شهرستان آباده

[×ThundeRBolT×]

ويژگيهاي تاريخي به استناد كاوشهاي باستان شناسي پيشينه سكونت در محدوده فعلي شهرستان آباده كه به هزاره اول قبل از ميلاد بر مي گردد. در دوره ساسانيان آثار بجا مانده همانند قلعه باستاني ايزدخواست و قصر بهرام در سورمق شواهد مطمئني از شكوفائي فرهنگ و تمدن در اين گستره جغرافيايي مي باشد. قطعاً در دوره صفويه و ابتداي حكومت زنديه همزمان با حضور شاه اسماعيل سوم شهر آباده در مسير جديدي از پيدايش ويژگيهاي شهرنشيني قرار گرفته و اولين ساخت و سازها با جلوه گاههاي يك شهر شرقي در آباده ايجاد شد. طي سالهاي 1302 و 1304 فرمانداري و شهرداري آباده موجوديت مستقل سياسي اين شهرستان تجلي يافت.

آباده كلمهء فارسي است اصل اين كلمه از واژه آباد گرفته شده و در زبان پهلوي به معناي داير- برقرار – باصفا مي باشد.



زبان مردم اين شهرستان عموماً فارسي سليس مي باشد. در خصوص فرهنگ شهرستان آباده بايدگفت كه شهرستان آباده را بيشتر با فرهنگ و هنرش مي شناسند و از ساليان دور شهره استان و كشور بوده است. فرهنگي كه در آن عشق به ميهن، كشور و علم آموزي موج مي زند و از ميان اين فرهنگ مردمان فرهيخته اي به پا خواسته اند كه در دانشگاههاي مهم كشور و دنيا نام پر آوازه آنان را نيك به ياد دارند و از خدمات برجسته فكري و انديشه اي آنان بهره هاي فراوان مي برند. ذهن فردفرد مردمان اين ديار نمايشگاه شعر و ادب و فرهنگ و انديشه را محترم مي شمارند. فوق العاده به فرهنگ و زبان خود متعصبند، بسيار ميهمان نواز، خونگرم و صميمي اند.



آثار تاريخي: كاروانسراي ايزدخواست، پل ايزدخواست، تيمچه صرافيان، بناي امامزاده سلطان ابراهيم، كاروانسراي شاه عباس شورستان، كاروانسراي خان خوره، قلعه دو قلك يا دوقله، قلعه كريم آباد، تپه قلعه گبري، تل سارياتان، تل قلعه اروان، تپه دولت آباد، تپه دهك گردو، تل قصر بهرام سورمق، قزقلاسي، مسجد امام حسن دهدق، قلعه گبري دهدق، تل قره ترك، بناي پاقلعه ايزدخواست، سد قوسي ايزدخواست، منزل شاه اسماعيل، تل شاه محمود، مركز آباده شناسي، كاروانسراي شاه عباس ايزدخواست و قلعه قديمي ايزدخواست.



. موقعيت جغرافيايي و اقليمي:

شهرستان آباده با وسعت 6052 كيلومتر در ضلع شمالي استان فارس در حد فاصل جغرافيايي 53 درجه و 15 دقيقه تا 54 درجه و عرض جغرافيايي 30 درجه و 45 دقيقه قرار دارد. اين شهرستان از شمال به استان اصفهان- از جنوب به شهرستان خرمبيد- از غرب به شهرستانهاي اقليد و سميرم و از شرق به شهرستان ابركوه ختم مي شود. استقرار شهر آباده در مجاورت جاده سراسري شمال به جنوب و همچنين مركزيت شهر آباده نسبت به مراكز استانهاي مجاور با احتساب فاصله 270 كيلومتري نسبت به شيراز، 202 كيلومتري با اصفهان و 190 كيلومتري با يزد، وضعيت خاصي را براي اين شهرستان ايجاد نموده است. اين شهرستان داراي 5 شهر آباده – ايزدخواست- بهمن- صفاد و سورمق مي باشد. وضعيت آب و هوايي منطقه به علت مجاورت با دشت كوير ايران داراي آب و هواي خشك و نيمه بياباني مي باشد. تعداد روزهايي كه درجه حرارت صفر يا كمتر از صفر بوده در سال برابر با 88 روز است كه بيشترين روزها به ترتيب مربوط به ماههاي دي – آذر- بهمن – اسفند- آبان – فروردين و حتي مهرماه مي باشد. به علت مجاورت با كوير اين شهرستان داراي آب و هواي نسبتاً خشك است به طوري كه رطوبت نسبي آن خيلي پايين است. ميزان بارندگي طي دوره آماري 1383 – 1356 برابر با 5/139 ميليمتر مي باشد. به طوري كه كمترين ميزان بارندگي مربوط به سال 79-78 مي باشد.





2. مراكز مذهبي:

تعداد مساجد: 56 مورد

تعداد حسينيه ها: 56 مورد

تعداد امامزادگان: 2 مورد




وضعيت شهرستان از نظر: تقسيمات کشوري



- تعداد شهر:


5 شهر

- تعداد بخش:


1 بخش (مركزي)

- تعداد دهستان:


4 دهستان

- تعداد آبادي:


14 آبادي

- وسعت:


6052 كيلومتر مربع

- جمعيت کل شهرستان:


62920 نفر

- جمعيت شهري:


93405 نفر

- جمعيت روستايي:


13575 نفر

- جمعيت غير ساکن:


2830 نفر


- نرخ بيکاري:


16000 نفر


آمار شهدا و جانبازان، آزادگان

- شهدا: 374 نفر

- آزادگان: 56 نفر

- جانبازان: 587 نفر





وضعيت شهرستان از نظر: آموزش و پرورش و آموزش عالي



- تعداد دانش آموزان: 20884 نفر

- تعداد مدارس و واحدهاي آموزشي: 198 واحد

- مراکز آموزش عالي موجود در شهرستان: 3 واحد ( پيام نور، آزاد، فني و حرفه اي)

- تعداد دانشجويان دانشکده علوم پزشکي: --

- تعداد دانشجويان دانشگاه پيام نور: 2715 نفر

- تعداد دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي: 3500 نفر

- تعداد طلبه هاي حوزه علميه: 150 طلبه

- تعداد کتابخانه هاي عمومي: 5 عدد

- امکانات تربيت بدني:

ª 2 قطعه زمين چمن

ª يك سالن چند منظوره در آباده

ª سه سالن چند منظوره در صقاد، بهمن وايزدخواست

ª يك سالن كشتي

ª يك استخر سرپوشيده



وضعيت شهرستان از نظر: کشاورزي



- ميزان کل اراضي زير کشت: 46000 هكتار

- ميزان اراضي تحت اشغال باغات: 4576 هكتار

- ميزان اراضي زير کشت زراعي: 15289 هكتار

- محصولات عمده باغي شامل: گلابي، به، آلبالو، گيلاس، انار، توت، گردو، انجير

- ميزان محصولات توليدي زراعي: 15289 تن

- محصولات عمده زراعي: گندم، جو، ذرت دانه اي، ذرت علوفه اي، نخود، عدس، لوبيا، چغندرقند و ...

- تعداد چاههاي کشاورزي: 413 حلقه

- تعداد چاههاي عميق: 206 حلقه

- تعداد چاههاي عميق برقدار: 226 حلقه

- تعداد چاههاي نيمه عميق دستي: 207 حلقه

- تعداد قنوات: 83 حلقه

- تعداد چشمه ها: 10 حلقه



وضعيت شهرستان از نظر: صنعت



- تعداد واحدهاي صنعتي فعال : 75 واحد صنعتي



وضعيت شهرستان از نظر: خدمات زير بنايي

الف، راهها:

- طول راههاي آسفالته و فرعي : آسفالته 378 كيلومتر – فرعي 5/133 كيلومتر

- طول راههاي در دست احداث: --

- طول راههاي روستايي: 130 كيلومتر



ب، گاز:

- تعداد کل انشعابات گاز: 7963

- تعداد علمکهاي منصوبه: 7963

- طول شبکه هاي گازرساني: 26062 متر شبكه فولادي؛ 226 متر شبكه پلي اتيلن

- تعداد روستاهاي برخوردار از گاز: 1 روستا

- تعداد شهرهاي برخوردار از گاز: 3 شهر: آباده، صقاد، بهمن



ج، ارتباطات:

- تعداد مراکز تلفن شهري: 5 مركز

- تعداد مراکز تلفن روستايي: 5 مركز

- تعداد شماره تلفنهاي ثابت منصوبه: 29402 شماره شهري، 2736 شماره روستايي، جمعاً 32138

- تعداد شماره تلفنهاي همراه فعال: 8909



د، آب و برق:

- تعداد مشترکين برق : 29500 مشترك

- تعداد مشترکين آب آشاميدني: 28600 مشترك

- تعداد مشترکين آب آشاميدني شهري: 25000 مشترك

- تعداد مشترکين آب آشاميدني روستايي: 3600 مشترك

- تعداد سدها موجود با ذکر نام: 1 سد قوس ايزدخواست



ه، امور بهداشتي و درماني:

- تعداد مراکز بهداشتي : 7 مركز بهداشتي

- تعداد خانه هاي بهداشت فعال: 7 خانه بهداشت

- تعداد تختهاي بيمارستاني: 145 تخت



و. جاذبه هاي گردشگري و ميراث فرهنگي

- آثار تاريخي فرهنگي : 42 اثر ثبت شده

- جاذبه هاي طبيعي و تفرج گاهها : --