کاهش فالوئرهای کانال‌های تلگرامی مخالف جمهوری اسلامی پس از شیوع کرونا

[Sirvan10_a]

با توجه به التهابات روزهای اولیه شیوع کرونا، کانال‌های تلگرامی مخالف جمهوری اسلامی، اعتماد بخشی از کاربران فضای مجازی خصوصا کاربران تلگرامی را کسب کردند. اما آن‌ها پس از مدتی با ریزش مخاطب رو به رو شدند.

با توجه به التهابات روزهای اولیه شیوع کرونا، کانال‌های تلگرامی مخالف جمهوری اسلامی، اعتماد بخشی از کاربران فضای مجازی خصوصا کاربران تلگرامی را کسب کردند و همین امر باعث افزایش فالوئرهای آن‌ها شد. اما داده‌ها نشان می‌دهد که افزایش فالوئر آن‌ها دوام نداشته است و آن‌ها پس از مدتی با ریزش مخاطب رو به رو شدند.

با اعلام خبر شیوع کرونا در کشور از اواخر بهمن و اوایل اسفند سال ۹۸، اخبار مربوط به کرونا به مسئله اول کشور و رسانه‌های مجازی مبدل شد. این موضوع، در کانال‌های تلگرامی رسانه‌های مخالف جمهوری اسلامی نیز بازتاب فراوانی داشت. این رسانه‌ها از همان روزهای اول شیوع کرونا، اقدام به القای ناکارآمدی دولت و نظام سیاسی کشور می‌کردند و با دروغ خواندن ادعاهای مقامات رسمی کشور در مورد کرونا، خط خبری ویژه‌ای را علیه جمهوری اسلامی دنبال کردند.

با توجه به التهابات روزهای اولیه شیوع کرونا، بی‌اعتمادی به مراجع رسانه‌ای رسمی در داخل کشور و مشکلات اولیه در سیاستگذاری و مقابله با شیوع کرونا، این رسانه‌های مخالف جمهوری اسلامی، اعتماد بخشی از کاربران فضای مجازی خصوصا کاربران تلگرامی را کسب کردند و همین امر باعث افزایش فالوئرهای آن‌ها شد.

اما داده‌ها نشان می‌دهد که افزایش فالوئر آن‌ها دوام نداشته است. بررسی سرویس داده‌کاوی خبرگزاری ایرنا بر روی فالوئرهای کانال‌های تلگرامی بی‌بی‌سی فارسی، ایران اینترنشنال، منوتو، آواتودی- علی جوانمردی (خبرنگار VOA) و کانال تلگرامی مملکته نشان می‌دهد که این کانال‌های تلگرامی با وجود جذب اولیه مخاطب در روزهای آغازین شیوع کرونا، اما نتوانستند مخاطب خود را حفظ کنند.



نمودار فوق به خوبی نشان می‌دهد که دو کانال تلگرامی بی بی سی فارسی و ایران اینترنشنال، از اوایل فروردین ماه در جذب مخاطب ایرانی ناکام مانده و از آن تاریخ به بعد با ریزش فالوئر مواجه شده‌اند؛ این مسئله برای کانال بی بی سی فارسی شدت بیشتری نیز داشته است به نحوی که حالا پس از ۲ ماه و نیم از شیوع کرونا، بیش از ۲۵هزار فالوئر، کمتر از زمان آغاز کرونا دارد.

کاهش فالوئر کانال‌های تلگرامی مخالف جمهوری اسلامی فقط مختص به این ۲ کانال نبوده است بلکه به صورت گسترده در کانال‌های تلگرامی مشابه نیز رخ داده است:



همان‌گونه که در نمودار فوق نیز مشخص است، کانال‌های تلگرامی مملکته، آواتودی و منوتو نیز از آغاز کرونا به این سمت کاهش فالوئر داشته و با وجود جذب اولیه مخاطب، از اوایل فروردین ماه سال ۹۹ با ریزش مخاطبان خود مواجه شده‌اند.

در تحلیل علل کاهش فالوئرهای کانال‌های تلگرامی مخالف جمهوری اسلامی، دو عامل مهم را باید در نظر گرفت:

اولین عامل، آمار بالای ابتلاء و مرگ و میر در سایر کشورها، از جمله کشورهای صنعتی، بود که عمدتا هزینه‌های این کانال‌ها را تأمین می‌کنند. آگاهی مردم از مشکلات این کشورها باعث شد تا ارزیابی بهتری از نحوه مدیریت کرونا در ایران داشته باشند و این امر بدبینی اولیه‌ای که رسانه‌های مخالف جمهوری اسلامی نسبت به مدیریت کرونا در ایران ایجاد کرده بودند را تعدیل کرد؛ چرا که مردم متوجه شدند که مواجهه با کرونا دشواری‌های زیادی دارد.

عامل دوم به مدیریت موضوع کرونا در کشور بازمی‌گردد. هرچه بیشتر زمان گذشت، ادعاهای رسانه‌های مخالف جمهوری اسلامی در مورد ایران و ناتوانی کشور در مواجهه با این امر بیشتر غلط از آب در آمد و مردم در عمل خودشان دیدند که آنچه در آن رسانه‌ها گفته شده در فضای ایران نمود عینی ندارد. همین مدیریت نسبتا صحیح کرونا، نوعی اعتماد به داخل و مراجع داخلی را ایجاد کرد.

این امر با یافته‌های ایسپا نیز همخوانی دارد. طبق یافته‌های ایسپا در فروردین ماه رضایت از عملکرد دولت در مواجهه با کرونا افزایش یافته و بی‌اعتمادی به آمار رسمی نیز از ۶۹ درصد به ۴۸ درصد کاهش یافته است که معنای آن این است که مردم در موضوع کرونا بیشتر آمار رسمی را باور می‌کنند. همه این عوامل، بر کاهش اعتماد بر کانال‌های تلگرامی مخالف جمهوری اسلامی نیز تأثیر داشته و منجر به کاهش فالوئر آن‌ها شده است.