آیا رفتن به دندان پزشکی در حال روزه جایز است؟

[م‍حمّد]

 اگر کسی به علت دندان درد در ماه رمضان، به دندان پزشکی برود و در هنگام کار بر روی دندانش، آب و موادی را فرو دهد. الف: آیا جایز است با این حال به دندان پزشکی برود؟ ب: آیا روزه‌اش باطل می‌شود، اگر پاسخ مثبت است، آیا صرفاً قضا دارد یا کفاره هم شاملش می‌گردد؟

. مراجعه به دندان‌پزشکی در حال روزه و تزریق آمپول بى‌حسّى در آن‌جا یا داخل کردن وسایل پزشکی در دهان، موجب بطلان روزه نیست، مگر این‌که وسایل مذکور آغشته به آب دهان شود و آن‌را بیرون آورد و دوباره وارد دهان کند و رطوبت آن ابزار یا سایر مواد غیر خوراکی را فرو برد.[۱]

۲. چنانچه درد دندان قابل تحمل بوده و مراجعه به دندان‌پزشک در حال روزه ضرورت نداشته باشد و بداند با مراجعه، آب یا موادی دیگر به حلق می‌رسد، رفتن به دندان پزشکی جایز نیست. و چنانچه مراجعه کند و چیزی وارد حلق شود علاوه بر قضا موجب کفاره هم خواهد بود.
اما در صورتی که درد شدید باشد، و احتمال مواظبت از فرو رفتن آب و مواد دیگر را می‌دهد، اگر چیزى از حلق فرو رفت، صِرفاً قضا کردن آن کفایت مى‌کند و کفاره‌اى به عهده او نمی‌باشد.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[۲]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
اگر چیزى وارد حلق نشود، مانعی ندارد ولى اگر بداند چیزى وارد حلق می‌شود، جایز نیست هنگام روز به دندان پزشکی مراجعه نماید، مگر در فرض ضرورت و مشقت که در این‌ صورت اگر چیزى وارد حلق شده، صِرفاً قضا کردن آن کفایت مى‌کند و کفاره‌اى به عهده او نمی‌باشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
چنانچه مواظبت کند ولی چیزی بی اختیار فرو رود روزه‌اش اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر بدون التفات و قصد پایین رود روزه‌اش صحیح است.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
چنانچه درد دندان قابل تحمل باشد با علم به رسیدن آب یا مواد دیگر به حلق، رفتن به دندان پزشکی جایز نبوده و چنانچه چیزی وارد حلق شود علاوه بر قضا موجب کفاره هم خواهد بود.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
اگر رفتن آب و مواد در حلق عمدی نباشد، روزه اش صحیح است ولی روزه دار نباید جائی برود که می‌داند چیزی از گلویش داخل خواهد شد.

پی نوشت:
[۱]. امام خمینى، سید روح اللّٰه، استفتاءات، ج‌۱، ص ۳۰۶، دفتر انتشارات اسلامى، قم، پنجم، ۱۴۲۲ ه‍ ق؛ فاضل لنکرانى، محمد، احکام پزشکان و بیماران، ص ۶۶ و ۲۴۸، بی‌جا، بی‌تا؛ بهجت، محمد تقى، استفتاءات، ج‌۲، ص ۳۶۴، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، اول، ۱۴۲۸ ه‍ ق؛ مکارم شیرازى، ناصر، احکام پزشکى، ص ۲۰۷، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب، قم، اول، ۱۴۲۹ ه‍ ق؛ آیت الله مکارم شیرازی (اگر رطوبت به قدری باشد که در آب دهان مستهلک شود، فرو بردن آن روزه را باطل نمی‌کند).
[۲]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.