي را در پي نخواهد داشت. بلكه تنها بايد آرامش خود را حفظ كنيد و از هر گونه استرس و نگراني بپرهيزيد چون به اين فرآيند دامن مي‌زند. فلج خواب در اكثر موارد بر اثر ناهنجاري مغزي رخ مي‌دهد كه در آن مكانيسم‌هاي عصبي در زمان نامناسبي شروع مي‌شوند. در اين افراد، به جاي اين كه خواب با امواج آهسته مغزي (آلفا) آغاز شود، به طور مستقيم وارد مرحله عميق مي‌شود.
انگار خواب مي‌بيند. ولي نه. مي‌خواهد از ترس فرياد بكشد ولي دست و پايش را زنجير كرده‌اند و راه گلويش را بسته‌اند. انگار چيزي روي سينه‌اش سنگيني مي‌كند. از شدت وحشت تمام بدنش فلج شده و تكان نمي‌خورد. خوب كه نگاه مي‌كند مي‌بيند چيزي شبيه يك موجود وحشتناك و گاهي پشمالو روي سينه‌اش نشسته و گويي جان او را مي‌گيرد.
خواب شيرين از آن دسته چيزهايي است كه خيلي‌ها آرزويش را دارند ولي دستشان از آن كوتاه است. از تمام بي‌خوابي‌ها و مشكلاتي كه شبانگاهان به سراغمان مي‌آيد بگذريم، چيزي هست كه خواب را به كام انسان زهر مي‌كند و آن چيزي نيست جز بختك. كابوسي كه تاكنون بسياري آن را تجربه كرده‌اند. شايد شما هم جزو آن دسته از افرادي باشيد كه بختك به سراغتان آمده است.
بختك در واقع يك نوع كابوس است. خوابي كه واكنش احساسي بسيار ناخوشايندي را در فردي كه خوابيده به صورت ترس يا وحشت، درد، احساس افتادن از جايي، غرق‌شدگي يا مرگ ايجاد مي‌كند. چنين خواب‌هايي مي‌تواند با دلايل جسمي همچون تب بالا يا عوامل روانشناختي چون ضربه‌هاي روحي يا استرس در زندگي فرد مرتبط باشد يا ممكن است دليل خاصي نداشته باشد. نام بختك به اين دليل روي اين كابوس گذاشته شد كه از گذشته افراد بر اين باور بودند كه عجوزه‌اي زشت صورت، شب‌ها بدن جسماني خود را ترك كرده و روي سينه قرباني خود مي‌نشيند. فرد قرباني در چنين حالتي با احساس وحشت و در حالي كه به سختي نفس مي‌كشد از خواب بيدار مي‌شود گويي چيزي سنگين روي سينه‌اش سنگيني مي‌كند و قادر به حركت نيست، انگار فلج شده است. اين باور در بسياري از فرهنگ‌هاي دنيا رايج است. در كشور ما هم هنوز به اين حالت سنگيني و وحشت بختك گفته مي‌شود.
البته تحقيقاتي كه در سال‌هاي اخير روي اين فرآيند پيچيده صورت گرفته، نشان مي‌دهد كه اين پديده نوعي فلج خواب است كه طي آن ماهيچه‌هاي اسكلتي به طور ناپايداري از حركت باز ايستاده و به اصطلاح فلج مي‌شوند و فرد در آغاز فرآيند خواب يا در حين بيدار شدن از خواب توانايي انجام حركات اختياري بدنش را به طور موقت از دست مي‌دهد. در واقع فلج خواب، نوعي اختلال خواب محسوب مي‌شود كه حدود چند ثانيه تا چند دقيقه طول مي‌كشد. البته مي‌توان با لمس بدن فرد يا صدا زدن او، وي را از اين حالت خارج كرد.
بختك با چه علائمي قابل شناسايي است؟
به طور كلي بختك يا فلج خواب داراي 2 دسته علائم است كه ممكن است به تنهايي يا تركيبي از هر دو، در فرد ديده شود. يك دسته شامل فلج اندام‌هاست. اين مرحله هنگام بيدار شدن از خواب يا مدت كوتاهي پيش از به خواب رفتن رخ دهد. در اين حالت فلج يك بخش يا تمام اندام‌ها شامل بازوها، پاها و كل بدن اتفاق مي‌افتد و فرد قادر به حركت آنها نيست، نمي‌تواند صحبت كند و تنها كنترل كمي در خصوص تنفس و پلك زدن خود دارد. اين فلج همانند فلجي است كه در هنگام ديدن رويا رخ مي‌دهد. به طوري كه مغز براي جلوگيري از افزايش بروز هيجانات در هنگام رويا، ماهيچه‌ها را از كار مي‌اندازد و تنها بخش‌هايي از بدن طي ديدن رويا حركت مي‌كند. به دنبال اين فلج، فرد احساس سنگيني روي قفسه سينه خود مي‌كند. به طوري كه نمي‌تواند به درستي نفس بكشد.
دسته دوم علائم توهمي است. اين مرحله شامل ديدن يا شنيدن تصاوير و صداهايي طي فلج اندام‌هاست. به‌گونه‌اي كه فرد فكر مي‌كند كسي كنارش ايستاده يا صداي عجيبي مي‌شنود. ديدن سايه افراد، تجربه خروج از بدن، احساس شناور بودن در هوا، شنيدن گام‌هايي كه نزديك مي‌شوند هم از علائم توهم‌گونه است. در اين دسته معمولا توهمات شنيداري از همه شايع‌تر است. افراد معمولا از شنيدن صداهاي خراشيدن چيزي، خنديدن، تراشيدن، وزوز، زنگ زدن و صداهاي مختلف حكايت مي‌كنند كه بسيار واقعي به نظر مي‌رسند.
چه عواملي باعث ايجاد فلج خواب مي‌شود؟
مهم‌ترين و معمول‌ترين دليلي كه براي فلج خواب ذكر مي‌كنند استرس است. اعتقاد بر اين است كه استرس مي‌تواند به طور جدي الگوهاي خواب را تغيير داده و فلج خواب را ايجاد كند. محققان علت ديگر بروز فلج خواب را وضعيت خوابيدن فرد مي‌دانند. طبق تحقيقات، افرادي كه به صورت تاق‌باز و به پشت مي‌خوابند 5 برابر بيش از ديگران دچار اين مشكل مي‌شوند. به طوري كه ترك اين عادت خواب، تعداد حركات را كاهش داده است. داشتن برنامه خواب نامنظم و محروميت از خواب، تغييرات ناگهاني سبك و محيط زندگي فرد نيز از عوامل بروز فلج خواب هستند. فلج خواب در بيشتر موارد بر اثر ناهنجاري مغزي رخ مي‌دهد كه در آن مكانيسم‌هاي عصبي در زمان نامناسبي شروع مي‌شوند. در اين افراد، به جاي اين كه خواب با امواج آهسته مغزي (آلفا) آغاز شود، به طور مستقيم وارد مرحله عميق مي‌شود و فرد وارد خواب سبك يا چرت زدن نمي‌شود بلكه از همان ابتدا وارد خواب عميق مي‌شود. از سويي يكي ديگر از عوامل فلج خواب را مي‌توان ژنتيك دانست به طوري كه همه افراد مبتلا به فلج خواب ماده خاصي به نام 2HLA-DR در خون خود دارند.
مكانيسم ايجاد اين عارضه چگونه است؟
در خواب مرحله‌اي با نام حركات سريع چشمREM وجود دارد كه در آن فرد رويا مي‌بيند. در اين مرحله از خواب، مغز فرستادن سيگنال‌هاي عصبي خود را به ماهيچه‌هاي اسكلتي به غير از عضله ديافراگم و عضلات چشم متوقف مي‌كند تا هنگام ديدن رويا، شما روياهاي خود را برون‌ريزي نكنيد. به اين معنا كه اگر در روياي خود در حال دويدن هستيد، از خواب بيدار نشده و ندويد. زماني كه مي‌خواهيد از خواب بيدار شويد، مجددا مغز عضلات شما را تحت كنترل درمي‌آورد، اما گاهي پيش مي‌آيد كه قبل از كنترل ماهيچه‌ها توسط مغز و خارج شدن از حالت فلج، شما حالت هشياري خود را به دست مي‌آريد و اين زماني است كه بدن با حالت فلج خواب مواجه مي‌شود.
آيا راهي براي خلاصي از اين كابوس‌ها وجود دارد؟
از آنجا كه فلج خواب يا همان بختك، پديده‌اي وحشت‌آور است، بهتر است از بروز آن پيشگيري كنيم. براي جلوگيري از ايجاد چنين حالاتي يا به حداقل رساندن آن، وضغيت خوابيدن خود را تغيير دهيد و هرگز به پشت نخوابيد. از خوردن حجم بالاي غذاها و نوشيدن كافئين به مقدار زياد و كشيدن سيگار پيش از خواب خودداري كنيد. كاهش سطح استرس زنگي، يكي ديگر از عوامل كليدي و مهم در پيشگيري از بروز فلج خواب است. خوابيدن به اندازه كافي، انجام ورزش‌هاي منظم نيز مي‌تواند كمك‌كننده باشد و اما چنانچه با رعايت اين نكات باز هم گرفتار اين مشكل شديد، با انجام اين راهكارها سعي در هشياري خود كنيد: در اين حالت بهترين روش براي خلاصي از حالت فلج، تمركز روي حركت اعضاي بدن است. سعي كنيد دست و پاها و انگشتان خود را تكان دهيد و حتي پلك بزنيد. اگر قادر به حركت بدن خود نيستيد، اين كار را در ذهن خود القا كنيد. تصور كنيد كه سرتان يا بخشي از بدنتان را تكان مي‌دهيد. اين كار مغز شما را براي فرستادن سيگنال‌هاي عصبي فعال مي‌كند. به طور كلي سعي كنيد وضعيت خروج از بدن را در وجود خود القا كنيد. چنانچه هنگام خوابيدن احساس كرديد كه حالت فلج در حال رخ دادن است، بنشينيد و چند لحظه‌اي به نور خيره شويد و سپس دوباره دراز بكشيد. اين راهكار در برخي از موارد موثر واقع مي‌شود. در مواردي هم مي‌توانيد در زمان بيداري، لحظه وقوع فلج خواب را بازسازي كنيد و سپس روي بازگرداني فعاليت اندام‌ها و نوع تفس خود تمركز كنيد و به نوعي حالت بيداري را در وجود خود القا كنيد. اين تمرين مي‌تواند نگراني حاصل از آن را در زمان فلج خواب كاهش دهد.
در موارد شديد، كه فلج خواب به مدت 6ماه، حداقل هفته‌اي يكبار در فردي رخ مي‌دهد مي‌توان از دارودرماني استفاده كرد و اغلب مصرف ضدافسردگي‌ها و برخي داروهاي ديگر با تجويز پزشك نتايج خوبي در پي خواهد داشت.
آيا بروز اين علايم پديده‌اي خطرناك است؟
تحقيقات اخير حاكي از آن است كه بين 25 تا 30 درصد از جمعيت كلي جهان در طول عمر خود حداقل يك بار فلج خواب را تجربه كرده‌اند كه در اين ميان 95 درصد از آنها تجربه حوادث وحشتناك را در خواب داشته‌اند. بنابراين پديده شايعي محسوب مي‌شود. همان طور كه پيش‌تر هم اشاره كرديم يكي از دلايل بروز فلج خواب وراثت است. بنابراين چنانچه يكي از اعضاي خانواده شما دچار اين مشكل باشد، احتمال اين كه شما هم مبتلا به آن شويد وجود دارد. به طور معمول احتمال بروز فلج خواب در زنان 2 تا 4 برابر بيشتر از مردان است. اگر چه بسياري از افرادي كه با اين مشكل مواجهند از اتفاقاتي كه مي‌افتد آگاه نبوده و دچار وحشت مي‌شوند، ولي اين فرآيند اصلا خطرناك نيست و در عرض چند لحظه پايان مي‌يابد و نيز هيچ گونه عارضه‌اي جسمي را در پي نخواهد داشت. بلكه تنها بايد آرامش خود را حفظ كنيد و از هر گونه استرس و نگراني بپرهيزيد چون به اين فرآيند دامن مي‌زند. فلج خواب در اكثر موارد بر اثر ناهنجاري مغزي رخ مي‌دهد كه در آن مكانيسم‌هاي عصبي در زمان نامناسبي شروع مي‌شوند. در اين افراد، به جاي اين كه خواب با امواج آهسته مغزي (آلفا) آغاز شود، به طور مستقيم وارد مرحله عميق مي‌شود.
. بعد هم رفتیم خوابیدیم . صب که پاشدم خواهرم تا جایی که میتونست منو فوش بارون کرد بعد که ازش پرسیدم چی شده برگشت گفت : جنابالی دیشب منو عینه وحشیا میزدی .عاغا مارو میگی اومدیم با خجالت بریم تو اتاقمون که دیدیم اون بختکه داره بهمون هر هر میخنده . ماهم ضایه شدیم و 2 روز از اتاقمون بیرون نیومدیم.
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
