آزادراه دریایی شمال ایران

[Emmɑ]

آزادراه دریایی شمال ایران یا آزادراه نوررامسر، طرح ساخت آزادراهی است که نوار شمالی کشور ایران را در حاشیه دریاچه خزر دربر گیرد.

این آزاد راه به صورت سازه «پل فلزی»، در فاصله۱۵۰متری ساحل بر روی دریا ساخته می‌شود و تا از تخریب محیط زیست تا حد ممکن جلوگیری کند، بنا بر اینست که آزادراه دریا کل هلال ساحلی دریای خزر را پوشش دهد در نتیجه این مسیر آزادراهی کل نوار ساحلی دریای خزر را دربرمی‌گیرد و به موازات دریا ساخته می‌شود. به‌دلیل اهمیت این پروژه، وزارت راه و شهرسازی ایران، مطالعات اجرایی آن را به کنسرسیومی ایرانی که دارای جوینت دانمارکی بود، سپرد و این کنسرسیوم از مشاوران مطرح در امر راهسازی استفاده نمود. در همین راستا محدودیت‌های موجود زیست‌محیطی، گردشگری، اجتماعی، سیاسی و از این قبیل به پیمانکار مطالعات اجرایی اعلام شد و این کنسرسیوم با لحاظ کردن شرایط مذکور بهترین طرح را برای وزارت راه ایران انجام داد.

فاز اول اجرای این پروژه، مسیر آزادراهی در محدوده نور تا رامسر خواهد بود.
دلایل اجرای آزادراه دریا

حجم قابل ملاحظه و رو به رشد سفرها به استان‌های گیلان، مازندران و گلستان در کنار رونق اقتصادی منطقه، به دلیل عدم کارایی شبکه مواصلاتی یکپارچه در حاشیه جنوبی دریای خزر باعث بروز مشکلات و معضلات متعددی برای ساکنان این استان‌ها و همچنین مسافران و گردشگران می‌شود که ازدحام خودروها و انواع آلودگی‌های زیست‌محیطی، آمار قابل ملاحظه تصادفات جاده‌ای و خسارت‌های مالی و جانی از جمله آنها است.

با توجه به رشد تردد در محورهای شرقی‌غربی کشورایران و پیش‌بینی ادامهٔ این رشد در آینده، اجرای طرح آزادراه دریا ضروری می‌نماید. با اجرای این طرح ضمن بهبود شرایط ترافیکی در حوزه نفوذ طرح، منافع مستقیم و غیرمستقیم دیگری در سطوح محلی، استانی، ملی و بین‌المللی در حوزه‌های اقتصادی، ترانزیتی و گردشگری حاصل می‌شود. مطالعات این طرح ضمن مسیریابی مناسب آزادراه، لزوم دربرگیری راه‌آهن در طرح را نیز بررسی نموده و نهایتاً بسته‌های اقتصادی توجیه پذیری جهت ورود بخش خصوصی فراهم آورده‌است. بنا به پیش‌بینی‌ها قرار است راه‌آهن رشت‌ساری نیز در کنار این آزاد راه ساخته شود که با ساخت آن زمینه توسعه بنادر، طرحهای گردشگری و ساخت اسکله‌های جدید فراهم می‌شود.

به دلیل گسترش زندگی شهری و روستایی در منطقه به صورت خطی در کناره دریای خزر با تکمیل این محور علاوه بر بهبود اتصال شمال شرق و شمال غرب ایران، مناطق جمعیتی در این سه استان که در برگیرنده ۱۵درصد جمعیت کل کشور ایران هستند به راحتی به یکدیگر مرتبط می‌شوند.

تسهیل تردد در سطح منطقه به ویژه در ایام تعطیلات، افزایش چشمگیر ایمنی تردد در این محدودهٔ وسیع، و کاهش تلفات جانی و زیان‌های مالی، توسعه و رونق گردشگری داخلی و بین‌المللی در گستره ای به طول ۸۰۰ کیلومتر مربع، اتصال مرز سرخس به بندر آستارا و تقویت «کریدور ترانزیتی چین و آسیای میانه به ترکیه و اروپا»، در حدود ۳۰ هزار میلیارد ریال صرفه جویی حاصل از کاهش مصرف سوخت و تولید آلاینده‌های ناشی از آن، مواردی از مزایای ایجاد کریدور شرقی غربی در حاشیه جنوبی دریای خزر است. وزارت راه و شهرسازی اولویت اصلی و خاصی برای ساخت «آزادراه دریا» قائل است.

موقعیت جغرافیایی
آزادراه دریایی از آستارا در غرب استان گیلان آغاز و با عبور از استانهای گیلان، مازندران و گلستان تا تنگراه در شرق استان گلستان ادامه می‌یابد؛ و بدین‌ترتیب این آزاد راه دریایی به طول ۱۰۰۰ کیلومتر از آستارا تا گرگان ساخته می‌شود.

توقف طرح
با وجود مزایای این پروژهٔ شاخصِ ملی، و ارزش افزوده‌ای که اجرای به موقع این مهم در سطح ملی و فرا منطقه‌ای به همراه می‌داشت و با توجه به سیاست‌های کلان کشور ایران در مورد کاهش سوانح جاده‌ای و کاهش از مصرف سوخت، این طرح با وجود پیشرفت ۶۰ درصدی به دلیل عدم تأمین اعتبار از سوی شرکت ساخت و توسعه متوقف و بی‌نتیجه ماند. از سوی برخی کارشناسان امید بوده‌است بتوان با همکاری بخش خصوصی و از طریق سایر منابع نظیر فروش اوراق مشارکت، احداث این آزادراه را عملی نمود.
جستارهای وابسته
گردشگری دریایی در دریای خزر

• بندر انزلی
  

• چالوس
  

• آزادراه ۳ (ایران)