غار مَر دودر

[spent †]

غار مَر دودر در دامنه کوه بیستون و در شمال شرقی غار شکارچیان قرار دارد. این غار با ارتفاع 1585 متر از سطح دریا ، مرتفع ترین غار بیستون است که از آن آثار دوره پارینه سنگی میانی و جدید بدست آمده است.

مَر دودر20 متر عمق و حدود 170 متر مربع مساحت دارد و ارتفاع سقف آن بین یک تا سه متر در نوسان است. این غار دو دهانه دارد و به همین دلیل مردودر نامیده می شود. دهانه اصلی در جهت جنوب – جنوب غربی مشرف بر دره ای پر شیب و کم عرض است که به پرتگاهی منتهی می گردد. دهانه دیگر آن در جهت شرقی – جنوب شرقی مشرف بر کوره راهی است که به مَر آفتاب و مَر تاریک منتهی می شود. دهانه شرقی غار در اثر ریزش دیواره در اعصار گذشته به وجود آمده است.

با وجود این دو دهانه، مَر دودر غار نسبتاّ بازی محسوب می شود که نسبت به غارهای دیگر بیشتر در معرض عوامل مختلف جوی مانند باد، باران و هوازدگی بوده است به طوری که لایه ای از سنگریزه به ضخامت 3 تا 5 سانتیمتر کف غار را پوشانده است .

مَر دودر اولین بار در تابستان 1365 توسط فریدون بیگلری کشف و بررسی گردید . در این بررسی مقداری ابزار و مصنوعات سنگی از انواع مختلف سنگ چِرت بدست آمد.

این مصنوعات سنگی شامل سنگ مادر، خراشنده های جانبی، خراشنده های متقارب، تراشنده های دندانه دار و سوراخ کننده هاست که متعلق به دوران پارینه سنگی میانی و پارینه سنگی جدید است. اهمیت این غار در تداوم استفاده از آن در دوران پارینه سنگی میانی و پارینه سنگی جدید است.

زیرا شمار چنین مکان هایی در زاگرس مرکزی و شمالی چندان زیاد نیست. این غار تقریباّ در محیطی بسته واقع شده و مشرف به پرتگاه است و ساکنان غار احتمالاً تنها از یک مسیر به دامنه و در نهایت به دشت دسترسی داشته اند.

محفوظ بودن مَر دودر، خصوصاّ در دوره پارینه سنگی جدید که منطقه شرایط آب و هوایی بسیار سرد و خشنی داشته، بر اهمیت آن می افزاید.