سیره قرآنی امام حسین(ع)

[bOoOoOy]

امام حسین(علیه السلام) گوهر تابناک و چراغ درخشانی است که همواره بر تارک تاریخ درخشیده و خواهد درخشید. طالبان هدایت و انسان های خسته از ظلم و تبعیض و ذلت و ستیزه، نامردمی و ناجوانمردی را به حق رهنمون ساخته و بیدار نموده است. عنصر جاودانه ای که به یقین رمز ماندگاریش را در الهی بودنش باید جُست. سیره ارجمندش را در قرآن باید نگریست تا به حقیقتش یا شمه ای از حقیقتش دست یافت. ازاین روست که در فرازی از زیارتنامه شریفش می خوانیم: «السَّلامُ عَلَیکَ یا شریکَ القُران؛ (۱) سلام بر تو ای «شریک قرآن» و در حدیث «ثقلین» نیز همدوشی امام به عنوان قرآن ناطق و قرآن به عنوان امام صامت گردیده است.رسولُ خدا

(صلی الله و علیه وآله) فرمودند: «انی تارکٌ فیکُمُ الثَّقَلَیْنِ کتابَ اللَّه و عترَتی اهلَ بَیْتی فَأِنَّهُمَا لَنْ یَفتَرِقا حتَّی یَردِا عَلَیّ الحوض» (۲) حال که ائمه (علیهم السلام) به طور عام و امام حسین(علیه السلام) به طور خاص چنین نسبت محکمی با قرآن دارند ، باید تفسیر قرآن را در آنان جُست که در «وجود آنها کرامت ها و فضیلت های قرآن و گنج های الهی نهفته است.» «فیِهْم کوائِمُ القرآن و هُمْ کُنوُز الرَّحمان»(۳)


انس با قرآن

انس آدمی با هر چیز ریشه در ارج و اهمیتی دارد که انسان برای آن چیز قائل است . ره پویان راه یقین و سالکان وادی علم و معرفت از آن جا که محبوبترین محبوب را ذات اقدس خداوند می دانند و فقط دل در گرو او دارند، کتاب او را که پرتوی از ذات او و واسطه سخن خداوند با بندگان است، پر منزلت و تنها طریق هدایت می دانند ؛ از این رو با آن انس ویژه ای داشته و قلب و جان و اعمال خویش را با آن گوهر حیات بخش خدایی مانوس می کنند. قرآن کریم به لزوم این انس اشاره کرده است. از مومنان می خواهد با تلاوت آیات آن، اولین مرحله انس را بپیمایند. «فَاقْرَءُواْ مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْءَان؛(۴) هر آنچه برایتان امکان دارد قرآن بخوانید».امام حسین (علیه السلام) انس ویژه ای با قرآن داشت چون منزلتی بزرگ برای آن قائل بود.(۵)انس امام حسین(ع) با قرآن را می توان در تمام زوایای زندگیش ملاحظه کرد، نصایح و مواعظش، سیره علمی و عملی اش و حماسه خونینش همه و همه در قرآن و الهام گرفته از آن بود. آری، اهل بیت و به ویژه امام حسین (علیه السلام) فرزندان پیامبر و شاگرد مکتب قرآن هستند پس چگونه گفتار و مواعظشان متکی به قرآن نباشد.حرکت و قیام حسینی از همان آغاز بر مبنای قرآن همراه بود. نه تنها ریشه های این حماسه را می توان با قرآن به دست آورد ، بلکه امام (علیه السلام) خود با استناد به آیات قرآن حرکت خود را الهام گرفته از آن می دانست که نمونه هایی از آن را ذکر می کنیم.الف) در نخستین برخورد با والی مدینه، خود و اهل بیت را معدن رسالت معرفی می کند و می فرماید:

«در حالی که یزید مردی فاسق و شرابخوار و... است پس چگونه امام را شایسته است که با او بیعت کند.»(۶)ب) هنگامی که مروان اصرار می کند که والی مدینه از امام حسین (علیه السلام) بیعت بگیرد ،امام (علیه السلام) او را پلید و خود را با استناد به قرآن «مُطهّر» بیان می دارد: «اِلَیک عَنّی، أَنا مِنْ بَیْتِ الطَّهارةِ الّذین أنْزلَ اللَّهُ فیهم عَلی نَبیّه: «إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا»(۷)ج) آنگاه که با کاروان خود از مدینه بیرون آمد این آیه را تلاوت فرمود: «رَبِ ّ نَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِین»(۸) و این همان دعایی است که حضرت موسی (علیه السلام) هنگام خروجش با بنی اسرائیل آن را بر زبان جاری ساخت.د) آنگاه که به مکه رسید این آیه را تلاوت نمود: «وَ لَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَاءَ مَدْیَنَ قَالَ عَسَی رَبِّی أَن یَهْدِیَنِی سَوَاءَ السَّبِیل»(۹) به این ترتیب هجرت خود را به هجرت موسی که هر دو در جهت کوبیدن بیداد و ظلم بود تشبیه می کند.ه) پس از ورود به مکه نامه ای برای سران قبایل بصره نوشت و آنان را به کتاب خدا دعوت کرد: «وَ اَنا ادعوکم اِلی کتابِ اللَّه و سُنة نبیّهِ»(۱۰)و) وقتی که عصر پنجشنبه نهم محرّم عمر بن سعد فرمان حمله داد و لشکر به حرکت درآمد ، از برادرش اباالفضل (علیه السلام) درخواست می کند که یک شب از امویان مهلت بگیرید تا در آن شب فقط دعا، نماز، تلاوت قرآن، استغفار و راز و نیاز با خدا داشته باشد: «فَهُوَ یَعْلَمُ أنّی کُنتُ قَدْ اُحِبُّ الصَّلوة و تلاوة کتابِهِ و کثرة الدَّعاء و الاستغفار» و خداوند می داند که من نماز برای خدا و تلاوت قرآن و بسیاری دعا و استغفار را دوست می داشتم» امام آن شب به خیمه باز می گردد و تمام شب را چنین می کند. (۱۱)


حق تلاوت قرآن

در قرآن، ایمان آورندگان به این کتاب الهی کسانی معرفی شدند که حق تلاوت را به جای آورند: «الَّذِینَ ءَاتَیْنَهُمُ الْکِتَابَ یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ أُوْلئکَ یُوْمِنُونَ بِه؛(۱۲) کسانی که کتاب آسمانی به آن دادیم و آن را چنانکه باید می خوانند ایشانند که بدان ایمان دارند...»امام صادق(علیه السلام) درباره چگونگی رعایت حق تلاوت قرآن می فرماید: «آیاتش را روشن و شمرده می خوانند، سعی می کنند معنایش را بفهمند، احکام و فرامینش را به کار می بندند و به وعده هایش امیدوارند و از عذابش می ترسند... به خدا سوگند که حق تلاوت قرآن به حفظ آیات و پشت سر هم خواندن حروف و کلمات و تلاوت سوره ها و مطالعه حواشی آن نیست...»(۱۸)امام حسین(ع) از کسانی بود که در گفتار و کردار حق تلاوت قرآن را رعایت کرد از این رو در قسمتی از زیارتنامه اش می خوانیم: «أشهد أنّکَ...تَلَوتَ الکتاب حَقَّ تِلاوَتِهِ...؛(۱۳) گواهی می دهم که تو حق تلاوت قرآن را ادا نمودی» و نیز آن حضرت خدا را به خاطر فراگیری معنای قرآن و رسیدن به مقام فقاهت دینی حمد و سپاس می گوید: «اللهم اِنی اَحْمَدُکَ عَلی ان اَکْرَمْتَنا بِالنَّبُوَّةِ وَعلَّمْتنَا القرآن وفقَّهتَنا فی الدّین»(۲۰)

[رجب 12354]

خیلی خوشم اومدممنونم