شهرستان مهر

[×ThundeRBolT×]

پیشینه تاریخی

از آنجایی که فارس در دوره هخامنشیان از اهمیت ویژه ای برخوردار و پادگان ها و کاخ های هخامنشیان در نقاط مختلف استان پراکنده بودند این منطقه نیز به دلیل موقعیت استراتژیک خصوصاً نزدیکی به خلیج فارس و بندر سیراف از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار یوده است. امروزه بازمانده های یکی از کاخهای هخامنشیان در روستای شلدان شهرستان مهر موجود می باشد این اثر از لحاظ معماری و نقش و نگارهایی که در دل آن کنده شده است شباهت بسیار نزدیکی به معماری تخت جمشید دارد. ستونها و سرستونهای این کاخ از نظر حجم و شکل عیناً سرستونهای تخت جمشید می باشد و گل لوتوس که از مشخصه های معماری تخت جمشید است در این اثر نیز وجود دارد وجو این اثر مهم تاریخی و آثار دیگری که معروف به خانه گبری می باشد و استودانهای دهستان خوزی و دیگر آثار مربوط به ایران باستان در این شهرستان حکایت از آبادانی و رونق زیاد آن در 2500 سال پیش دارد.
این منطقه نیز چون سایر نقاط کشور در طول تاریخ فراز و نشیبهایی داشته است. در مقاطعی از تاریخ بطرف آبادانی و رونق پیش رفته و گاهی نیز از رونق افتاده است. وجود معماری دوره اسلامی چون مسجد جامع فال و دیگر مشاجد و امامزاده ها و سنگ قبرهای برجای مانده از دوره اسلام و نوشته های جهانگردانی چون شاردن در دوره صفویه در ارتباط با رونق و آبادانی این منطقه و مهاجرت سادات محارم در دوره صفویه از مکه و مدینه به مرکز شهرستان مهر نشان از رونق و پویایی این شهرستان در طول تاریخ می باشد. مردم شهرستان مهر در طول تاریخ همواره مدافع اسلام آزادی و استقلال مملکت بوده اند چنانچه در زمان مشروطه با ساماندهی و اعزام قشون به یاری سید عبدالحسین لاری شتافته اند. فال اسیر شیرازی نیز نقش ارزنده ای در نهضت تنباکو داشته است و در جریان ملی شدن صنعت نفت و مبارزه با استعمار انگلیس در جنوب بنا به گفته کاوه بیات مردم منطقه مهر و گله دار نقش به سزایی داشته اند.


آثار تاریخی:

قبرستان تاریخی فال:
در این قبرستان سنگ نوشته های بسیار قدیمی و زیبا به شکل صندوق و تابوت مربوط به قرون هشتم تا یازدهم هجری و گنجینه ای از خطوط کوفی، تزئینی، ثلث با کتابخانه استادانه موجود است.
از دیگر آثار تاریخی می توان به خانهء گبری در شمال مهر، چاه دربی واقع در شهر، روستای قلعه سید، امامزاده محمد در تنگ خوزی، قبرستان قدیمی خوزی که سنگ قبرهایی مربوط به 700 سال قبل در ان وجود دارد، قلعه شلدان، قبرستان قدیمی زیغان، قناتهای واقع در تنگ مهر، فاریاب، خوزی، صادره، جایشورشول و زیغان نام برد که مربوط به دوره ساسانیان می باشد. برجهای نگهبانی واقع در شهر مهر وروستاهای صادره و فاریاب، قبرستان شاه محمد واقع در سرگاه، قلعه میر اسماعیل فال و غارهای کله کله و استودانهای خوزی و سنگ چله گاه و حمام شهر وراوی و قلعه تاریخی و آسیاب های قدیمی و تخت پرس اشاره کرد.

شغل:
شغل مردم شهرستان در گذشته کشاورزی همچون کشت جو، گندم، عدسی، ذرت، سیب زمینی، لوبیا، خیار، هندوانه، گوجه، بادمجان و انواع سبزیجات بوده است.
تعدادی از مردم نیز به دامپروری می پرداختند و به دلیل همجواری با کشورهای حاشیه خلیج فارس عده ای نیز به کار تجارت از طریق دریا مشغول بودند.

مراسم سوگواری:
مراسم سوگواری و مناسبتهایی که ویژهء عزاداری ائمه معصومین و امامان (ع) می باشد در شهرستان مهر برگزار می گردد و از شیوه و متدهای خاص بهره می گیرد بطوریکه اجرای چنین مراسم هایی جزء سنت و فرهنگ اصیل مردم این منطقه می باشد. سنت مردم در ایام ماه محرم به این صورت است که در روز اول ماه محرم اکثریت قریب به اتفاق مردم به نشانه ماتم سرور شهیدان، امام حسین (ع) لباس مشکی به تن می کنند و از اول محرم تا سیزدهم در حسینیه ها و تکایا شرکت فعال دارند و جلسات عزاداری و سوگواری و نیز مجالس روضه خوانی به پا می کنند و به مدیحه سرایی می پردازند و هر شب و ظهر به سوگواری شام و نهار می دهند همچنین در ایام فاطمیه، اربعین حسینی و با شهادت هر کدام از ائمه معصومین و امامان، مجالس روضه خوانی تشکیل می دهند.

موقعیت جغرافیایی و اقلیمی:

شهرستان مهر با مساحت 2354 کیلومتر مربع بین مدارهای 52 درجه و 45 دقیقه عرض شمالی و 27 درجه و 42 دقیقه عرض جنوبی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است و در منتهی الیه جنوبی استان فارس در فاصله 500 کیلومتر از مرکز استان واقع گردیده است. از غرب به شهرستان جم و ریز در استان بوشهر، از شمال و شرق به شهرستان لامرد و از جنوب به منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی منتهی می شود. از لحاظ تقسیمات کشوری این شهرستان دارای چهار بخش و هشت دهستان، 3 شهر و 123 روستا می باشد. از لحاظ زمین شناسی و توپوگرافی این شهرستان بر روی یک دشت ساختمانی واقع شده که مشال و جنوب آنرا 2 رشته کوه موازی احاطه کرده است، ارتفاع این کوههای نسبتاً بریده و فرسیاش یافته زیاد نیست و از مارن های آهکی، گچی و نمکی و ماسه ای با شیب 50 تا 70 درصد تشکیل شده است و آب و هوای منطقه بیابانی و گرم و خشک است که قسمتهای وسیعی از خاک ایران از جمله جنوب فارس را شامل می شود. متوسط درجه حرارت بدست امده با در نظر گرفتن موقعیت ارتفاعی و مختصات جغرافیایی حداکثر 50 درجه و حداقل تا صفر درجه سانتی گراد متغیر بوده است. متوسط رطوبت 42 درصد است که از اواخر خرداد به مدت 45 تا 60 روز تا سطح 90 درصد در نوسان می باشد.
میزان بارندگی طبق آمار 10 ساله 298 میلی متر برآورد شده که از سالی به سال دیگر متغبر است و شدت اسن تغییر نیز زیاد می باشد، سرعت وزش باد در منطقه بین 5 تا 7 کیلومتر در ساعت به مدت 75 روز از سمت جنوب به سمت شمال شرقی است که از جکله ان می توان به بادهای موسمی اشاره کرد.


آبهای سطحی و زیرزمینی:
عمدهء آبهای شهرستان مهر مربوط به دو رودخانه شور مهران و دارالمیزان می باشدف این دو رودخانه دائمی نبوده و در قسمت اعظم سال خشک هستند و در مدت کوتاهی از سال به صورت سیلابی جربان دارند. این دو رودخانه با عبور از تشکیلات گچی و نمکی کیفیت آنها به شدت تنزل می یابد و شور می شوند و برای کشاورزی مناسب نمی باشند. آبهای زیر زمینی بوِیژه چاهها و قناتها سهم عمده ای در تامین آب برای بخشهای مختلف کشاورزی بر عهده دارند.
رودخانه شور مهران از کوههای بالای گله دار در غرب شهرک امام سرچشمه گرفته و با جهت غربی شرقی پس از عبور از شهرستان مهر وارد شهرستان لامرد شده و پس از عبور از شهرستان بستک در استان هرمزگان در نزدیکی بندر خمیر به خلیج فارس می ریزد. رودخانه دارالمیزان نیز پس از ورود به شهرستان فیروزآباد در دهستان دژگاه به رودخانه مند وارد و از این طریق در حدفاصل بندر گنگان و بوشهر به خلیج فارس می ریزد.







وضعیت فرهنگی و اجتماعی:

ویژگیهای جمعیتی بر اساس جدیدترین آمار

جمعیت شهرستان: 62300 نفر
درصد جمعیت روستایی: 64%
درصد جمعیت فعال: 76%
نرخ بیکاری: 2/10 %
نرخ باسوادی: 84%

آموزش عالی:


آمار داشجویان موسسهء آموزش عالی پارس بر اساس جنس/ بومی/ غیر بومی:


سال تحصیلی

تعداد کل

بومی

غیر بومی

زن

مرد

83-84

150

10

140

80

70

84-85

180

20

160

100

80

جمع

330

30

300

180

150







آمار دانشجویان اموزش عالی موسسه پارس به تفکیک رشته:


گروه آزمایشی

رشته
مقطع
ریاضی فیزیک
کامپیوتر
کاردانی
علوم تجربی
کشاورزی
کاردانی
ریاضی، تجربی، انسانی
مدیریت بازرگانی
کارشناسی
ریاضی، تجربی، انسانی
مدیریت بازرگانی
کاردانی


آموزش و پرورش:

الف: تعداد مدارس: 162 آموزشگاه
ب: تعداد دانش آموزان: 14988 نفر
- دختر: 7606 نفر (52%)
-پسر: 7382 نفر (48%)




مراکز مذهبی:
-تعداد مساجد، حسینیه ها و امامزادگان:
الف – مسجد 85 باب متعلق به تشیع.
ب- حسینیه 50 باب
ج- امامزاده 30 بقعه

مراکز هنری و کتابخانه:

-تعداد کتابخانه های دولتی
تعداد کتابخانه های دولتی در این شهرستان سه واحد می باشد که در مرکز شهرستان- مرکز بخش وراوی و مرکز بخش گله دار در ساختمانهای استیجاری واقع است.
-تعداد مراکز هنری (با تفکیک نوع فعالیت)
مراکز هنری بصورت رسمی و کلاسیک در این شهرستان وجود ندارد اما کارهای هنری بصورت خودجوش در مراکز عمومی بصورت مقطعی اجرا می گردد.
-تعداد کتابخانه های خصوصی
1- مرکز اسلامی فاطمیه 2- کتابخانه دانشگاه پارس 3- کتابخانه های روستایی در شهرک امام خمینی، نورآباد، خوزی، اسیر، فال و کتابخانه اهل تسنن گله دار.

تعداد نشریات شهرستان با عناوین و نوع فعالیت و گرایش


در این شهرستان بجز نشریات داخلی بعضی ادارات هیچ نشریه ای منتشر نمی شود.



آمار شهداء – مفقودین – آزادگان و جانبازان

الف- تعداد کل شهداء: 145 شهید
ب - تعداد آزادگان: 15 نفر
ج - تعداد جانبازان 25% به بالا: 110 نفر
د - تعداد جانبازان زیر 25%: 190 نفر

ه: سرداران شهید:
1-سردار شهید غلام زارعی
2-سردار شهید عبدالله بیژنی
3-سردار شهید محمد کشتکار
4-سردار شهید حاج علی نوری
5-سردار شهید حاج غلام نوری

و: روحانیون شهید:
1- سید مصطفی موسوی
2-سید عبدالله حسینی المدنی
3-سید هاشم حسینی
4-سید اسماعیل لاهوتی
5-شیخ حسن شهابی
6-شیخ حسین شهابی





وضعیت منابع آبی:

-میزان بارش سالانه: 284 میلی متر
-تعداد رودخانه های دایمی: 0 رشته
-تعداد چشمه ها: 7 رشته
-تعداد قنات: 30 رشته
-تعداد چاههای عمیق و نیمه عمیق: 1500 حلقه
-استخر ذخیره آب: 130 واحد
-میزان آب مصرفی بخش کشاورزی: 305 میلیون متر مکعب





وضعیت منابع طبیعی و اراضی کشاورزی:
-وسعت مراتع: 179600 هکتار
-وسعت جنگل: 0 هکتار
-اراضی قابل کشت:
vاراضی آبی: 13950 هکتار
vاراضی دیم: 6050 هکتار
vسطح زیر کشت محصولات زراعی: 10.000 هکتار
vسطح زیر کشت محصولات باغی: 2580 هکتار






وضعیت دام و طیور و واحدهای دامی شهرستان:
-دام سبک: 151.500 راس
-دام سنگین: 7.500 راس
-طیور: 95.700 راس
-واحد دامی صنعتی: 7 راس
-کندوی زنبور عسل: 120 کلنی




میزان کل تولیدات شهرستان:
-محصولات زراعی: 54.420 تن
-محصولات باغی: 2.570 تن
-محصولات دامی و آبزیان: 3.550 تن
-جمع تولیدات: 60.540 تن




محصولات شاخص:
-گندم: 31.000 تن
-ذرت: 14.000 تن
-خرما: 2.395 تن
-گوشت قرمز: 2.800 تن
-گوشت سفید: 60.540 تن





مکانیزاسیون:
-تراکتور: 402 دستگاه
-کمباین: 0 دستگاه
-گاوآهن: 236 دستگاه
-دیسک: 220 دستگاه
-بذرپاش: 40 دستگاه
-سمپاش: 29 دستگاه
-خرمن کوب: 4 دستگاه




وضعیت صنایع تبدیلی:
-کارت شناسایی: 30 فقره
-جواز تاسیس: 25 فقره
-پروانه بهره بردای: 15 فقره
-ناحیه صنعتی: 0