محمود حسابی

[# αпGεʟ]

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
محمود حسابی
| ایرانی


تولد :1281   |   وفات :1371/6/12

متولد سال 1281 شمسی،تهران، فیزیکدان، سناتور، وزیر آموزش و پرورش، بنیانگذار فیزیک دانشگاهی ایران چهار سال اول دوران کودکی‌اش را در تهران سپری نمود
 
تاريخ تولد، محل تولد، هنگام تولد:
در سال 1281 شمسی در تهران متولد شد.
پدر: سید عباس معز السلطنه
مادر: گوهرشاد حسابی
برادر: محمد
خواهر:-
همسر: صدیقه حائری
فرزندان: ایرج و انوشه
شهرت ، كنيه و لقب:
شهرت: پروفسور حسابی لقب:پدر فیزیک ایران
دوران زندگي:
پدرش و مادرش هر دو اهل تفرش و از سادات تفرش بودند. فیزیکدان، سناتور، وزیر آموزش و پرورش ، بنیانگذار فیزیک دانشگاهی ایران چهار سال اول دوران کودکی‌اش را در تهران سپری نمود. محمود چهار ساله بود و محمد برادرش پنج ساله كه پدربزرگشان آقاي علي حسابي ملقب به حاج يمين الملك يا معز السلطان كه مدتي كنسول ايران در روسيه و بعد در بغداد بود ماموريت جديد خود يعني سركنسولي ايران در شامات (سوريه ،لبنان و اردن ) را به پسرش معز السلطنه سپرد بدين ترتيب معزالسلطنه سفير كبير ايران در دولت عثماني شد و موظف شد به سرعت خودش را به بغداد برساند. سفر ناگهاني خانواده به بغداد ،همه برنامه هاي زندگيشان را تغيير داد.بايد با اسب و قاطر و گاري سفر مي كردند و به سختي خودشان را به پايتخت عثماني مي رساندند و چون هر روزه ده يازده كيلومتر بيش تر پيش نمي رفتند،سفر خسته كننده شان حدود يك سال طول كشيد.خانواده حسابي يك سال هم در بغداد ماندند و بعد عازم شامات،محل اصلي ماموريت پدر شدند و در بيروت سكونت گزيدند.سال اول ،سال خوبي بود و بچه ها در كنار پدر و مادر زندگي آرام و راحتي داشتند.اما به زودي پدر شروع به نامه نگاري كرد تا راهي پيدا كنند و به ايران بازگردد و به پست و مقام مهمتري دست یابد.اين تلاش ها به زودي نتيجه داد و معزالسلطنه به گوهرشاد خانم گفت:«كارمان درست شد.بايد برگرديم،ولي بهتر است بچه ها را همين جا به دايه بسپاريم.اين جا ماندن برايشان بهتر است. چون اين جا به اروپا نزديك تر است و امكانات تحصيلي خوبي هم دارد.مي خواهم بچه ها با علوم روز آشنا شوند». مادر به جای دایه نزدشان ماند و بچه ها را به بهترين شكل تربيت كرد. چنين بود كه محمود در دامان اين مادر فاضله،قرآن كريم و ديوان حافظ را خواند و از بر كرد.بعد بخشي از گلستان و بوستان سعدي را حفظ كرد و سپس منشات قائم مقام و مثنوي مولانا و شاهنامه فردوسي را آموخت،به گونه اي كه قبل از ورود به مدرسه،بسياري از درس هايي را كه بايد در مدرسه مي آموخت،از مادر آموخته بود.مادر توانست دو فرزندش را در مدرسه فرانسوي بيروت نام نويسي كند.اين مدرسه را كشيش هاي فرانسوي اداره مي كردند. ورود استاد محمود حسابی به دوره متوسطه همزمان با اغاز جنگ چهانی اول بود پس به علت تعطیل شدن مدارس فرانسوی، پس از دو سال، برای ادامه تحصیل، به کالج آمریکایی بیروت رفت و سپس در سن 17سالگی، موفق به اخذ لیسانس ادبیات گردید. سپس موفق به اخذ مدرک مهندسی راه و ساختمان شده و با نقشه‏ کشی و راهسازی، به امرار معاش خانواده کمک می‏کرد. ضمناً در رشته‏های پزشکی، ریاضیات و ستاره‏شناسی، تحصیلات آکادمیک داشتند. به خاطر قدردانی از زحماتش، شرکت راهسازی فرانسوی که در آن مشغول به کار بودند، ایشان را برای ادامه تحصیل، به کشور فرانسه اعزام کرد و در سال 1924 م به دانشکده برق اکول سوپریورد و الکتریسیته پاریس وارد و در سال 1925 م فارغ التحصیل شدند. هم زمان با تحصیل در رشته معدن، در راه آهن برقی فرانسه کار می‏کردند، تا مهندسی معدن را گرفتند، و در معادن آهن شمال فرانسه و معادن زغال سنگ ایالت سار مشغول خدمت شدند. سپس به خاطر روحیه علمی که داشتند، تحقیقات خود را در دانشگاه سوربن، در رشته فیزیک دنبال کردند و در سال 1927 م در سن 25 سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را با رساله حساسسیت سلولهای فتو الکتریک با درجه عالی دریافت کردند. استاد با موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی کلاسیک غربی به خوبی آشنا، و در نواختن پیانو و ویولن تبحر داشتند. در چند رشته ورزشی کسب موفقیت نمودند،همچنین در شنا دارای دیپلم نجات غریق بودند. پس از اخذ مدارک علمی به ایران بازگشته،تلاش وافری در تاسیس مراکز علمی که برجسته ترین آنها تاسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ بود داشتند . به‌ چهار زبان‌ زنده‌ دنیا: فرانسه‌، انگلیسی‌، آلمانی‌ و عربی‌ مسلط‌ بودند، و به‌ زبان‏های‌: سانسكریت‌، لاتین‌، یونانی‌، پهلوی‌، اوستایی‌، تركی‌ و ایتالیایی‌ اشراف‌ داشتند.. به‌ ایران‌، فرهنگ‌ و ادب‌ و اعتقادات‌ سنتی‌ و مذهبی‌ این‌ سرزمین‌ عشق‌، می‌ورزیدند، و گذشته‌ از سفر، به‌ كشورهای‌ متعدد عالم‌، به‌ سراسر ایران‌، سفر كرده‌ بودند، و از این مسافرت‏های پربار داخلی‌ و خارجی‌، ‌یادداشت‌ها و سفرنامه‌های‌ بسیاری‌، به جای‌ نهادند. بنا به قولی ، تنها شاگرد ایرانی‌ پروفسور اینشتین‌ بوده، و در طول‌ زندگی، با دانشمندان‌ تراز اول‌ جهان‌، نظیر شرودینگر، بورن، فرمی‌، دیراك، بوهر، ... و با فلاسفه‌ و ادبایی‌ همچون‌ آندره‌ژید، برتراند راسل، ... تبادل‌ نظرداشته‌اند. در راستای تعالی و سربلندی كشور, و به منظور ایجاد جایگاهی درخور برای معرفی نمونه یی مناسب، و قابل تعمق از یک معلم برجسته معاصر، برای جوانان، نوجوانان، فرهنگ خواهان كشورمان، و علاقمندان به گسترش علوم، و به جهت یادآوری موثر و بایسته، از كوشش ها و تعهدات ارزشمند یك استاد فرهیخته، خستگی ناپذیر، و رنج كشیده، موزه (گنجینه فرهنگی) پروفسور حسابی، پدر علم فیزیك و مهندسی نوین ایران، به همت خانواده و همیاران ایشان، ایجاد شده است تا مكانی باشد، توان آفرین، برای حفظ آثار استاد دكتر سید محمود حسابی، بنیان گذار دانشگاه، و بسیاری از مراكز علمی، آموزشی، صنعتی، فرهنگی و پژوهشی كشور، و نشان دهنده محیطی فرهنگی، برای اهل فضل، دانش خواهان، دوست داران علم و پژوهش و فرهنگ، كه گوشه گوشه آن یادآوریست ممتاز، از ایمان، آرزو و تعهد، نسبت به توسعه پایدار، در این سرزمین كهن و پایه گذار علوم جهانی، برآمده از آمال یک معلم آرزومند و فداکار و تداوم آن از سوی رهروان راهشان. این موزه، در قسمت ویژه یی از محل زندگانی پروفسور ، با قدمت بیش از یك صد سال، در تهران، در محله قدیمی مقصود بیك تجریش، در منطقه بسیار سرسبز و زیبا، به نام چهار راه حسابی (که تا چند سال قبل، كوچه باغ های بهشت نامیده می شد)، ایجاد گردیده است. شگفت این كه، پس از عزیمت استاد، به منزلگاه ابدی، وقتی تصمیم به ایجاد این گنجینه فرهنگی، گرفته شد، ملاحظه گردید، خود استاد، قریب به اتفاق آثاری كه، برای چنین مجموعه ارزشمندی، ضروری بوده است را، طی سالیان سال، به خوبی و با كمال سلیقه، حفظ نموده، و از خود برجای گذاشته اند.
شاگردان :
شاگردان برجسته زیادی را تربیت کردند. اما از میان همه آنها می‌توان به دو چهره مشهور اشاره نمود که عبارتند از دکتر مصطفی چمران و پروفسور منوچهر جمالی.
تحصيلات و مدارك علمي:

• لیسانس ادبیات در کالج آمریکایی بیروت
• لیسانس بیولوژی
• مدرک مهندسی راه و ساختمان
• مهندسی معدن در دانشکده برق اکول سوپریورد و الکتریسیته پاریس
• دکترای فیزیک در دانشگاه سوربن
  
  

مسئوليت ها و مقام ها:

• از جمله‌ دست‏آوردهای‌ عمر پر بار استاد و مشاغلی‌ كه‌ در مسند آن‌، خدمات‌ علمی‌ و فرهنگی‌ شایان‌ توجهی‌ ارائه‌ نمودند، می‌توان‌ به‌ چند نمونه‌، اشاره‌ كرد:
• ماموریت‌ وزارت‌ راه‌ و ترابری‌ (طرق‌ و شوارع‌ عامه)،تهیه‌ اولین‌ نقشه‌برداری‌ علمی‌، فنی‌ و مهندسی‌كشور (تهیه‌ نقشه‌ نوین‌ راه‌ ساحلی‌ سراسری‌ میان‌ بنادر خلیج‌ فارس‌، بندر لنگه‌ به‌ بوشهر) (1306 ه . ش‌)، تأسیس‌ مدرسه‌ مهندسی‌ وزارت‌ راه‌ و تدریس‌ در آن (‌ 1307 ه . ش)، تأسیس‌ دارالمعلمین‌ عالی و تدریس‌ در آن (‌ 1307 ه . ش‌)، ساخت‌ اولین‌ رادیو در كشور (1307 ه . ش‌)، تأسیس‌ دانشسـرای‌ عالی‌ و تدریس‌ در آن ‌(1308 ه . ش‌)، ایجاد اولین‌ ایستگاه‌ هواشناسی‌ در ایران (‌ 1310 ه . ش)، نصب‌ و راه ‌اندازی‌ اولین‌ دستگاه ‌رادیولوژی‌ در ایران (‌ 1310ه . ش)، تعیین‌ ساعت‌ ایران (‌ 1311 ه . ش)، تأسیس‌ اولین‌ بیمارستان‌ خصوصی‌، در ایران، به نام‌ "بیمارستان‌ گوهرشاد" (به یاد مادر گرامیشان‌) (1312 ه . ش)، مأمور وزارت‌ راه، برای‌ ساخت‌ راه ‌تهران‌ به‌ شمشك‌، جهت‌ معادن‌ ذغال‌ سنگ (‌ 1312 ه . ش)، پیشنهاد و تدوین‌ قانون‌ تأسیس‌ دانشگاه‌ تهران، و تأسیس‌ دانشكده‌ فنی (‌ 1313 ه . ش‌) و ریاست‌ آن‌ دانشكده‌ تا (1315 ه . ش‌) و تدریس‌ در آن‌، تأسیس‌ دانشكده‌ علوم‌، و ریاست‌ آن‌ دانشكده‌ از (1321 تا 1327، و از 1330 تا 1336 ه . ش‌)، و تدریس‌ در گروه‌ فیزیك‌ آن‌ دانشكده‌، تا واپسین‌ روزهای‌ عمر، تأسیس‌ مركز عدسی‌سازی‌- دیدگانی‌- اپتیك‌ كاربردی‌، در دانشكده‌ علوم ‌دانشگاه‌ تهران، ماموریت‌ خلع‌ ید، از شركت‌ نفت‌ انگلیس‌، در دولت‌ دكتر مصدق‌، اولین رییس‌ هیئت‌‏ مدیره‌، و مدیرعامل‌ شركت‌ ملی‌ نفت‌ ایران‌، وزیر فرهنگ‌ در دولت‌ دكتر مصدق( 1330 ه . ش)، پایه‌گذاری‌ مدارس‌ عشایری‌، و تأسیس‌ اولین‌ مدرسه‌ عشایری‌ ایران (‌ 1330 ه . ش‌)، مخالفت‌ با طرح‌ قرارداد ننگین‌ كنسرسیوم‌ و كاپیتولاسیون‌ در مجلس‌، مخالفت‌ با عضویت‌ دولت‌ ایران‌، در قرارداد سنتو «پاكت‌ بغداد» در مجلس، پایه گذاری ‌مؤسسه‌ ژئوفیزیك‌ دانشگاه‌ تهران (‌1330 ه . ش‌)، پایه ‌گذاری‌ مركز تحقیقات و رأكتور اتمی‌ دانشگاه‌ تهران‌، تأسیس‌ سازمان‌ انرژی‌ اتمی و عضو هیئت‌ دایمی‌ كمیته‌ بین ‌المللی‌ هسته‌ای (‌1330 ، 1349 ه . ش)، تدوین‌ قانون ‌استاندارد و تأسیس‌ مؤسسه‌ استاندارد ایران (‌ 1333هـ.ش‌)، تأسیس‌ اولین‌ رصدخانه‌ نوین‌ در ایران، تأسیس‌ اولین‌ مركز مدرن‌ تعقیب‌ ماهواره‌ها، در شیراز (1335 ه . ش‌)، پایه‌ گذاری‌ مركز مخابرات‌ اسدآباد همدان (‌ 1338 ه. ش‌)، تشكیل‌ و ریاست‌ كمیته‌ پژوهشی‌ فضای‌ ایران‌، و عضو دایمی‌ كمیته‌ بین‌المللی‌ فضا (1360 ه . ش‌)، تاسیس‌ انجمن ‌موسیقی‌ ایران، مؤسس و عضو پیوسته‌ فرهنگستان‌ زبان‌ ایران‌ از (1349 ه . ش) تا آخرین‌ روزهای‌ فعالیت‌.
• فعالیت‌ در دو نسل‌ كاری، و آموزش‌ 7 نسل‌ استاد و دانشجو، از خدمات‌ ارزنده‌ پروفسور حسابی‌، به شمار می‌رود، و در همین‌ راستا.
  
  

افتخارات:

• تئوری "بینهایت بودن ذرات" این دانشمند ایرانی در میان فیزیکدانان جهان شناخته شده است و بزرگترین نشان علمی کشور فرانسه به همین مناسبت به وی اهداء شد.
• ایشان‌ از سال (‌ 1350 ه . ش) به عنوان‌ استاد ممتاز دانشگاه‌ تهران‌، شناخته‌ شدند.
• نشان‌ «اوفیسیه‌ دولا لژیون‌ دونور»، و همچنین‌، نشان‌ «كوماندور دولا لژیون‌ دونور»، بزرگترین‌ نشان‏های‌ كشور فرانسه، به‌ ایشان، اهدا گردید.
• از سوی‌ جامعه‌ علمی‌ جهان، به‌ عنوان‌ «مرد اول‌ علمی‌ جهان ‌» (1990 م‌) برگزیده‌ شدند ، و در كنگره‌ "شصت‌ سال‌ فیزیك‌ ایران‌" (1366 ه . ش‌) ملقب‌ به‌ "پدر فیزیك‌ ایران‌" گردیدند.
  
  

آثار :

• تاکنون ۲۳ مقاله- رساله و کتاب از ایشان چاپ شده است که در برگیرنده زمینه های مخلتف به ویژه فیزیک مدرن میباشد. برخی از مهمترین آثار عبارتند از:
• کتاب‌های فیزیک دبیرستان ۱۳۱۸.
• کتابی در تفسیر امواج دوبر در شش رساله، دانشگاه تهران ۱۹۴۶.
• مقاله ذرات پیوسته، در نشریه آکادمی علوم آمریکا ۱۹۴۷.
• مقاله اثبات نظری بیشتر بودن جرم ذرات شارژ شده به وسیله نور نسبت به الکترون(پیشنهاد تفسیر قانون جاذبهٔ عمومی نیوتون و قانون میدان الکتریکی ماکسول)، گزارش نشریه انجمن فیزیک آمریکا ۱۹۴۸.
• مقاله مدل ذرات بی‌نهایت گسترده، نشریهٔ فیزیک فرانسه ۱۹۵۷.
• کتاب دیدگانی فیزیک دانشگاه تهران ۱۳۴۰.
• رساله نظریه ذرات بی‌نهایت گسترده، دانشگاه تهران
  
  

تاريخ فوت، محل فوت، هنگام فوت، محل دفن:
پروفسور حسابی، در 12 شهریور سال 1371 (ه . ش‌)، در بیمارستان‌ دانشگاه‌ ژنو، به‌ هنگام‌ معالجه‌ قلبی‌، بدرود حیات‌ گفتند. مقبره‌ شان، بنا به‌ خواسته‌ ایشان‌، در زادگاه‌ خانوادگی‌، در شهر دانشگاهی‌ تفرش‌، قرار دارد.
نقل قول و خاطرات:
چند جمله شیرین و شنیدنی از استاد محمود حسابی:

• زندگی یعنی پژوهش و فهمیدن چیزی جدید.
• هنر چاشنی زندگی است.
• من تمام زندگی خود را مدیون دو زن هستم، مادرم و همسرم.
• محبت، احترام و راستگویی سه اصلی است که خواستگاه متقابل معلم و شاگرد، فرزندان و پدر و مادر، مدیران و جامعه و دو عاشق است.
• موسیقی خوب ایرانی، یک طرز تفکر است. یک فلسفه است، و بیان یک آرزوست.
• داشتن هدف، و رفتن به دنبالش، خوب است ولی عاشق هدف بودن و گرفتار شدن چیز دیگری است.
• ایران، جزیره هوش و ذکاوت است.
• باید به جوانان، حفظ سازمان را، آموزش داد.
• کار کنیم، زحمت بکشیم، از سرمایه چیزی کم نداریم.
• انجام وظیفه، لازمه جهش بسوی پیشرفت است.
• احساس اجبار به فداکاری، لازمه زندگیست.
• 4 اصل پیشرفت: مردانگی، عدالت، شرم و عشق است.
• یک عمل درست، بهتر است از هزار نصیحت.
• راه پیشرفت، ارزش نـهادن به علم و تحقیق، احترام به معلمین، اســـاتید، دانش آموزان و دانشجویـــــــان است.
  
  

منابع:
ویکی پدیا
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
http://www.fekreno.org
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
http://www.hessaby.com/
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
http://www.hessaby.com
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
http://natali123.persianblog.ir/
آلبوم عکس دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
مراسم اهدای نشان کوماندور دولالژیون دونور به پروفسور حسابی دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
پروفسور محمود حسابی ملقب‌ به‌ پدر فیزیك‌ ایران‌ دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
پروفسور حسابی وآلبرت انیشتن دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
پروفسور محمود حسابی دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
پروفسور حسابی و مادرش دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
کودکی پروفسور محمود حسابی دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
عکس یادگاری پروفسور حسابی با شاگردانش دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
خانه پروفسور محمود حسابی دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
علامه محمدتقی جعفری وپروفسور حسابی دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
ایرج حسابی پسر پروفسور محمود حسابی دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
استاد عشق زندگینامه پروفسور محمود حسابی نویسنده ایرج حسابی دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
تمبر یادبود پرفسور حسابی دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
تندیس سیلیکونی محمود حسابی نمایشگاه مشاهیر ایران، خانه هنرمندان دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
موزه پروفسور حسابی درمحل خانه اش دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
پروفسور محمود حسابی دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
پروفسور محمود حسابی دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
پروفسور محمود حسابی درحال مطالعه دربستر بیماری دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
آرامگاه پروفسور حسابی در زادگاه‌ خانوادگی‌، در شهر دانشگاهی‌ تفرش‌