مهم‌ترین برنامه‌های‌ پنجمین پایتخت کتاب ایران

[♱ ᴠɪᴄᴛᴏʀ ♱]

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان یزد افتتاح کتابخانه مرکزی یزد را مهم‌ترین طرح در پایتخت کتاب ایران عنوان کرد و گفت: در میان طرح‌های پیش‌بینی‌شده برای فعالیت‌های پایتخت کتاب ایران در سال ۹۸، افتتاح کتابخانه مرکزی مهم‌ترین طرح شهر یزد خواهد بود.

به گزارش ایسنا، رقیه دوست‌فاطمی‌ها درباره انتخاب شهر یزد به عنوان پنجمین پایتخت کتاب ایران گفت: طرح «پایتخت کتاب ایران» طرحی در راستای ترویج کتابخوانی و همکاری و تعامل نهادهای شهری برای برجسته ‌کردن موضوع کتاب در شهرهای کشور است.

او افزود: اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان یزد نیز با طرح‌هایی نظیر «یک داستان تازه، یک استکان چای تازه»، اجرای برنامه‌های متنوع فرهنگی مبتنی بر کتاب در کتابخانه‌ها از جمله نشست‌های کتاب‌خوان، جمع‌خوانی، رونمایی و نقد کتاب، تجلیل از نویسندگان، مشاوره کتاب، کلاس‌های خلاقیت مادر و کودک، شعرخوانی و قصه‌گویی برای کودکان، حافظ‌خوانی، شاهنامه‌خوانی، مثنوی‌خوانی و غیره، در این برنامه بزرگ مشارکت داشته است.

این مسئول ادامه داد: همچنین پیش‌بینی برنامه‌های متنوع در گذر فرهنگ و هنر که در فروردین ماه سال جاری توسط وزیر محترم فرهنگ و ارشاد افتتاح شد، ارائه خدمات کتابخانه گردشگر برای گردشگران خارجی و داخلی و حمایت از افراد و سازمان‌های مردم‌نهاد حوزه کتاب و کتابخوانی و مشارکت در برنامه‌های آنها که همگی با مشارکت گسترده مردمی و مخاطب عام در سراسر استان و حتی در دورافتاده‌ترین روستاها برگزار شده است، از دیگر اقدامات اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان یزد برای مشارکت در طرح انتخاب «پایتخت کتاب ایران» و «روستاها و عشایر دوستدار کتاب»‌ بوده است.

دوست‌فاطمی‌ها با اشاره به برنامه‌های متنوع فرهنگی که با موضوع کتاب و کتابخوانی در یزد برگزار می‌شود، گفت: طرح کتاب تأثیرگذار من، نشست‌های نمایش‌نامه‌خوانی که از چهار سال پیش تا امروز با تأکید بر حضور نابینایان و افراد با نیازهای خاص، تجلیل از مفاخر و اندیشمندان بومی که هم وجهه استانی دارند و هم دارای شهرت کشوری هستند، از دیگر این برنامه‌هاست.

او همکاری مستمر با دستگاه‌های همسو در حوزه ترویج کتابخوانی به‌ خصوص زندان یزد را یادآور شد و افزود: به موجب این اقدام، پایگاه کتاب و کتابخوانی زندان‌ها در ندامتگاه مرکزی یزد شکل گرفت و در سال جاری نیز سازمان زندان‌های کشور، کتابخانه زندان مرکزی یزد را به عنوان نخستین «پایگاه کتاب و کتابخوانی» در کشور معرفی کرد.

او افزود: همچنین می‌توان به برگزاری کارگاه‌های مستمر و تأثیرگذار با موضوع آموزش قصه‌گویی اشاره کرد که نتیجه آن راهیابی دو تن از قصه‌گویان برگزیده از شهر یزد به مرحله نهایی جشنواره ملی قصه‌گویی نهاد بود.

مدیر کل کتابخانه‌های عمومی استان یزد تصریح کرد: استانداردسازی و شاداب سازی کتابخانه‌های عمومی شهر یزد، ارتقای نمرات کتابخانه‌ها، افزایش تعداد بخش‌های نوسوادان و منابع، آموزش کتابداران و ایجاد فضای همدلی و صمیمیت در بین همکاران و کتابداران از جمله اقداماتی است که در کتابخانه‌های عمومی یزد انجام شده است.

او افزود: ما در چند سال گذشته با حمایت دبیر کل محترم نهاد و همکاری مسئولان استانی موفق شدیم بسیاری از کتابخانه‌های استان و به‌ ویژه شهر یزد را بازسازی و شاداب‌سازی کنیم تا هم کاربری‌های بیشتری از جمله بخش‌های کودک به آنها افزوده شود و هم نگرانی‌های موجود در خصوص فرسوده بودن کتابخانه‌ها را برطرف کنیم.

به گفته‌ او،  در این زمینه کتابخانه عمومی شرف‌الدین علی‌یزدی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین کتابخانه‌های‌ عمومی کشور مکان مناسبی برای اجرای طرح‌های کتاب محور در پنجمین پایتخت کتاب ایران خواهد بود چرا که این کتابخانه در بافت تاریخی یزد  قرار گرفته است و توانسته پاسخگوی نیازهای کتاب دوستان باشد؛ همچنین این کتابخانه با بیش از دوهزار عضو فعال، پس از کتابخانه وزیری، دومین کتابخانه مشهور یزد است. علاوه بر این کتابخانه علامه جعفری (در منطقه دارای اولویت اجتماعی حسن‌آباد)، رئیس فرهمند، غدیر و امام علی(ع) جزء کتابخانه‌های بازسازی‌شده‌ای هستند که هم در بخش ارائه خدمات به کودکان و نوجوانان و هم در بخش ارائه خدمات فرهنگی و آموزشی به اقشار مختلف جامعه موجب تحول شده‌اند.

دوست‌فاطمی‌ها تأکید کرد: در میان تمام طرح‌های پیش‌بینی‌شده برای فعالیت‌های پایتخت کتاب ایران در سال آینده، بدون شک افتتاح کتابخانه مرکزی یزد در سال ۱۳۹۸ مهم‌ترین طرح شهر یزد خواهد بود. طی چهار سال گذشته و انتخاب شهرهای مختلف به عنوان پایتخت کتاب ایران اتفاقات خوبی در حوزه ترویج فرهنگ کتابخوانی در این شهرها رخ داد، اما مصادف شدن افتتاح و بهره‌برداری از کتابخانه مرکزی یزد می‌تواند به عنوان نقطه عطفی در فعالیت‌های حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی در شهر یزد به عنوان پنجمین پایتخت کتاب ایران باشد که تلاش می‌کنیم بیشترین بهره‌برداری را از این رویداد فرهنگی داشته باشیم.

او تصریح کرد: آبان‌ماه امسال کلنگ ساخت سالن اجتماعات چندمنظوره «نگین» به همت خیرین و با پیگیری اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان یزد، در کنار ساختمان کتابخانه فرخی یزدی واقع در گذر فرهنگ و هنر به زمین زده شد که ان‌شاء‌الله در سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد و می‌تواند به‌ عنوان پایگاه مهم ترویج کتاب در پایتخت کتاب ایران مطرح شود.

مدیر کل کتابخانه‌های عمومی استان یزد با اشاره به حضور مؤثر خیرین در زمینه احداث و تجهیز کتابخانه‌های عمومی، گفت: خیرین همیشه بازوی همراه کتابخانه‌های عمومی بوده‌اند و یزد بیشترین کتابخانه مشارکتی و خیرساز را در استان دارد و این نشان از حضور مؤثر و دلسوزانه خیرین در زمینه کتاب و کتابخوانی است.

دوست‌فاطمی‌ها یادآور شد: بخش مهمی از توسعه فرهنگی در بستر مشارکت‌های مردمی شکل می‌گیرد و تا زمانی که ظرفیت‌های عمومی و مردمی به کمک دستگاه‌ها و نهادهای دولتی نیایند، نمی‌توان انتظار داشت که طرح‌های فرهنگی در جامعه به نتیجه برسد. لذا کتابخانه‌های عمومی که در خط مقدم ارتباط با جامعه و مخاطب فرهیخته قرار دارند، پتانسیل بزرگی برای تحقق این هدف دارند.

مدیر کل کتابخانه‌های عمومی استان یزد در این‌باره توضیح داد: بر اساس رویکرد جدید نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در تأسیس کتابخانه‌ها، به‌ویژه‌ کتابخانه‌های مرکزی، این مکان صرفاً محلی برای نگهداری و امانت دادن کتاب نخواهد بود بلکه در این رویکرد جدید کتابخانه‌ها به باشگاه‌های فرهنگی و هنری چندمنظوره با فعالیت‌های گسترده با محوریت کتاب تبدیل خواهند شد که افتتاح کتابخانه مرکزی یزد ظرفیت عظیمی در حوزه گسترش فرهنگ کتابخوانی در اختیار ما خواهد گذاشت.

او در ادامه به بیان فعالیت‌های صورت گرفته در استان یزد در حوزه جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب پرداخت و گفت: طبیعتاً روستاهایی که کتابخانه عمومی در آن قرار دارد، بالقوه پتانسیل و ظرفیت بیشتری برای انتخاب به عنوان روستای دوستدار کتاب دارند؛ چرا که یک مرکز فرهنگی مجهز و دارای برنامه‌های فرهنگی منظم و مستمر و نیروی انسانی متخصص و آموزش‌دیده در جهت نیل به این هدف به کمک آنها می‌آید.

دوست‌فاطمی‌ها درباره نقش مؤثر کتابداران کتابخانه‌های روستایی و مشارکت آنها در انتخاب روستاهای دوستدار کتاب گفت: تأثیر کتابداران روستایی در تحقق این امر به قدری برجسته است که امسال در بین  ۱۱ روستای دوستدار کتاب از هفت کتابدار روستایی نهاد کتابخانه‌ها تقدیر شد. همچنین در حوزه استمرار فعالیت‌های فرهنگی روستاها سه روستای رئیس‌آباد ابرکوه، دهشیر تفت و عزآباد اشکذر مورد تقدیر قرار گرفتند که بخش اعظم آن، به واسطه فعالیت‌های کتابخانه‌های عمومی و زحمات کتابداران پرتلاش آنها بوده است.

به گفته‌ او، در بخش عشایری نیز کتابداران نهاد در شهرستان‌های خاتم و ابرکوه و در مناطقی که محل زندگی عشایر کوچ‌نشین است به فعالیت مشغول هستند. در سطح کشوری نیز از علیرضا محسنی، کتابدار کتابخانه عمومی حاج علی‌اکبر محبوبی گردکوه، به عنوان روستای دوستدار کتاب در سطح کشور، شایسته تقدیر شناخته شد.

مدیر کل کتابخانه‌های عمومی استان افزود: مشارکت در طرح «مروجان کتاب و کتابخوانی» که برنامه‌ای در راستای شناسایی و تقدیر از افرادی است که به صورت گمنام برای ترویج کتابخوانی در جامعه تلاش می‌کنند و در قالب این طرح، ساده‌ترین ایده‌ها تا طرح های بزرگی که به ترویج کتابخوانی کمک می‌کنند، معرفی و حمایت می‌شوند تا به عنوان الگویی برای کتابخوانی در جامعه ترویج شوند. مروجان کتابخوانی و افراد فرهیخته مرتبط با کتاب که از اعضای کتابخانه‌های عمومی هستند نیز از طرف نهاد در این امر مشارکت داشته‌اند که در سال ۱۳۹۷ از سه کتابدار کتابخانه‌های عمومی (طاهره اسدزاده از خاتم، کبری ستار از ابرکوه، محسن کمالیان از اشکذر) تقدیر شد.

او از مشارکت در طرح جام باشگاه‌های کتابخوانی به عنوان دیگر فعالیت‌های مورد توجه استان یزد یاد کرد و گفت: در حال حاضر حداقل ۲۵۰ باشگاه کتابخوانی در کتابخانه‌های استان به ثبت رسیده است که فعالیت‌های متنوع ترویج کتاب و کتابخوانی در آن صورت گرفته و جزء برترین باشگاه‌های کتابخوانی در استان هستند. همچنین می‌توان به حضور و فعالیت دیگر باشگاه‌ها در محل کتابخانه‌های عمومی اشاره کرد.

دوست‌فاطمی‌ها ادامه داد: خوشبختانه اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان یزد در تعامل با سایر دستگاه‌ها و سازمان‌های استان به ویژه استانداری یزد، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری، شوراهای اسلامی شهر و روستا، فرمانداری‌ها، سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری، آموزش و پرورش، سازمان اسناد و کتابخانه ملی، جمعیت هلال احمر، کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان، صدا و سیما و سازمان میراث فرهنگی استان یزد تلاش کرده در جهت انجام وظایف و تحقق اهداف خود برای گسترش و ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی گام‌های موثری بردارد. این تعامل در پیشبرد اهداف فرهنگی به حدی است که گاهی هماهنگی‌های لازم بدون نامه‌نگاری و طی روند اداری معمول، انجام می‌شوند.