60 سال از تولد "جوئل کوئن" گذشت !

[First Star]

شصت سال از تولد «جوئل کوئن»، کارگردان و تهیه‌کننده سرشناس هالیوود گذشت که به‌همراه برادر خود «اتان» از بزرگترین سینماگران معاصر آمریکا محسوب می‌شوند.

«جوئل کوئن» متولد 29 نوامبر 1954 در مینه‌سوتای آمریکا، از کارگردانان و تهیه‌کنندگان بزرگ هالیوود است که به لطف همکاری با برادر کوچک‌ترش «اتان»، افتخارات سینمایی متعددی کسب کرده‌ است.

این دو برادر نگارش فیلم‌نامه، کارگردانی و تهیه‌کنندگی فیلم‌هایشان را مشترکا عهده‌دار هستند، هرچند طی سال‌های اخیر «اتان» بیشتر در امر تهیه‌کنندگی و جوئل در زمینه کارگردانی فعال بوده‌اند.

ذوق فیلم‌سازی در این دو از کودکی نمایان بود؛ زمانی‌که با دوربین 8 میلی‌متری فیلم‌هایی که در تلویزیون تماشا کرده بودند را با نقش‌آفرینی پسر همسایه بازسازی می‌کردند.

برادران کوئن پس از پایان دوره دبیرستان به دانشگاه راه یافتند. جوئل چهار سال در دانشگاه نیویورک سیتی در رشته فیلم‌سازی تحصیل کرد و برای پایان‌نامه خود ساخت یک فیلم 30 دقیقه‌ای را ارایه کرد، هرچند «اتان» در دانشگاه پرینکتون به تحصیل در رشته فلسفه پرداخت.

«جوئل» پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه به‌عنوان دستیار تولید در چند فیلم و ویدیو موسیقی به کار مشغول شد. استعداد او در زمینه تدوین فیلم موجب شد تا «سام ریمی» برای اولین فیلم‌اش «شیطان مرده» از او بهره بگیرد.

در سال 1948 بود که برادران کوئن اولین فیلم مشترک خود با نام «خون ساده» را ساختند. این فیلم با استقبال منتقدین فیلم همراه شد و در جشنواره‌های ساندنس و ایندیپندنت موفق به کسب جایزه شد.

پس از آنکه برادران کوئن فیلم‌نامه «موج جنایت» (1985) را برای سام ریمی نوشتند، در سال 1987 دومین فیلم بلند خود را با نام «بزرگ کردن آریزونا» کارگردانی کردند و فیلم‌نامه آن را نیز خودشان نوشتند.

«گذرگاه میلر» فیلم بعدی برادران کوئن بود که در سال 1990 ساخته شد، اما آغاز درخشش این دو برادر در سال 1991 با فیلم «بارتون فینک» رقم خورد که به موفقیت فراوانی دست یافت.

این فیلم نخل طلای جشنواره کن و نامزدی در سه بخش از جوایز اسکار را برای آنها به‌همراه آورد. «بارتون فینک» اولین فیلم برادران کوئن است که «راجر دیکینز»، فیلم‌بردار سرشناس هالیوود مدیر فیلم‌برداری آن بود و بیش از 15 سال با این دو کارگردان سرشناس همکاری داشته است.

موفقیت چشم‌گیر بعدی برادران کوئن در سال 1996 با فیلم «فارگو» به دست آمد. این فیلم تریلر جنایی که در زادگاه این دو برادر ساخته شد، جایزه بهترین کارگردانی از جشنواره کن و جوایز بافتا و دو جایزه اسکار بهترین فیلمنامه و بهترین بازیگر نقش اول زن را کسب کرد.

پس از ساخت فیلم «لبوسکی بزرگ» در سال 1998 که چندان به مذاق منتقدان خوش نیامد، برادران کوئن در سال 2000 فیلم موفق «برادر کجایی» را به سینما عرضه کردند. این فیلم که به نوعی اقتباس از «ادیسه» هومر بود، با نقش‌آفرینی کمدی جورج کلونی با استقبال زیادی همراه شد، این فیلم نامزد اسکار بهترین فیلمنامه شد.

پس از فیلم «مردی که آنجا نبود» در سال 2001 ، این دو برادر سرشناس هالیوود فیلم «سنگدلی بی‌نهایت» را دو سال بعد با نقش آفرینی «جورج کلونی» و «کاترین زتا جونز» ساختند که به نوعی دنباله‌رو کمدی رمانتیک‌های دهه 40 میلادی بود.

در سال 2004 بود که برادران کوئن فیلم «قاتلین پیرزن» را با نقش‌آفرینی تام هنکس ساختند که سخت مورد انتقاد منتقدین قرار گرفت.

اما بدون شک سال 2005 نقطه عطف کارنامه سینمایی برادران کوئن بود، سالی که با ساخت فیلم بسیار موفق و البته پرفروش «جایی برای پیرمردها نیست» جوایز معتبر فراوانی را کسب کردند.

این فیلم که اقتباس از رمان «کورمک مک‌کارتی» بود، با نقش‌آفرینی تاثیرگذار خاویر باردم مورد استقبال زیاد اهالی سینما و منتقدین قرار گرفت. این فیلم در جوایز اسکار 2008 موفق به کسب چهار جایزه اسکار، از جمله بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد.

این برای اولین‌بار پس از سال 1961 بود که دو کارگردان همزمان جایزه اسکار بهترین کارگردانی را برای یک فیلم کسب کردند. این فیلم نامزد نخل طلای 2007 بود جایزه بهترین فیلم خارجی را از جوایز دیوید دوناتلو ایتالیا گرفت و جایزه گلدن گلوب را برای بهترین فیلم‌نامه کسب کرد.

برادران کوئن در سال 2008 فیلم «پس از خواندن بسوزان» را با بازی براد پیت و جورج کلونی عرضه کردند و در سال 2010 نیز با فیلم «یک مرد جدی» نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم و فیلمنامه شدند.

فیلم بعدی برادران کوئن «شهامت» محصول کمپانی پارامونت بود که بازیگران معروفی چون «جف بریجز»، «مت دمون» و «جاش برولین» در آن ایفای نقش دارند. این فیلم که در افتتاحیه شصت‌ویکمین جشنواره فیلم برلین نمایش یافت، نسخه بازسازی‌شده از وسترن کلاسیک با همین نام است که در سال ‌1969 با بازی «جان وین» ساخته شد.

فیلم «درون لیون دیویس» جدیدترین فیلم و فیلمنامه برادران «کوئن» محسوب می‌شود که در شصت و ششمین دوره جشنواره معتبر کن به عنوان نامزد نخل طلا رقیب فیلم «گذشته» ساخته اصغر فرهادی بود. «کری مولیگان»، «جاستین تیمبرلیک» و «اسکار ایزاک» بازیگران این اثر سینمایی هستند که جایزه بزرگ جشنواره فیلم کن امسال را از آن خود کرد.

سینمای برادران کوئن چندان به سبک و ژانر خاصی پایبند نیست و انواع مختلف فیلم‌ها در کارنامه این دو برادر دیده می‌شود از کمدی‌هایی چون «بزرگ کردن آریزونا» و «قاتلین پیرزن» تا فیلم گنگستری «گذرگاه میلر»، جنایی «فارگو»، «پیرمردها کشوری ندارند» تا اثر رمانتیک «سنگدلی بی نهایت» و سیاسی جاسوسی «پس از خواندن بسوزان».

از دیگر ویژگی‌های فیلم‌های برادران کوئن، تسلط فراوان آنها به جنبه‌های مختلف فیلمسازی است که اغلب در بخش‌های بازیگری، فیلمبرداری، صدابرداری، طراحی صحنه و موسیقی برای آنها جایزه به همراه آورده است.