شهر ترکالکی

[Brooklyn Baby]

تُرکالَکی (با تلفظ Torkālakī) یکی از شهرهای شهرستان گتوند در استان خوزستان، کشور ایران است و در سال ۱۳۹۰، تعداد ۵۶۵۴ نفر جمعیت داشته است. این شهر در دوران دفاع مقدس ۵۵ شهید را تقدیم انقلاب اسلامی کرده است.

شغل اکثر مردمان ترکالکی کشاورزی و دامپروری است و مزارع آن توسط رودخانه کارون آبیاری می‌شود.

تاریخچه

بنابر اقوال معروف، درگذشته عده‌ای از طایفه بختیاری از جنوب ایران به عقیلی مهاجرت کردند. ابتدا در محلی بنام ترکالکی واقع در شمال شهر سماله و غرب روستای بدیل ساکن شدند. مدتی در آنجا بودند تا در قرن دهم ه.ق، به محل فعلی شهر آمده و ساکن شدند این مکان، ترکالکی نامیده شد.

لغت نامه دهخدا به نقل از کتاب فرهنگ جغرافیای ایران جلد ۶ در مورد ترکالکی نوشته است، ترکالکی دهی است از دهستان عقیلی در توابع شهرستان شوشتر که در شش هزار گزی شمال باختری روستای سماله و ۲۵۰۰۰ گزی شمال باختری راه شوسه شوشتر به مسجد سلیمان قرار دارد، کوهستانی و گرمسیر است و ۱۲۰۰ تن سکنه دارد و آب آن از رود کارون و چاه، محصول آن غله و پنبه است، شغل مردم آن زراعت و صنایع دستی آن قالی بافی است. راه مال رو و دبستان دارد و ساکنین آن از طایفه بختیاری می‌باشد.

طبق مصوبه هیأت دولت جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۶ هجری شمسی، روستای ترکالکی به شهر تبدیل گردید و آقای مهندس البرز باقری به عنوان اولین شهردار آن انتخاب شد.
مردمان ترکالکی

اهالی شهر ترکالکی، بختیاری (از طوایف چهارلنگ و هفت لنگ)، ترک، لرستانی، شوشتری، دزفولی، گتوندی و عرب می‌باشند. بر اساس سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ هجری شمسی، تعداد ۱۳۸۰ خانوار بالغ بر ۵۶۵۴ نفر جمعیت در آنجا زندگی کرده که از این تعداد ۲۹۰۱ نفر مرد و ۲۷۵۳ زن هستند.

مکان‌های زیارتی

بقعه‌ی امامزاده محمد بن زید (ع)

بقعه‌ی امامزاده محمد بن زید (ع)، معروف‌ترین و قدیمی‌ترین بقعه منطقه عقیلی می‌باشد که در شش کیلومتری شمال شرقی شهر ترکالکی واقع است. به عقیده اهالی منطقه محمد بن زید (ع) فرزند زید بن علی ابن حسین (ع) می‌باشد که بعد از شکست قیام زید و شهادت وی پسرش به خون خواهی جدش امام حسین (ع) و پدرش قیام می‌کند و تحت تعقیب نیروهای نظامی امویان قرار می گیرد.

مساجد ترکالکی

مسجد جامع ترکالکی
مسجد سید الشهداء (ع)
مسجد صاحب الزمان (ع)
مسجد ابوالفضل العباس (ع)

آثار تاریخی

نهر پادشاهی

این نهر، در زمان ساسانیان احداث شده بود که از جنوب ترکالکی و از رودخانه کارون منشعب می‌شد و تا سال ۱۳۶۲ هجری شمسی اراضی ۱۶ روستا از منطقه عقیلی را آبیاری می کرد. این نهر بزرگ‌ترین نهر آبیاری عقیلی بوده است که انهار کوچک‌تری از آن منشعب می‌شد.

بند سه پُلان

این بند با ۹ دهانه جهت کنترل سیلاب به داخل نهرهای سنتی و اراضی مزروعی با قلوه سنگ و ساروج و تعداد کمی آجر بر روی نهر پادشاهی ساخته شده است. طول آن حدود ۸۰ متر و عرض آن ۳ متر و ارتفاع آن ۲ متر می‌باشد.لازم به ذکر است که برای انتقال اب به نهرهای کوچکتر جلوی این بند را بوسیله ی تنه درختان و شاخ و برگ درختان می بستند.این کار در زمان مجید خان که بیش از سی سال خان کل منطقه عقیلی بود توسط شخصی از روستای ترکالکی به نام مرحوم حاج فاضل بساک انجام می شد.

پل علی (ع)

این پل، در ۲ کیلومتری غرب ترکالکی، با ارتفاع حدود ۸ متر و طول ۲ متر و عرض یک و نیم متر قرار دارد، که بر اثر فرسایش و گذشت زمان ۲ متراز ارتفاع آن از بین رفته و طول دیوار جنوبی آن حدود ۷۰ متر می‌باشد و دارای دو دهانه بزرگ و کوچک و در جلوی آن سه موج شکن که دو تا از موج شکن‌ها به طول حدود ۲۰ متر و عرض یک و نیم متر و دیگری به طول حدود ۳ متر و عرض ۲ متر در کنار مقام علی (ع) بر روی نهر پادشاهی جهت جلوگیری از سیلاب به داخل منطقه عقیلی ساخته شده است. مصالح به کار رفته در این پل از قلوه سنگ و ساروج می‌باشد.

آسیاب تَک تَک (تَق تَق)

این آسیاب (به زبان محلی آسیو)، در جنوب غربی ترکالکی، در کنار رودخانه کارون، حدود ۳۰۰ متر پایین‌تر از پل علی (ع)، ساخته شده بود و از قدیمی‌ترین آسیاب‌های منطقه می‌باشد.