کوروش پادشاه هخامنشی،معنی اسم کوروش چیست؟

[ᵖᵃʳᶰᶤᵃᶰ]

طی سال‌های اخیر، افرادی ، اقدام به ریشه‌سازی نام کوروش کرده‌اند، که رضایی باغ بیدی تعدادی از آنان را ذکر کرده‌است.

• واژه‌ای مادی و ترکیبی از «کور» (پسر) و «اوش» (روشنایی) به معنی «پسر روشنایی».
• واژه‌ای کردی و ترکیبی از «کور» (پسر) و «رش» (سیاه) به معنی «پسر سیاه»(در اینجا «سیاه» نشان بزرگی و احترام است.).
• ترکیبی از «کور» (پسر) و «روش» (خورشید) به معنی «پسر خورشید» و کردی است.
  
• ترکیبی از واژه مادی kora-* (پسر) و واژه اوستایی aša- (راستی) به معنی «پسر راستی».
• در اصل «خوروش» بوده به‌معنی «شبیه خورشید» و کلمه ای کردی است.
  
• مرتبط با واژهٔ یونانی κύρτός به‌معنی «سرور، سالار»
• مرتبط با واژهٔ یونانی κύρτός به‌معنی «خمیده، مجعد» به‌معنی «مجعدموی، کسی که موی مجعد دارد»
  

بعضی از دانشمندان به‌دنبال ریشه‌شناسی نام کوروش بودند که رضایی باغ بیدی به‌طور خلاصه ذکر کرده‌است.

• نام غیر ایرانی است و ریشه در زبان ایلامی دارد. که این نظریه بر دوپایه استوار است:
  
  
  • پارس همان انشان/انزان باستانی و بخشی از پادشاهی ایلام بوده‌است.
    
  • برخی از نام‌های برجای مانده ایلامی با ku-ri- آغاز می‌شوند. برای مثال زادوک با اشاره به فعل «کور» در ایلامی نو معنی «پرستاری کننده، مراقبت کننده» را برای نام کوروش پیشنهاد می‌کند. با توجه به حضور ایرانیان در بابل و ایلام و پرداختن آنان به بسیاری از امور اداری و اقتصادی در آن مناطق، نام‌های ایرانی در متون متاخر بابلی و ایلامی فراوان به کار رفته‌اند. از این رو، اساس این نظریه استوار به نظر نمی‌رسد. کهن‌ترین کاربرد نام کوروش در بابل، در متنی بابلی متعلق به سال ۵۴۰/۵۴۱ ق م به صورت ku-ui-ra-šú دیده شده است. به‌علاوه در الواح ایلامی تخت جمشید نام ku-ru-uk-ka/kurukka/ نیز آمده که می‌تواند بازماندهٔ نام ایرانی kuru-ka- به‌معنی «کوروش کوجک» باشد.
    
    
• نام ایرانی شرقی است.
  
• نام هندواروپایی، هم خانواده با kúru- سانسکریت و به معنی «کور، نابینا» است.
  
• کوروش به معنی «جوان، کودک» است.
  
• از ریشه هندواروپایی و هندوایرانی kaũ-* به معنی «خوار کردن، پست کردن»، مشتق شده است و به معنی «خوار کننده دشمن در مشاجره» است.