روانشناسی کودکان

[eɴιɢмαтιc]

..... مهد کودک برای کودکان بهتر است یا استخدام پرستار؟ 
این روزها بعضی زوجهای شاغل ترجیح میدهند به جای فرستادن فرزندشان به مهدکودک، پرستاری را استخدام کنند تا نگرانیهایشان از بابت مراقبت و نگهداری از کودک کمتر شود.اما حضور پرستار در خانه بهطور معمول با دردسرهایی همراه است و شاید مشکلاتی پیش بیاید، بنابراین بهتر است قبل از اینکه درمورد حضور پرستار در خانهتان تصمیم بگیرید، توصیههای دکتر بیات را در این زمینه بخوانید.
سن کودک
یکی از اولین نکاتی که در مورد انتخاب پرستار باید درنظر گرفته شود، سن کودک است. در سنین پایین که کودک نیاز به مراقبت دارد، بهتر است پرستار با مهارتهای نگهداری از کودک آشنا بوده و تجربه کافی داشته باشد. بهعنوان مثال پرستارانی که مادر هستند یا تجربه نگهداری از کودک را دارند، برای نگهداری از کودک گزینه مناسبتری محسوب میشوند. کودکان بزرگتر خودشان قادر به صحبت کردن هستند و میتوانند اتفاقات خانه را گزارش دهند اما در مورد کودکانی که هنوز توانایی حرف زدن ندارند کنترل شرایط اهمیت بیشتری پیدا میکند. علاوه بر این در مورد کودکان بزرگتر توصیه میشود پدر و مادر پرستاری را انتخاب کنند که توانایی کار و بازی با کودک را داشته باشد. حتی اگر پرستار قادر باشد کارهای آموزشی انجام دهد و تجربه یا تحصیلات مرتبط داشته باشد، داشتن این قابلیتها به مراتب بهتر است. بهترین سن برای پرستاران 28 تا 40 سال است.
شیوه انتخاب پرستار مناسب برای کودکان
نکاتی در مورد روز مصاحبه
زمانی که پدر و مادر از طریق موسسات یا آشنایان با پرستاری آشنا شدند، بهتر است قبل از استخدام و سپردن کودک، با او مصاحبه کنند. در روز مصاحبه انتظارات باید بهطور واضح و مشخص بیان شوند. مثلا مادر بگوید که انتظار دارد پرستار چه غذاهایی را دراختیار کودک قرار دهد، آیا لازم است که خود پرستار هم برای کودک غذا بپزد، آیا باید بخشی از کارهای آموزشی را هم برعهده داشته باشد و آیا میتواند کودک را از خانه بیرون ببرد؟ عادتهای غذایی کودک، ویژگیهای رفتاری، حساسیتهای غذایی و مواردی از این دست هم نکات مهمی هستند که باید به پرستار گوشزد شود. هرقدر این توافقات واضحتر باشد امکان بروز مشکلات در آینده کمتر است. اگر این صحبتهای اولیه شفاف نباشد این احتمال وجود دارد که بعد از مدتی بنا به دلایلی مشکلاتی ایجاد شود و والدین از عملکرد پرستار رضایت نداشته باشند. درنتیجه پرستار کارش را ترک کند یا اخراج شود که این موضوع ممکن است بر احساسات کودک تاثیر داشته باشد. علاوه بر این هر خانهای قانون و خط قرمزهایی دارد که باید در مورد این نکات هم حتما با پرستار صحبت شود. پیشنهاد میشود که مادر در مورد محل قرار گرفتن تلفنهای تماس ضروری، داروهای کودک، دفترچه بیمه و… پرستار را مطلع کند تا در شرایط اضطراری پرستار به موقع به کودک کمک کند.
کنترل از راه دور
در مورد کودکانی که در سنین قبل از سه سالگی هستند و توانایی صحبت کردن ندارند، بهتر است اقدامات دیگری هم در نظر گرفته شود. بهعنوان مثال اگر پدر و مادر امکانات مالی خوبی دارند، خرید دوربینهای مدار بسته اقدام موثری است که میتواند در نظارت کارهای پرستار تاثیر داشته باشد. درصورتیکه امکان خرید دوربین مدار بسته وجود ندارد، والدین میتوانند حداقل صدای پرستار را ضبط کنند. البته نکته مهم اینجاست که خود پرستار در جریان نصب دوربین یا دستگاه ثبت صدا باشد و بداند که والدین کودک، عملکرد او را کنترل میکنند. برای نظارت بر کار پرستار میتوان از همسایهها هم کمک گرفت. مادر میتواند به یکی از خانمهای همسایه بسپارد تا اگر صدای گریه ممتد کودک را شنید برای پیگیری به خانهشان مراجعه کند.
همسویی رفتار والدین و پرستار
هماهنگی و همسویی رفتار والدین و پرستار هم موضوع قابلتوجهی است که خانوادهها باید به آن توجه داشته باشند. قرار است کودک 7 یا 8 ساعت در روز را نزد پرستارش باشد و به همین دلیل لازم است بین رفتار پدر و مادر و پرستار همسویی جهتداری وجود داشته باشد. مثلا اگر در خانه قانونی وجود دارد که کودک نباید قبل از غذا شیرینی بخورد، توصیه میشود که از پرستار هم بخواهید به این نکات توجه داشته باشد و در مورد نحوه تشویق یا تنبیه کودک هم مطلع شود. البته منظور از تنبیه کتک زدن یا فریاد کشیدن بر سر کودک نیست، بلکه پدر و مادر یا پرستار میتوانند از کودک بخواهند که به دلیل رفتار نامناسب چند دقیقهای کنار اتاق بنشیند. این موارد تنبیهات بیضرری هستند که در مورد آنها والدین و پرستار میتوانند به توافق برسند. هرقدر شباهت رفتاری بین والدین و پرستار بیشتر باشد احتمال بروز مشکلات کمتر میشود.
تعویض پرستار ممنوع
برای برقراری ارتباط بین کودک و پرستار، والدین باید به این دو نفر کمک کنند. اگر انتخاب پدر و مادر در مورد پرستار خوب و مناسب باشد، پیشنهاد میشود از تعویض پرستار کودکشان خودداری کنند؛ مگر اینکه دلایل موجهی مانند دوری مسافت، جابهجایی و مواردی از این دست وجود داشته باشد. در غیر این صورت به دلیل دلبستگی کودک به پرستار ممکن است مشکلی برایش ایجاد شود. درست است که پرستار به نوعی مادر دوم کودک محسوب میشود اما به هر حال نمیتواند جای مادر را بگیرد. بهتر است وقتی مادر از سرکار به خانه برمیگردد برای بودن در کنار فرزندش وقت بگذارد.
فرصت آشنایی کودک و پرستار
نکته مهم دیگر این است که بعد از توافقات اولیه، کودک و پرستار ناگهان باهم تنها نمانند. باید فرصتی برای آشنایی هردوی آنها ایجاد شود. بهتر است این فرایند از چند هفته قبل شروع شود و زمانی که مادر هم حضور دارد، پرستار و کودک برای مدت کوتاهی در اتاق تنها باشند تا کودک به تدریج به حضور پرستار عادت کند و پرستار هم بتواند ریزهکاریهای کار با کودک را یاد بگیرد و بتواند به پرستار اطمینان کند. در این صورت راحتتر کنار او میماند.
مهدکودک بهتر است یا استخدام پرستار؟
کودکی که هنوز از شیرگرفته نشده، در تغذیه مشکل دارد و درست حرف نمیزند، صلاح نیست که به مهدکودک برود. اگر کودک مراحل رشد را خوب طی کرده باشد آمادگی دارد که از 3 سالگی به مهد کودک برود و مراحل اجتماعی شدن را طی کند. در غیر این صورت استخدام پرستار توصیه میشود چون مربیان نمیتوانند همزمان به همه بچهها رسیدگی کنند و خدمات و نیازهای اولیه را دراختیار همه کودکان قرار دهند. اغلب آنها به سرعت و با بیملاحظگی کارها را انجام میدهند.
چطور از طریق موسسات پرستار استخدام کنیم؟
اگر میخواهید برای انتخاب پرستار از آگهی روزنامهها کمک بگیرید با موسسات مختلفی روبهرو میشوید که همگی ادعا میکنند پرستار مناسبی را برای فرزند شما پیدا میکنند. هزینه نگهداری از کودک بهطور متوسط برای 6 روز هفته و 8 ساعت کاری روزانه، حدود 600 تا 700 تومان است. البته مواردی مانند دوری و نزدیکی راه، تحصیلکرده بودن پرستار، انجام سایر کارهای خانه و… هزینه نگهداری از کودک را تحتتاثیر قرار میدهد. برخی از این موسسات هم شرایط نصب دوربین مدار بسته را فراهم میکنند تا امکان نظارت از راه دور برای شما وجود داشته باشد. به کمک این دوربینها میتوانید از طریق گوشی تلفن همراه، خانهتان را کنترل کنید و رفتار پرستار را ببینید. هزینه نصب این دوربینها برای یک خانه 70 متری حدود یک و نیم میلیون تومان تمام میشود. بهتر است هنگام مراجعه و انتخاب پرستار، به پرونده فرد موردنظرتان توجه کنید. موسسات معتبر از پرستاران میخواهند که سه معرف و ضامن داشته باشند و گواهی عدم سوءپیشینه و گواهی عدم اعتیاد را هم در پروندهشان قرار دهند. البته موسسات بابت این خدمات و معرفی پرستار، یک پایه حقوق پرستار را از شما دریافت میکنند.
چطور به پرستارها اعتماد کنیم؟
شاید این سؤال برای برخی خانوادهها پیش بیاید که چطور میشود به یک فرد غریبه اعتماد کرد و کودک را کنار او تنها گذاشت؟ توصیه اول این است که والدین برای انتخاب پرستار بچه از افراد آشنا کمک بگیرند. در این صورت امکان اطلاع از سابقه و پیشینه فرد وجود دارد. اگر چنین امکانی برای خانوادهها وجود ندارد بهتر است به موسسههای معتبر مراجعه کنند. البته باید گفت که هر موسسهای معتبر نیست. بعضی موسسهها روی این موضوع تاکید دارند که پرستار باید مدارک یا گواهینامههای معتبر ارائه دهد یا تحصیلات مرتبط داشته باشد. در واقع موسساتی که مجوز دارند نسبت به این موضوع سختگیرتر هستند و مشکلات را بهتر پیگیری میکنند، ضمن اینکه پدر و مادر میتوانند در زمان مصاحبه رفتار پرستار را ببینند. توصیه دیگر این است که شماره تماسی از نزدیکان پرستار هم داشته باشید تا در زمانهای ضروری بتوانید با آنها ارتباط برقرار کنید. به یاد داشته باشید زمانی که پرستار در خانه شماست وسایلی که ارزش مادی دارند و همینطور پول و جواهرات را در خانه قرار ندهید تا احتمال بروز خطای پرستار به حداقل برسد.