تلاش مردی برای اثبات زنده بودنش بر صحنه‌ی تئاتر

[♱ ᴠɪᴄᴛᴏʀ ♱]

محمد علی زمانی که این روزها نمایشی به صحنه دارد گفت: 20 سال از آخرین اجرای نمایش «آیا می‌شناسید راه شیری را» می‌گذرد.

کارگردان «آیا می شناسید راه شیری را؟» در گفتگو با ایسنا در توضیح این نمایش گفت: «داستان این نمایش درباره مردی است که بعد از چندین سال که از جنگ جهانی دوم می‌گذرد به دهکده‌اش برمی گردد که زندگی گذشته‌اش را از سر بگیرد اما وقتی که به اولین مکانی که مراجعه میکند، می فهمد که مردم دهکده سالها پیش به تصور اینکه در جنگ کشته شده است برای او بنای یادبودی ساخته‌اند و… از آن لحظه تلاش می‌کند که اثبات کند در جنگ نمرده است و می‌خواهد زندگی کند.»
وی درباره شخصیت محوری این نمایش افزود: «ساموئل کیفر شخصیت محوری این نمایش، شخصیتی سخت، پیچیده و پرلایه است. با اینکه ما می‌بینیم که یک نقش را در طول نمایش ارائه می‌دهد اما باز شاهد هستیم که در زیرلایه‌های نقش‌اش پیچیدگی‌های خاصی وجود دارد. شاید داد نزند شاید اعتراض نکند اما در روند پیشرفت نمایش به این نتیجه می‌رسیم که "ساموئل کیفر" قربانی جنگ است. کارکتر مقابل ساموئل یک پزشک است که ساموئل به او پیشنهاد می دهد که بیاید و کاراکترهای مقابل‌اش را او بازی کند. پزشک نماد آدم هایی هستند که شاید به نوعی دیگر راه نمی‌دهند به ساموئل کیفر و راه را برایش تنگ کرده‌اند.»
این کارگردان جوان درباره شیوه کارگردانی این نمایشنامه گفت: «این نمایشنامه علیرغم اینکه یک قصه مشخص و منسجم دارد اما کارگردانی آن بخاطر اینکه می بایست ۶ پوزیشن مختلف را در نظر گرفت کار را بسیار سخت کرده بود. بنابراین ترفند خاصی برای کارگردانی آن می‌طلبید. هر چقدر که سخت‌افزار برای ارائه تفکر و تحلیل درست تر باشد راحت تر می‌توان چنین متن‌هایی را در دست گرفت.»
وی ادامه داد: «این متن شدیداً درگیر سخت افزارهای اجرایی است. چون زیر لایه‌های کارکتر را با مباحث اجرایی خیلی خوب می‌توان عجین کرد. اگر ما می‌توانستیم این نمایش را در یک سالن بزرگتر و حرفه‌ای تر با سخت افزار گسترده تر اجرا کنیم مسلماً نمود بهتری پیدا می‌کرد. منتها خانه نمایش با تمام لطفی که دوستان به ما دارند این چند آیتم را نداشت. به هرحال این یک نمایش است و ما سعی کردیم که شریف ترین کار را انجام دهیم.»
وی درباره سابقه اجرایی این متن در کشورمان گفت: «این نمایشنامه را انتشارات اندیشه سازان منتشر کرده است و ظاهراً این انتشارات سال‌هاست که در حوزه نشر فعالیتی ندارد. این متن برای بار دوم است که بعد از ۲۰ سال به طور جدی به روی صحنه رفته است. گروه تئاتر ره‌آورد این نمایشنامه را ۲۰ سال پیش اجرا کرده بود.»
زمانی در پایان درباره وضعیت کنونی تئاتر کشور گفت: «متاسفانه یا خوشبختانه تئاتر به سمت خصوصی شدن پیش رفته است. خصوصی سازی قطعاً یک شرایطی را پدید می آورد که در آن همه دوست دارند درآمدزایی کنند. این شرایط یک سری معادلات خاص علی معلولی را پدید می آورد. خیلی از ما که درس این رشته را خوانده‌ایم نمی توانیم خودمان را در این معادلات قرار دهیم. گرفتن یک سالن و در اختیار داشتن یک بازیگر چهره و با مناسبات الاکلنگی تمام اینها به ضرر نسل من است و متاسفانه آن چیزهایی که داشته ایم دیگر جایی برای آن نیست. تئاترهایی هم هستند که زیر نظر مرکز هنرهای نمایشی هستند اما آن قدرت و گردش فکری تئاترهای دهه ۹۰ را ندارند. یعنی تماشاگر به سمت تئاترهای خصوصی رفته است چون چهره ها وارد تئاتر شده اند. من منکر این نیستم چون باید از تئاتر پول در بیاد و هنرمندان هم باید ارتزاق کنند.»
نمایش " آیامی‌شناسید راه شیری را؟ " تا ۲۴ اسفند ماه ۹۷ هر روز ساعت ۱۷:۳۰ در خانه نمایش اداره تئاتر واقع در میدان فردوسی، خیابان موسوی (فرصت سابق)، کوچه محمدآقا، اداره تئاتر به روی صحنه می رود.