سه مزار برای یک شهید

[bOoOoOy]

به مناسبت شهادت نخستین روحانی آزاده و شهید، حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن شریف قنوتی
بسم الله الرحمن الرحیم ... وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْیَاءٌ عِندَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ، (ای پیامبر!) هرگز گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شدند، مردگانند! بلکه آنان زنده اند، و نزد پروردگارشان روزی داده می شوند.(۱)
بی وضوی خون نمـاز عاشقان
شک ندارم من نمازی باطل است
آنـکه جان بازد به میدان شـرف
باز می گوید که جان ناقابل است
از قنوتی آن شـریف نامـدار
اسـتقامت مانده مـارایادگــار
اولین روحانی خـونین کفـن
شدبه خونین شهر شیر خط شکن
آن چریکی که دلی چون شیر داشت
تانفس می زد، به لب تکبیر داشت
ای بروجرد ای دیـار عاشقان
فـخر کن با آن شهیـد جاودان
تاریخ، ادبیات، فرهنگ، دانش، اقتصاد و حتی هویت ایرانی ما در طول هزار و چهار صد سال همراهی با اسلام دستخوش تغییرات فراوانی شده است و حتی به گواه تاریخ در این مدت از سوی مسلمانان ایرانی خدمات ارزنده ای در راه رشد و تعالی تمدن اسلامی انجام شده است.
استاد شهید مرتضی مطهری در این خصوص می فرماید:
«به طوری که تاریخ شهادت می دهد، ما ایرانیان در طول زندگانی چندین هزار ساله خود با اقوام و ملل گوناگون عالم، به اقتضای عوامل تاریخی، گاهی روابط دوستانه و گاهی روابط خصمانه داشته ایم. از ابتدای دوره هخامنشی که تمام ایران کنونی به اضافه قسمت هایی از کشورهای همسایه، تحت یک فرمان در آمد تقریبا دو هزار و پانصد سال می گذرد از این بیست و پنج قرن، نزدیک چهارده قرن آن را، ما با اسلام به سر برده ایم و این دین در متن زندگی ما وارد و جزء زندگی ما بوده است ، با آداب این دین کام اطفال خود را برداشته ایم، با آداب این دین زندگی کرده ایم، با آداب این دین خدای یگانه را پرستیده ایم، با آداب این دین مرده های خود را به خاک سپرده ایم تاریخ ما، ادبیات ما، سیاست ما، قضاوت و دادگستری ما، فرهنگ و تمدن ما، شؤون اجتماعی ما، و بالاخره همه چیز ما با این دین توأم بوده است نیز به اعتراف همه مطلعین، ما در این مدت، خدمات ارزنده و فوق العاده و غیر قابل توصیفی به تمدن اسلامی نموده ایم و در ترقی و تعالی این دین و نشر آن در میان سایر مردم جهان از سایر ملل مسلمان حتی خود اعراب بیشترکوشیده ایم . هیچ ملتی به اندازه ما در نشر و اشاعه و ترویج و تبلیغ این دین فعالیت نداشته است».(۲)
از سوی دیگر خدمات متقابل اسلام به ایران و ایرانیان نیز غیر قابل انکار است: تغییر در نظام اجتماعی، نظام خانوادگی، تعلیم و تعلم زنان و نظام اخلاقی و رشد و شکوفایی استعداد های بی بدیل طبقات مختلف ایرانی.(۳)
با این وجود، همواره افرادی در صدد بوده اند تا با بیان مطالبی تفرقه انگیز خدمات متقابلی را که در طول تاریخ تبدیل به تمدن بزرگ اسلامی شده است زیر سؤال برده و فریاد «وا ایران» سر بدهند.
اما نکته جالب این جا است که با وجود همه بی مهری ها و تبلیغات دشمنان در طول تاریخ هزار و چهارصد ساله ایران، همواره اسلام و مسلمانان ایرانی، علما، مجتهدان و بزرگان دین حافظ و حامی و مدافع تمامیت ارضی ایران در مقابل تهدیدات و زورگویی های دشمنان اسلام و ایران بوده اند.
علمای بزرگواری همچون، میرزا محمدتقی شیرازی، معروف به میرزای دوم، سید محمد طباطبایی اصفهانی، معروف به سید محمد مجاهد، ملا احمد نراقی، سید محمدکاظم یزدی مجتهد معروف و همتراز آخوند خراسانی، شیخ فضل الله نوری، مرحوم آیت الله مرعشی نجفی ، آیت الله سید عبدالحسین لاری، آیت الله سعیدی و دیگر علمای مبارز و مجاهدی که در این راه تلاش های فراوان کرده اند و حتی در این راه از بذل جان خویش نیز کوتاهی نکرده اند.
با پیروزی انقلاب اسلامی و برپایی نظام مقدس جمهوری اسلامی، بار دیگر دشمنان در صدد برآمدند تا با سوء استفاده از فضای آن زمان، تمامیت ارضی ایران اسلامی را مورد هجمه قرار دهند. یکی از این هجمه ها، حمله نظامی عراق به خاک جمهوری اسلامی ایران بود که در ۳۱شهریور سال ۱۳۵۹ صورت گرفت.
این بار نیز، حمیت و غیرت دینی و عظم و اراده اسلامی مردم مسلمان ایران، تحت رهبری هوشمندانه امام راحل(ره)، اجازه نداد تا دشمنان اسلام به اهداف خود دست یابند.
در این میان، حضور جوانان عاشق به اسلام، انقلاب و ایران، روحانیان، طلاب، کسبه، کارمندان، نیروهای انتظامی و نظامی، پیر، جوان، مرد، زن و خلاصه همه مردم از همه گروه ها و قشرها، پا به عرصه رزم و دفاع نهاده و دشمن را بر سر جای خود نشاندند.
نوشتار حاضر شرح مختصری از حضور شهید حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن شریف قنوتی، نخستین روحانی آزاده و شهید جنگ ایران و عراق، نخستین نماینده امام خمینی(ره) که در جنگ به شهادت رسید، نخستین فرمانده شهید جنگ های چریکی و پارتیزانی، تشکیل دهنده گروه های مسلح به امر امام خمینی(ره) در سال ۱۳۴۲، نخستین برگزارکننده تظاهرات در شهرستان بروجرد تا جایی که به عنوان رهبر انقلاب بروجرد معرفی شد، نخستین تشکیل دهنده ستاد پشتیبانی از جبهه های جنگ و حمایت از جنگ زدگان در بروجرد، نخستین ارسال کننده محموله های تدارکاتی از بروجرد به مناطق جنگی به خصوص خرمشهر، نخستین گروه اعزامی از بروجرد به خرمشهر جهت دفاع ازشهر، تشکیل نخستین گروه مدافع به نام «لشکر الله اکبر» که همراه برادران ارتشی و سپاهی به مدت ۳۵روز در خرمشهر مقاومت کردند.


ولادت
حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن شریف قنوتی، در سوم تیر ۱۳۱۳، در خانواده ای مذهبی، در اروند کنار از توابع آبادان به دنیا آمد و تحت تعلیم و تربیت پدر و مادری پارسا و باتقوا قرار گرفت.


تحصیلات و مبارزات
شهید شریف قنوتی، مقدمات علوم اسلامی را در آبادان و نزد عمویش، شیخ عبدالستار اسلامی که از بزرگان خوزستان بود، فراگرفت. او در سال ۱۳۳۲ وارد حوزه علمیه آبادان شد و پس از دو سال تحصیل، به حوزه علمیه بروجرد رفت و از محضر آیت الله العظمی بروجردی رحمه الله بهره ها برد.
او سپس به قم عزیمت کرد و با شرکت در درس حضرت امام خمینی(ره) و آیت الله العظمی گلپایگانی(ره) از محضر آنان استفاده برد و به درجه اجتهاد رسید.


اعزام به اردکان
شهید شریف قنوتی هم زمان با تحصیل، مبارزه با ستم رژیم پهلوی را آغاز کرد و از سوی امام خمینی رحمه الله برای تبلیغ به اردکان اعزام شد. او هم زمان با مبارزات سیاسی، به فعالیت های اجتماعی نیز پرداخت. بازسازی مساجد جامع و حجت بن الحسن (عج) و ساختن حمام و مسجد در روستاهای اطراف منطقه اردکان، سبب شد تا خیلی زود مورد احترام و اعتماد مردم قرار گیرد؛ آن گونه که وقتی به دلیل فعالیت های سیاسی، ساواک وی را دستگیر کرد و به زندان انداخت، طوایف اطراف شیراز و اردکان خواستار آزادی وی شدند و رژیم نیز برای آرام ساختن ایل های منطقه، او را آزاد کرد.
شریف قنوتی برای مردم اردکان و حومه، مصلحی خیراندیش، معلمی آگاه، مبلغی پرهیزکار، عالمی دل سوز و مرجعی برای حل مشکلات و شریکی برای غم ها و شادی هایشان بود.


همکاری با شهید نواب صفوی
شهید شریف قنوتی در جریان مبارزه با رژیم پهلوی، با گروه فداییان اسلام و شهید نواب صفوی نیز همکاری داشت، به طوری که پس از شهادت نواب، همواره مورد تعقیب رژیم بود و به طور مرتب در شهرهای گوناگون تردد می کرد. الگوگیری از شیوه مبارزه گروه فداییان اسلام در مبارزه با رژیم، او را به «نواب ثانی» معروف کرده بود. جسارت و شجاعت و مبارزه با هرگونه ظلم و تعدی، چنان در وجودش گسترش یافته بود که هیچ گاه دست از فعالیت ها و مبارزات خویش برنداشت. او پس از شهادت نواب صفوی و یارانش، فعالیت های خویش را در کنار یاران امام خمینی رحمه الله ادامه داد.


فعالیت با نام مستعار
شهید حجت الاسلام و المسلمین شریف قنوتی، در ردیف کسانی بود که به علت پیشینه مبارزاتی اش، همواره مورد تعقیب عوامل ساواک بود. از این رو، در شهرهای گوناگون با نام مستعار رفت و آمد می کرد و به فعالیت های خویش ادامه می داد. در شیراز، ساواک که از فعالیت های وی احساس خطر کرده بود، برای دستگیری به خانه اش هجوم برد، ولی او به اصفهان گریخت. پس از شهادت آیت الله سعیدی، به دلیل فعالیت های سیاسی دستگیر و در دادگاه نظامی شیراز به اعدام محکوم شد، ولی برخورد مثبت، ارشادی و هدایت گرانه او با عوامل نظامی، سبب لغو حکم و آزادی وی گردید. او هرچند ممنوع المنبر شده بود، به طور جدی به مبارزه ادامه می داد و در این سال ها از نام های مستعار برای پیشبرد اهداف مبارزاتی اش استفاده می کرد.


پیروزی انقلاب
با پیروزی انقلاب اسلامی، شهید شریف قنوتی با شور و عشقی مضاعف برای پاسداری از دستاوردهای انقلاب، بار دیگر به اردکان رفت و بنا به درخواست مردم منطقه، مسئولیت نمایندگی شورای شهر را بر عهده گرفت. او باز هم به فعالیت های عمرانی و اجتماعی مشغول شد و به رفع مشکلات فرهنگی مردم پرداخت. شریف قنوتی پس از چندی، به عنوان دادستان انقلاب بروجرد به خدمت مشغول شد و بدین سان، عمر بابرکت خویش را در راه خدمت به ملت و مملکت اسلامی اش گذراند. او در راه رسیدن به لذت وصل، هرگز دل به زیورهای دنیوی نبست و عارفانه و عاشقانه، سلوک وصل را پیمود تا آن گاه که جام شیرین شهادت را سر کشید.


دوران جنگ
شهید محمد حسن شریف قنوتی با شروع جنگ تحمیلی، نخستین ستاد کمک رسانی و پشتیبانی جنگ را در بروجرد دایر کرد و برای کمک به جبهه های نبرد، در سوم مهر ۱۳۵۹ همراه کاروانی متشکل از ۲۱ کامیون آذوقه، به خرمشهر رفت. او پس از بازگشت از خرمشهر، گروه هایی از جوانان بروجرد را سازمان دهی کرد و دوباره به خرمشهر بازگشت. در آنجا با تشکیل گروه الله اکبر که بعدها به «لشکر الله اکبر» تبدیل شد و گروهان های مقاومت، چندین بار شهر را از خطر سقوط نجات داد. در شرایطی که عراق توان نظامی عظیمی را برای اشغال خرمشهر بسیج کرده و توان نظامی خرمشهر برای دفاع تنها سیزده دستگاه تانک بود و سپاه خرمشهر و شهید جهان آرا، با تمام توان در حفظ شهر می کوشیدند، شهید شریف قنوتی مسئولیت تأمین مهمات را بر عهده گرفت. او با روحیه بلند و مقاوم خود، مایه دلگرمی رزمندگان شد و چندین بار دشمن متجاوز را از شهر بیرون راند.