بازی آنلاین
آپلود عکس
30-08-2014، 13:17
هر يک از امامان معصوم عليهم السلام داراي لقب و شهرتي مخصوص به خود مي باشند؛ و اين القاب نشأت گرفته از خصلتي نفساني در ايشان بوده که در رفتار و کردار اهل بيت پيامبر عليهم السلام جلوه نمايي کرده است. امام محمد بن علي التقي عليهماالسلام ملقب به « جواد » بود. اين لقب از آن سوي به ايشان داده شد که ايشان در طول عمر کوتاه اما با برکت خويش به درخواست کنندگان پاسخ مثبت داده و آنها را از درگاه کرمش نااميد بر نمي گرداند. از اين رو شاعر عرب زبان در مدح ايشان چنين تعبير کرده است:
«الفائق فى الجود على الأجواد»
آن حضرت در بخشش، بر همه بخشندگان فايق و غالب است . که اين به كثرت عطاى او اشاره دارد؛ چنانچه روايت كردهاند كه آن حضرت در عطا و بخشش سرآمد روزگار بود تا به غايتى كه او را جواد لقب كردهاند. بحر از عطاى او قطره و باران از كرم او بهره داشت. در وقت حاجات پناه ضعيفان بود و در عطيّات ملاذ سائلان.
«مانح العطايا و الأوفاد لعامّة العباد»
آن حضرت از براى عامّه بندگان خداى تعالى، بخشنده عطيهها و بخششهاست.
و اين به عموم عطاى آن حضرت اشاره دارد، چنانچه روايت كردهاند كه هرگز آستانه آن حضرت از سائلان و حاجت خواهان خالى نبود؛ و آن حضرت بر روى عامّه خلايق ابواب عطا و كرم برگشودى و هيچ آفريده از درگاه احسان او محروم بازنمي گشت و از عرب و عجم مردمان بر كنار خوان او مي آمدند.[1]
جود بي نهايت
هر کسي به اندازه شأن و منزلت خويش به ديگران مي بخشد. اما در مورد اهل بيت عليهم السلام چنين نيست. نه اينکه ايشان در بخشش به ديگران دريغ نمايند؛ بلکه مقام ايشان بالاتر از عطاياي مادي است که به چنين متاع ناچيز دنيايي حق ايشان ادا شود.
از همين روي در روايت است وقتي سائلي و محتاجي از حضرت جواد عليه السلام تقاضا کرد که به اندازه منزلت امام به او عطا کند حضرت در جواب گفت: اين امکان ندارد.
اربلي گفته است: مردي خدمت امام جواد عليه السلام رسيد و به حضرت عرض کرد: به اندازه مروت و مردانگي ات، چيزي به من عطا کن! حضرت فرمود: به آن اندازه در توانم نيست؛ سائل عرض کرد: به اندازه خودم به من عطا فرما. حضرت فرمود: با اين مقدار آري البته! اي غلام يکصد دينار به او بپرداز.[2]
بخشش مالي امام
امام رضا عليه السّلام به امام جواد عليه السّلام نوشت: يا أبا جعفر بلغني أنّ الموالي إذا ركبت أخرجوك من الباب الصغير، فإنّما ذلك من بخل بهم لئلّا ينال منك أحد خيرا، فأسألك بحقّي عليك لا يك مدخلك و مخرجك إلّا من الباب الكبير...[3]
اى ابا جعفر! شنيدهام هنگامى كه سوار مركب مىشوى (و قصد بيرون رفتن دارى) غلامان از روى بخل، تو را از در كوچك بيرون مىبرند، كه مبادا كسى از تو خيرى بيند، به حقّى كه من بر تو دارم از تو مىخواهم كه رفت و آمدت جز از در بزرگ نباشد، و هر گاه قصد سوار شدن و بيرون رفتن دارى، با تو كيسههاى درهم و دينار باشد، كه كسى چيزى از تو نخواهد مگر اينكه به او عطا كنى، و اگر در بستگانت كسى از تو طلب و درخواست كمك نمود، مبادا از پنجاه دينار كمتر به او ببخشى، و افزون بر پنجاه را خود دانى، و اگر از عمّهزادگانت زنى از تو مالى طلب كرد، مبادا از بيست و پنج دينار به او كمتر ببخشى، و افزون بر آن را خود دانى، من مىخواهم كه خداوند به تو برترى دهد، انفاق كن و از خدا مترس از اينكه بر تو تنگ گيرد و تهيدست شوى.[4]
نمونه هايي از بخشش مالي
نمونه اول: عن إسماعيل بن عباس الهاشمي، قال: جئت إلى أبي جعفر عليه السلام يوم عيد فشكوت إليه ضيق المعاش فرفع المصلّى، فأخذ من التراب سبيكة من ذهب فأعطانيها، فخرجت بها إلى السوق فكان فيها ستة عشر مثقالا من الذهب.[5]
اسماعيل بن عباس هاشمى مىگويد: روز عيدى بود كه خدمت امام جواد- عليه السّلام- رسيدم و نزد آن حضرت در باره تنگى زندگى و معاش، ناليدم. حضرت سجّادهاش را بلند كرد و از خاك، تكه طلايى بيرون آورد، و به من داد. آن را به بازار بردم به اندازه شانزده مثقال طلا بود.[6]
نمونه دوم: احمد بن حديد گفت: با قافله بعنوان برگزارى حج خارج شدم. دزدها سر راه بر ما گرفتند و اموالمان را بردند. وارد مدينه كه شدم حضرت جواد عليه السّلام را در بين راه ديدم در خدمت آن جناب بمنزلش رفتم. جريان را عرض كردم مقدارى لباس برايم دستور داد بياورند و پولى نيز داد، فرمود: بين دوستان خود تقسيم كن به نسبت مقدارى كه دزد از آنها برده. من تقسيم كردم ديدم آن پول كاملا مساوى با همان مقدارى بود كه از آنها دزديده بودند.[7]
نمونه سوم: عن أبي النصر أحمد بن سعيد، قال لي منخل ابن علي: لقيت محمد بن علي عليهما السّلام بسرّمنرأى، فسألته النفقة إلى بيت المقدّس؟ فأعطاني مائة دينار.[8]
منخل گويد: در سامرا محمد بن علي الجواد عليهماالسّلام را ملاقات کردم. از ايشان تقاضاي نفقه براي سفر به بيت المقدس نمودم. حضرت صد دينار به من عطا فرمودند.
بخشش غير مالي امام
حسن بن على وشّاء مىگويد: در قريهاى نزديك مدينه به نام «صريا» با امام جواد عليه السّلام در اطاقى نشسته بوديم كه حضرت برخاست و به من فرمود: از جايت حركت نكن. با خود گفتم: مىخواستم پيراهنى از لباسهاى امام رضا- عليه السّلام- را از او بگيرم ولى موفق نشدم. اما وقتى كه امام جواد- عليه السّلام- برگشت از او آن را در خواست مىكنم.
قبل از اينكه من طلبم را عرضه بدارم و امام برگردد. پيراهن را توسط شخصى برايم فرستاد و قاصد گفت؛ امام فرمود: اين يكى از لباسهاى امام رضا عليه السّلام است كه در آن نماز مىگزارده است.[9]
چند نکته ظريف در اين روايت وجود دارد: برآورده کردن درخواست حسن بن علي بدون آنکه وي تقاضايش را به زبان آورد. و اين نشان از دانستن امام جواد عليه السّلام از حوائج نيازمندان است.
ديگر آنکه امام با واسطه بخشيدند شايد اين نحو از بخشش به اين منظور بوده است تا شخص سائل خجالت نکشد. و اين سيره اخلاقي معصومين عليهم السّلام است.
سوم اينکه حضرت بهتر از خواست سائل را به او عطا کرد زيرا وي آنچه خواسته اش بود صرف يک پيراهن از امام رضا عليه السّلام بود؛ اما حضرت جواد عليه السّلام پيراهني که مخصوص نماز خواندن پدرش بود را به او بخشيد.
پي نوشت:
[1] . وسيلة الخادم إلى المخدوم، الخنجي، ص : 249
[2] . حسين سجادي تبار و ديگران، فرهنگ جامع سخنان امام جواد عليه السلام، ترجمه مسلم صاحبي، تهران: سازمان تبليغات اسلامي، شرکت چاپ و نشر بين الملل، چاپ دوم، بهار 90، ص261
[3] . كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، 15جلد، دار الحديث - قم، چاپ: اول، ق1429. ج7، ص312
[4] . طبرسى، على بن حسن - محمدى، عبد الله و هوشمند، مهدى، مشكاة الأنوار / ترجمه هوشمند و محمدى، 1جلد، دار الثقلين - قم، چاپ: اول، 1379ش، ص491
[5] . ابن حمزه طوسى، محمد بن على، الثاقب في المناقب، 1جلد، انصاريان - ايران ؛ قم، چاپ: سوم، 1419 ق، ص 526
[6] . قطب الدين راوندى، محرمى، غلام حسن، جلوههاى اعجاز معصومين عليهم السلام (ترجمه الخرائج و الجرائج)، 1جلد، دفتر انتشارات اسلامى - ايران ؛ قم، ص : 308
[7] . علامه مجلسى، زندگانى حضرت جواد و عسكريين عليهم السلام، ترجمه بحارالأنوار، مترجم: موسى خسروى، تهران: اسلامية، چاپ: دوم، 1364 ش، ص 32
[8] .خزعلي، ابوالقاسم، موسوعه امام جواد عليه السلام، قم: مۆسسة ولى العصر عجّل الله تعالى فرجه الشريف، چاپ: اوّل، 1419 ق، ج1، ص412
[9]. قطب الدين راوندى، محرمى، ص : 308-309
منبع : سازمان تبلیغات اسلامی
«الفائق فى الجود على الأجواد»
آن حضرت در بخشش، بر همه بخشندگان فايق و غالب است . که اين به كثرت عطاى او اشاره دارد؛ چنانچه روايت كردهاند كه آن حضرت در عطا و بخشش سرآمد روزگار بود تا به غايتى كه او را جواد لقب كردهاند. بحر از عطاى او قطره و باران از كرم او بهره داشت. در وقت حاجات پناه ضعيفان بود و در عطيّات ملاذ سائلان.
«مانح العطايا و الأوفاد لعامّة العباد»
آن حضرت از براى عامّه بندگان خداى تعالى، بخشنده عطيهها و بخششهاست.
و اين به عموم عطاى آن حضرت اشاره دارد، چنانچه روايت كردهاند كه هرگز آستانه آن حضرت از سائلان و حاجت خواهان خالى نبود؛ و آن حضرت بر روى عامّه خلايق ابواب عطا و كرم برگشودى و هيچ آفريده از درگاه احسان او محروم بازنمي گشت و از عرب و عجم مردمان بر كنار خوان او مي آمدند.[1]
جود بي نهايت
هر کسي به اندازه شأن و منزلت خويش به ديگران مي بخشد. اما در مورد اهل بيت عليهم السلام چنين نيست. نه اينکه ايشان در بخشش به ديگران دريغ نمايند؛ بلکه مقام ايشان بالاتر از عطاياي مادي است که به چنين متاع ناچيز دنيايي حق ايشان ادا شود.
از همين روي در روايت است وقتي سائلي و محتاجي از حضرت جواد عليه السلام تقاضا کرد که به اندازه منزلت امام به او عطا کند حضرت در جواب گفت: اين امکان ندارد.
اربلي گفته است: مردي خدمت امام جواد عليه السلام رسيد و به حضرت عرض کرد: به اندازه مروت و مردانگي ات، چيزي به من عطا کن! حضرت فرمود: به آن اندازه در توانم نيست؛ سائل عرض کرد: به اندازه خودم به من عطا فرما. حضرت فرمود: با اين مقدار آري البته! اي غلام يکصد دينار به او بپرداز.[2]
بخشش مالي امام
امام رضا عليه السّلام به امام جواد عليه السّلام نوشت: يا أبا جعفر بلغني أنّ الموالي إذا ركبت أخرجوك من الباب الصغير، فإنّما ذلك من بخل بهم لئلّا ينال منك أحد خيرا، فأسألك بحقّي عليك لا يك مدخلك و مخرجك إلّا من الباب الكبير...[3]
اى ابا جعفر! شنيدهام هنگامى كه سوار مركب مىشوى (و قصد بيرون رفتن دارى) غلامان از روى بخل، تو را از در كوچك بيرون مىبرند، كه مبادا كسى از تو خيرى بيند، به حقّى كه من بر تو دارم از تو مىخواهم كه رفت و آمدت جز از در بزرگ نباشد، و هر گاه قصد سوار شدن و بيرون رفتن دارى، با تو كيسههاى درهم و دينار باشد، كه كسى چيزى از تو نخواهد مگر اينكه به او عطا كنى، و اگر در بستگانت كسى از تو طلب و درخواست كمك نمود، مبادا از پنجاه دينار كمتر به او ببخشى، و افزون بر پنجاه را خود دانى، و اگر از عمّهزادگانت زنى از تو مالى طلب كرد، مبادا از بيست و پنج دينار به او كمتر ببخشى، و افزون بر آن را خود دانى، من مىخواهم كه خداوند به تو برترى دهد، انفاق كن و از خدا مترس از اينكه بر تو تنگ گيرد و تهيدست شوى.[4]
نمونه هايي از بخشش مالي
نمونه اول: عن إسماعيل بن عباس الهاشمي، قال: جئت إلى أبي جعفر عليه السلام يوم عيد فشكوت إليه ضيق المعاش فرفع المصلّى، فأخذ من التراب سبيكة من ذهب فأعطانيها، فخرجت بها إلى السوق فكان فيها ستة عشر مثقالا من الذهب.[5]
اسماعيل بن عباس هاشمى مىگويد: روز عيدى بود كه خدمت امام جواد- عليه السّلام- رسيدم و نزد آن حضرت در باره تنگى زندگى و معاش، ناليدم. حضرت سجّادهاش را بلند كرد و از خاك، تكه طلايى بيرون آورد، و به من داد. آن را به بازار بردم به اندازه شانزده مثقال طلا بود.[6]
نمونه دوم: احمد بن حديد گفت: با قافله بعنوان برگزارى حج خارج شدم. دزدها سر راه بر ما گرفتند و اموالمان را بردند. وارد مدينه كه شدم حضرت جواد عليه السّلام را در بين راه ديدم در خدمت آن جناب بمنزلش رفتم. جريان را عرض كردم مقدارى لباس برايم دستور داد بياورند و پولى نيز داد، فرمود: بين دوستان خود تقسيم كن به نسبت مقدارى كه دزد از آنها برده. من تقسيم كردم ديدم آن پول كاملا مساوى با همان مقدارى بود كه از آنها دزديده بودند.[7]
نمونه سوم: عن أبي النصر أحمد بن سعيد، قال لي منخل ابن علي: لقيت محمد بن علي عليهما السّلام بسرّمنرأى، فسألته النفقة إلى بيت المقدّس؟ فأعطاني مائة دينار.[8]
منخل گويد: در سامرا محمد بن علي الجواد عليهماالسّلام را ملاقات کردم. از ايشان تقاضاي نفقه براي سفر به بيت المقدس نمودم. حضرت صد دينار به من عطا فرمودند.
بخشش غير مالي امام
حسن بن على وشّاء مىگويد: در قريهاى نزديك مدينه به نام «صريا» با امام جواد عليه السّلام در اطاقى نشسته بوديم كه حضرت برخاست و به من فرمود: از جايت حركت نكن. با خود گفتم: مىخواستم پيراهنى از لباسهاى امام رضا- عليه السّلام- را از او بگيرم ولى موفق نشدم. اما وقتى كه امام جواد- عليه السّلام- برگشت از او آن را در خواست مىكنم.
قبل از اينكه من طلبم را عرضه بدارم و امام برگردد. پيراهن را توسط شخصى برايم فرستاد و قاصد گفت؛ امام فرمود: اين يكى از لباسهاى امام رضا عليه السّلام است كه در آن نماز مىگزارده است.[9]
چند نکته ظريف در اين روايت وجود دارد: برآورده کردن درخواست حسن بن علي بدون آنکه وي تقاضايش را به زبان آورد. و اين نشان از دانستن امام جواد عليه السّلام از حوائج نيازمندان است.
ديگر آنکه امام با واسطه بخشيدند شايد اين نحو از بخشش به اين منظور بوده است تا شخص سائل خجالت نکشد. و اين سيره اخلاقي معصومين عليهم السّلام است.
سوم اينکه حضرت بهتر از خواست سائل را به او عطا کرد زيرا وي آنچه خواسته اش بود صرف يک پيراهن از امام رضا عليه السّلام بود؛ اما حضرت جواد عليه السّلام پيراهني که مخصوص نماز خواندن پدرش بود را به او بخشيد.
پي نوشت:
[1] . وسيلة الخادم إلى المخدوم، الخنجي، ص : 249
[2] . حسين سجادي تبار و ديگران، فرهنگ جامع سخنان امام جواد عليه السلام، ترجمه مسلم صاحبي، تهران: سازمان تبليغات اسلامي، شرکت چاپ و نشر بين الملل، چاپ دوم، بهار 90، ص261
[3] . كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، 15جلد، دار الحديث - قم، چاپ: اول، ق1429. ج7، ص312
[4] . طبرسى، على بن حسن - محمدى، عبد الله و هوشمند، مهدى، مشكاة الأنوار / ترجمه هوشمند و محمدى، 1جلد، دار الثقلين - قم، چاپ: اول، 1379ش، ص491
[5] . ابن حمزه طوسى، محمد بن على، الثاقب في المناقب، 1جلد، انصاريان - ايران ؛ قم، چاپ: سوم، 1419 ق، ص 526
[6] . قطب الدين راوندى، محرمى، غلام حسن، جلوههاى اعجاز معصومين عليهم السلام (ترجمه الخرائج و الجرائج)، 1جلد، دفتر انتشارات اسلامى - ايران ؛ قم، ص : 308
[7] . علامه مجلسى، زندگانى حضرت جواد و عسكريين عليهم السلام، ترجمه بحارالأنوار، مترجم: موسى خسروى، تهران: اسلامية، چاپ: دوم، 1364 ش، ص 32
[8] .خزعلي، ابوالقاسم، موسوعه امام جواد عليه السلام، قم: مۆسسة ولى العصر عجّل الله تعالى فرجه الشريف، چاپ: اوّل، 1419 ق، ج1، ص412
[9]. قطب الدين راوندى، محرمى، ص : 308-309
منبع : سازمان تبلیغات اسلامی
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
