یک وزیر فرهنگ و هزار سودا

[# αпGεʟ]

گروه سینمای ایران- فاطمه رستمی: در روزهایی که برخی از اهالی سینما معتقد هستند بهار سینماست و گیشه ها جان دوباره ای گرفته اند و فیلم های روی پرده فروش میلیاردی داشته اند، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از تماشای «۵۰کیلو آلبالو» به دلیل نقدهایی که در مورد این فیلم شنیده بود، اعلام کرد که این فیلم صلاحیت اکران نداشته است و خواستار جلوگیری از ادامه اکرانش شد!

تصمیم به ظاهر مصلحت اندیشانه وزیر، واکنش های زیادی را به همراه داشت و کانون کارگردانان سینمای ایران در نامه ای خطاب به علی جنتی به برخی از مواضع این وزارتخانه درباره فیلم های دارای پروانه نمایش نکاتی را گوشزد کردند. وقتی وزیر اعلام می کند اعضای شورای صدور پروانه ساخت و نمایش افرادی کاردان و سینما شناس هستند و ما نظرات کارشناسی آنها را به علت اعتمادی که به این شورا داریم می پذیریم، بعد از طرف دیگر فیلمی که شورا آن را تایید کرده را از ادامه اکران منع می کند، حتما بعد از این قرار است فیلم ها مورد یک بازبینی پس از صدور پروانه نمایش قرار بگیرند! آیا این عملکرد، تناقضی آشکار در رفتار وزیر قلمداد نمی شود؟ آیا اعضای شورای صدور پروانه نمایش باید در برابر این تصمیم گیری سکوت کنند و آیا به ماهیت و عملکرد آنها توهین نمی شود؟!

بدون شک چنین کنش و واکنش هایی جز بی اعتمادی نسبت به تصمیم گیری ها و افزایش سطح نارضایتی هـا نتیجه دیگـری در بـرنخواهـد داشت. اینطور به نظر می رسد که علی جنتی پیش از تصمیم گیری به عنوان یک وزیر، تحت تاثیر برخی از فشارها است.

سعید سهیلی

حیات سینما فدای میل به بقای مدیریت می شود

سعید سهیلی این روزها مشغول ساخت فیلم سینمایی«گشت ۲» با همان بازیگران قبلی در فیلم سینمایی «گشت ارشاد» است. در این سری از این فیلم ساعد سهیلی، پولاد کیمیایی، حمید فرخ نژاد و… حضور دارند و در مرحله تست گریم هستند.

سهیلی در واکنش به عملکرد جنتی در قبال شورای صدور پروانه گفت:‌ »کاملا مشخص است که نه تنها این شورا زیر سوال رفته است بلکه، کل وزارتخانه و سازمان سینمایی هم زیر سوال هستند. وزیر یا اعضای این شورا را قبول دارد یا ندارد. اگر قبولشان ندارد که باید کل شورا را منحل کنند و اگر قبولشان دارند و خودشان انتخابشان کرده اند که باید به نظرات و تصمیم گیری های این شورا احترام بگذارند».

کارگردان فیلم سینمایی «گشت ارشاد» در ادامه افزود: «من اگر جای اعضای شورا بودم قطعا استعفا می دادم. اگر فیلمی که این شورا تاییدش کرده است بعد از اکران مورد سانسور، تعرض و… قرار گرفت واقعا اعضای شورا حق دارند اعتراض کنند چراکه، در واقع به شعور و توانایی تصمیم گیری آنها توهین شده است. این اتفاق ها نشانه ضعف مدیریتی ماست. سینما برای این مدیران بهانه ای برای بقای میز و صندلی شده است و سینما را فدای بقای مدیریتی خود می کنند». با این فرضیه که بعد از شوراهای صدور پروانه اگر قرار باشد فیلم ها مورد بازبینی دیگری قرار بگیرند، چه چیزی از یک اثر باقی می ماند؟ و اگر هر شورای با تفکرات مختلف بخواهد در یک اثر اعمال نظر کند، نتیجه می شود آش شله قلمکاری که آشپزش هم دو تا شده است!

سهیلی درباره نظارت های چندگانه به یک اثر گفت: «این کار غلط اندر غلط است. اگـر وزیـر قـوی باشد، بـه اعضای شورایش اهمیت می دهد و امضا و نظر آنها بـرایش سند است. من به وزیر پیشنهاد می دهم کل شوراها را منحل کند و خودش به تنهایی فیلم ها را تماشا و پروانه ها را صادر کند.! البته مطمئنم آن زمان هم باز همین مشکلات وجود خواهد داشت و باز هم وزیر هیچ قدرتی نخواهد داشت. دولت روحانی با توجه به همه نکات مثبتش در زمینه فرهنگ ضعیف عمل کرده است».

کارگردان فیلم سینمایی «کلاشینکف» در ادامه ضمن تاکید به مقصر بودن اهالی سینما در وقوع چنین مسائلی گفت: «من فکر می کنم در بخشی از این اتفاقات سینماگران مقصر هستند چراکه، ضعیف عمل می کنند و همیشه تو سری خور بوده اند. هم خانه سینما ناتوان است و هم کانون کارگردان ها و…اگر همه اهالی سینما به صورت هماهنگ در مقابل چنین عملکردی می ایستادند، اینطور نمی شود. متاسفانه حتی خانه سینما هم به بسیاری از مسوولیت هایش عمل نمی کند و همه این مسائل ناشی از عدم اتحاد است. در مورد فیلم «۵۰کیلو آلبالو» بیش از همه حرف های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی حاشیه برانگیز شد. ای کاش یک بار برای همه مشخص کنیم قرار است قوانین را رعایت کنیم یا نه. نمی شود یک روز یک قانون اجباری باشد و در همان زمان عده ای این قانون را رعایت نکنند و…».

عبدالحسین برزیده

وزیر از ترس استیضاح کوتاه می‏آید

کارگردان فیلم سینمایی «مزار شریف» به لزوم قانون گذاری و رعایت قوانین توسط مسوولان تاکید داشت و معتقد است وزیری که نمی تواند به معنای واقعی وزیر باشد، بهتر است در شورای محله کار کند و به امور جزئی تر آنجا بپردازد.

برزیده درباره سخنان اخیر وزیر در مورد شورای صدور پروانه نمایش گفت: «شکی نیست که وزیر تحت فشار است و حالا به نظر می رسد به مرحله ای رسیده که نمی تواند این فشارها را تحمل کند. حتی اگر وزیر فیلم های در حال اکران را دوست هم نداشته باشد، دلیل مناسبی برای زیر سوال بردن شورایی که پروانه نمایش این فیلم ها را صادر کرده، نیست. واقعا یک وزیر ترسو به درد مملکت نمی خورد. شوراها تصمیمی می گیرند و دقیقا بالاترین مرجع در وزارت خانه خودش این تصمیمات را نقض می کند!».

کارگردان فیلم سینمایی «دکل» در ادامه افزود: «خوشبختانه این شوراها از افراد مختلفی تشکیل شده است و اجماع افکار و جبهه های مختلف در آن این اطمینان را می دهد که تصمیم گیری ها یک جانبه نباشد. شورای عالی برای همین تشکیل شد که اگر فیلمی را شورای پروانه تایید نکردند، شورای عالی بتواند به آن پروانه نمایش دهد. من هم در این شورا عضو هستم و می دانم که تلاش می شود تا هر چقدر ممکن است فضا برای فعالیت هنرمندان باز شود. وزیر اگر قرار است در همه مسائل جزئی دخالت کند که دیگر وزیر نیست. سخنان و تصمیمات اخیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی واقعا نشانه بدی است و هشدار می دهد که اتفاقات بدتری پیش روست».

همیشه عده ای بوده اند که نه می دانیم وابسته به کجا هستند و نه می دانیم دقیقا چه اهدافی را دنبال می کنند. ما در این گزارش تحت عنوان دست های پشت پرده تصمیم گیری از آنها یاد می کنیم. برزیده درباره این دست های پشت پرده که می توانند با یک حرف فیلم سینمایی را از ادامه اکران باز دارند گفت: «به نظر من همه می دانیم که آن آدم ها چه کسانی هستند و ما فقط چشم، گوش و دهانمان را بسته ایم. وزیر از ترس این جریان فشار و استیضاح شدن کوتاه می آید و به خواسته های آنها تن در می دهد. این جریان امور کشور را در دست گرفته اند. وزیر باید مسائل را پیگیری کند و با این جریان ها همراه نشود و اعلام کند که از کجا به او فشار وارد می شود. چون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی فعلی از کنار رفتن می ترسد این کار را نمی کند. این کنار رفتن قانون مردانگی است و شاید جایی ثبت نشده باشد، اما مرد پای حرف خودش می ایستد».

کارگردان فیلم سینمایی «پرواز خاموش» در ادامه درباره تاثیر حرف های وزیر در افکار سینماگران و جایگاه شورای صدور پروانه، توضیح داد: «من فکر می کنم با این حرف ها و تصمیمات کل نظام زیر سوال می رود و خوراک خوبی برای مطبوعات خارجی فراهم می شود چراکه، آنها دنبال بهانه هستند و طبیعی هم هست، اما نمی دانم چرا ما برای دشمن خوراک تهیه می کنیم؟! وقتی کشوری داریم که قوانینش مدام در حال نقض شدن است، افراد حق دارند که معترض باشند. اگرچه دیدگاه های دولت تدبیر و امید به ما نزدیک تر است، اما این مسئله نباید باعث شود که ما در برابر مشکلات سکوت کنیم. باید در همه سازمان ها روشنگری صورت گیرد و اگر نقض قانونی اتفاق می افتد همه صنوف واکنش نشان دهند چراکه، دیر یا زود گریبان آنها را هم خواهد گرفت. اینطور نیست که مرگ خوب باشد ولی، برای همسایه! رفتارهای اشتباه، کوته نظری و… در همه چیز سرایت می کند».

فریال بهزاد

چهارچوب بیش از حد نابودی خلاقیت هنرمند

فریال بهزاد از زنان سینماگری که در زمینه سینمای کودک و نوجوان فعالیت پررنگ تری داشته است، تعدد شوراهای تصمیم گیری و نظارت های پیچیده بر فیلم ها را اتفاق ناخوشیندی دانست.

بهزاد درباره تصمیم علی جنتی برای لغو اکران یک فیلم سینمایی و تاثیرات چنین تصمیم گیری هایی گفت: «به نظر من وجود شوراهای موازی که مدام در اشکال و عناوین مختلف تشکیل می شود، به فیلمساز و ساخته شدن فیلم های با کیفیت تر کمکی نمی کند و فقط لایه های بیهوده ای افزایش می یابد و ممیزی های بیشتر و کار کردن هم دشوارتر می شود».

کارگردان فیلم سینمایی «کاکلی» در ادامه افزود: «در دورانی فیلم ها بدون اینکه فیلمنامه ها خوانده شود ساخته می شد و خیلی هم خوب از آب در می آمد. همه فیلمسازها خطوط قرمز را می شناسند و محدودیت های بیش از حد نتیجه عکس می دهد. شاید به همین دلیل برخی فیلمسازها برای ادامه کار به خارج از کشور می روند یا یواشکی فیلم می سازند. چهارچوب بیش از حد خلاقیت هنرمند را نابود می کند و او دیگر متمرکز نیست».

وی ادامه داد: «اگر به شوراهای صدور پروانه ساخت و نمایش اعتماد داشته باشند باید به تصمیم آنها و پروانه نمایشی که مجوز روی پرده رفتن فیلم است، احترام بگذارند. اگر هم نظرات اعضای شورا را قبول ندارند، چرا آنها را تغییر نمی دهند تا به تصمیمی که از جانب آنها گرفته می شود اطمینان داشته باشند؟!».

بهزاد در ادامه ضمن تاکید به لزوم باز کردن فضا برای بروز خلاقیت جوانان گفت:‌ «به جای پیچ و خم دادن، راه ها را باز کنیم و جوانان را سرخورده نکنیم. در همه جای دنیا از الگوی سینمای ما پیروی می کنند و ما خودمان را قبول داریم. ما مسائلی را در فیلم هایمان نشان می دهیم که انسانی و جهان شمول و روایت زندگی واقعی مردم است. باید جلوی کسانی که خودسرانه کار می کنند و به خود اجازه می دهند در مورد مسائل فرهنگی اظهار نظر کنند را بگیریم. هر روز عده بیشتری به جمع اظهار نظرکنندگان افزوده می شود».

کارگردان فیلم سینمایی «حریر» درباره تناقض رفتار وزیر گفت:‌ «فیلم سینمایی «۵۰کیلوآلبالو» چندماه اکران شده است، چطور می شود که یکباره به این نتیجه می رسند که نباید به اکران خودش ادامه دهد؟! اگر چنین تناقض هایی ادامه پیدا کند، سنگ روی سنگ بند نمی شود و یک عده در یک شورای محترم نظر می دهند و عده ای با مصلحت اندیشی های شخصی این تصمیمات را نقض می کنند. اگر قرار است واقعا غیر از نظر شورا صدور پروانه نهاد یا شورای دیگری به صورت بازبینی آثار را مورد ارزیابی قرار دهد تا چنین اتفاقاتی تکرار نشود، باید نظر همه سینماگران در این تصمیم گیری دخیل باشد. باید همه هنرمندان اعتراض کنند و وزیر هم باید عملکردش را روشن کند».

اگر می‏شد، چی می‏شد؟!

جنتی: «ما یک شورای صدور پروانه ساخت داریم که در آن افرادی که از نظر حرفه ای فیلمنامه و سینما را می شناسند، درباره پروانه ساخت فیلم تصمیم می گیرند و علاوه بر این شورای صدور پروانه نمایش را هم داریم که معمولا افراد فرهیخته ای عضو آن هستند و مجوز نمایش فیلم ها را صادر می کنند اما، در مورد فیلم«۵۰کیلو آلبالو» باید بگویم که این اثر از زیر دستشان در رفته است و گاهی چنین اتفاق می افتد!»

این بخشی بود از گفته های وزیر ارشاد در نشست امضای تفاهم نامه با دانشگاه آزاد که حواشی زیادی برای چند فیلم سینمایی به همراه داشت.

آیا ممکن است باز هم برخی فیلم ها از زیر دست وزیر و اعضای شورای صدور پروانه در رفته و اکران شود؟ ای کاش آثار فیلمسازانی مثل ابوالفضل جلیلی، بهمن فرمان آرا، کیانوش عیاری، فرزاد موتمن، سامان مقدم ها و… هم اتفاقی اکران شود تا این هنرمندان که سوابق درخشانی دارند و برخی از آنها مثل جلیلی جوایز جهانی بسیاری هم به دست آورده اند ثمره زحمات خود را ببینند!