انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان

[SɪʟᴠᴇʀMɪɴᴅ]

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان (مجاری: 1956-os forradalom یا 1956-os felkelés‎) قیامی مردمی علیه دولت استالینیستی جمهوری خلق مجارستان و سیاست‌های تحمیلی اتحاد جماهیر شوروی بود که از ۲۳ اکتبر تا ۱۰ نوامبر سال ۱۹۵۶ میلادی به طول انجامید. این انقلاب در ابتدا به‌صورت یک تظاهرات دانشجویی در مرکز بوداپست، پایتخت کشور آغاز شد و در ادامه هزاران نفر را جذب خود کرد. در ۴ نوامبر، نیروی نظامی شوروی بوداپست را مورد حمله قرارداد. مقاومت مردم که تا ۱۰ نوامبر به طول انجامید، منجر به شکست شد. تخمین زده شده‌است که حدود ۲٬۵۰۰ مجار کشته و ۲۰۰٬۰۰۰ نفر نیز پناهنده شدند. بازداشت‌ها و محکومیت‌ها تا ماه‌ها ادامه یافته و در اوایل ژانویهٔ سال ۱۹۵۷ میلادی، دولت جدیدی با حمایت شوروی روی کارآمد و تمام مخالفت‌های مردمی را سرکوب کرد.

پس از گذار به دموکراسی در سال ۱۹۸۹ میلادی، ۲۳ اکتبر به عنوان روز ملی تعطیل اعلام شد.
پیش‌درآمد
ریشهٔ شورش و بحران ۱۹۵۶ در مجارستان را باید در جریان‌های سیاسی پس از اشغال این کشور و همچنین اختلافات درون حزبی جستجو کرد.


سخنرانی ماتیاش راکوشی در ۱۹۴۸
در پایان جنگ جهانی دوم، مجارستان توسط ارتش سرخ اشغال شده و به منطقهٔ نفوذ شوروی درآمد. بلافاصله پس از جنگ اولین انتخابات آزاد برای اولین بار در تاریخ این کشور برگزار شد که نتیجهٔ آن یک دولت ائتلافی با اکثریت حزب خرده مالکان به نخست‌وزیری زولتان تیلدی بود. کمونیستها که در اقلیت بودند، توانستند با شیوه‌های معمول خود دو پست کلیدی وزارت کشور به ریاست لاسلو رایک و وزارت کشاورزی به ریاست ایمره نادْیْ برای خود محفوظ کنند و بالاخره با تاکتیک سالامی اکثریت کرسی‌های پارلمان را به دست آورند. ایمره نادی که تحصیلکردهٔ مسکو و دهقان‌زاده بود، همچنین عهده‌دار اصلاحات ارضی در ۱۹۴۵ شد. او و لاسلو رایک هر دو بعداً به دلیل خیانت از حزب رانده و اعدام شدند. تا سال ۱۹۴۷ حزب کمونیست توانست دو اهرم قدرت؛ پلیس و ارتش را به دست بگیرد و حزب‌های غیر کمونیستی را نیز تضعیف کند.
انقلاب در بعدازظهر ۲۳ اکتبر با سازماندهی دانشجویانِ حلقهٔ پتوفی آغاز شد. دانشجویان از مرکز شهر بوداپست به پارلمان حرکت کرده و همزمان هزاران کارگر با درخواستِ بازگشتِ ایمره نادْیْ به قدرت به آن‌ها پیوستند. تعدادی از تظاهرکنندگان به طرف مجسمهٔ استالین به حرکت آمده و گروهی نیز وارد ساختمان رادیو شده، و مورد هدف گلوله نیروهای امنیتی قرار گرفتند. در این هنگام ارتش برای تقویت پلیس نیروی امدادی گسیل کرد که بسیاری از آنان به شورشیان پیوسته و اسلحه خود را در اختیار قرار دادند و انقلاب به جنگی استقلال طلبانه مبدل گشت. تنها نیروی بازدارنده انقلاب در ۲۴ اکتبر، نیروی امنیتی با نفرات حدوداً سی الی چهل هزار بود. اِرنو گِرو با حفظ سمت ریاست حزب، ایمره نادی را به ریاست هیئت دولت دعوت کرد ولی بدون اطلاع او از شوروی درخواست کمک کرد و ارتش شوروی حمله را آغاز کرد. در ۲۵ اکتبر اِرنو گِرو استعفا داد و به جای او یانوش کادار عهده‌دار ریاست حزب شد. ایمره نادی در یک سخنرانی عمومی وعده مجمع ملی چند حزبی و مذاکره برای خروج نیروهای شوروی از کشور را به مردم داد. در ۲۸ اکتبر فضا کمی آرام‌تر شد و ارتش شوروی از بوداپست خارج شد. روز ۳۰ اکتبر میندسنتی از زندان آزاد شد و به صف مبارزه طلبان پیوست. در ۳۱ اکتبر پس از یک مناظره سرنوشت ساز در کمیتهٔ اجراییِ حزب کمونیست در مسکو تصمیم بر سرکوب انقلاب گرفته شد. اولین روز نوامبر به نادی اطلاع داده شد که ارتش شوروی قصد خروج از کشور ندارد و ۳۱٬۵۰۰ نیرو و ۱٬۱۳۰ تانک از مرز رومانی در حال حرکت به داخل مجارستان هستند. کادار و دایرهٔ نزدیک او مجارستان را به مقصد شوروی ترک کردند. در اولین ساعات صبح روز ۴ نوامبر ارتش شوروی به بوداپست حمله کرد، در ظرف روزهای بعد تا ۱۰ نوامبر مقاومت مردم با خشونت در هم کوبیده شد و نادی به سفارت یوگسلاوی پناهنده شد. او با قول کاذب به ترک از سفارت تشویق شد و در ۲۲ نوامبر دستگیر و در تابستان ۱۹۵۸ محاکمه و اعدام شد. شکست انقلاب موجب مهاجرت گسترده به غرب شد و جمعیتی در حدود ۲۰۰٬۰۰۰ نفر به خارج از کشور گریخت.