اولين دستور پرورش اسب را آریایی ها نوشتند

[PROOSHAT]

از بدو تاریخ تمدن اسب همواره انسان را یاری داده است، در ابتدا به

عنوان منبع غذایی بعدها نیروی بارکش و وسیله ای برای حمل و نقل، و همچنین مهمترین

ابزار جنگ بوده است. امروزه از اسب به عنوان وسیله تفریحی و ورزشی استفاده می

شود، و گاه قیمت های بسیار زیادی هم دارند. اولین و مهمترین وسیله ای که انسانها در

نبرد استفاده می کردند اسب بود، که تأثیر مهمی در جنگها و سرنوشت ها داشت. مثلاً

بسیاری به اشتباه و یا به دروغ نوشته اند، که مغولها سوار کارانی بسیار زبلی بودند، که

بعد از پیمودن بیش از 5 هزار کیلومتر توانستند شهر ها و قلعه های ایران را فتح کنند. اگر

کسی از سواره نظام نداند، براحتی اغفال این قبیل دروغ های نظامی می شود، و اما اگر

شخصی از تاریخ ابزار جنگی بداند گول نمی خورد. در واقع نفراتی که سوار کار بودند،

بدلیل اسب سواری از نوجوانی پا های پرانتزی داشتند، و نمی توانستند بصورت پیاده

نظام قلعه و شهر را فتح کنند. برای گرفتن شهر حتماً می بایست نفرات پیاده نظام باشند،

به همین ترتیب افراد پیاده نظام نمی توانستند سوار کاری کنند، چون بعد از مدت کوتاهی

پا و کمر آنها درد می گرفت. در جنگها بنا به مصلحت نقشه و صحنه نبرد از پیاده نظام و

سواره نظام استفاده می کردند. یا مانند دروغ حمله اسکندر مقدونی، در آن زمان

مقدونی ها و یونانی ها توانایی شناسایی نژادها و انواع اسبها نداشتند، همچنین برای

بهره برداری و تربیت هیچ نمی دانستند. ولی در دروغ های تاریخی آنها سواره البته روی

کاغذ همه جا را پیموده و فتح کردند. در واقع پرت زن های پاک سلسله هخامنشیان

سواران ماهر بودند، ولی آنها آموزش قلعه گیری و پیاده نظام نداشتند.
اولين دستور پرورش اسب را آریایی ها نوشتند


در سال 1345 ق.م، مردي از قوم ميتاني به نام كيكوليش، كهن‌ترين رساله را درباره‌ پرورش اسب به خط ميخي نوشت. بر پايه اين رساله كه بر لوح‌ هاي گلي برجاي مانده است، دوره‌ پرورش اسب شش ماه بوده است، و بهترين اسب‌ها پس از يك اسب دواني آزمايشي برگزيده مي‌ شدند. پس از آن، اسبان را زير روپوش پشمي مي‌ تازاندند تا عرق كنند، و از وزن آن‌ها كاسته شود. اسب‌ها را پيوسته در مسافت ‌هايي كه به تدريج زيادتر مي‌شد، به حال چهار نعل يا يورتمه مي ‌دواندند، تا به راه رفتن و دويدن عادت كنند. براي خوراك دادن و آب دادن دستورهاي ويژه‌اي داده شده، كه به هنگام معين و به اندازه آب و خوراك به آن‌‌ها بدهند. همراه خوراك آن‌ها بايد كاه خرد شده باشد، تا بهتر بتوانند خوراك خود را بجوند.
اين رساله در سده‌ 14 ق.م، نوشته شده است، و بايد يادآور شد، كه كهن ‌ترين كتاب پرورش اسب يوناني 1700 سال پس از اين نوشته شده است. اقوم آريايي ايراني ميتاني از 1500 تا 1360 ق.م، در شمال عراق كنوني ساكن و حاكم شده بودند. آن‌ها زماني بر كاخ ‌هاي آشوريان دست يافتند، اما سرانجام به زير فرمان هيتي‌ها، اقوام ‌ ديگري از آريايي‌ها رفتند. ميتاني‌ها در پرورش اسب و ذوب آهن مهارت زيادي داشتند، و اين مهارت را به هيتي‌ها و مردمان ميان‌رودان آموختند. كتاب پرورش اسب نيز براي يكي از فرمان ‌رويان هيتي نوشته شده بود.
كتاب ‌هايي كه در دوره اسلامي، درباره‌ پرورش اسب نوشته شده است، همگي نام فروسيه دارند، فروسيه به معناي پرورش فرس (به فتح ف و ر)، و فرس به معناي جانوري كه از فارس آمده است. مهم‌ ترين رساله‌ فروسيه را، نجمالدين ايوب الاحدب الرامه (وفات 694 هجري/1294 ميلادي) نوشته است، كه كتاب الفروسيه في رسم الجهاد نام دارد، و از ويژگي‌هاي آن داشتن تصوير هاي فراوان است. اين كتاب منبع اصلي كتاب‌ هاي ديگري بوده كه در اين باره نوشته اند.