مضرات استفاده از قلیان

[Danger.A]

ششمين كنگره ی سراسري بيماري‌هاي ريه بهانه‌اي بود تا متخصصان يك بار ديگر اعلام كنند که خطرات قليان، اگر بيشتر از سيگار نباشد، كمتر نيست.

دكتر روزبه نقشين، دبير انجمن متخصصان ريه تاكيد كرد:

"كشيدن قليان حجم تنفسي بدن را كاهش داده و مواد سمي ناشي از نوع توتون و تنباكوي قليان، سلامت افراد را با خطر روبرو مي ‌كند."

او با انتقاد از رواج استفاده از اسانس در تركيب تنباكوها گفت: "اين تركيب به ‌علت حرارت زياد، موادي را وارد بدن مي‌ كند كه عوارض ناگواري براي انسان به ‌دنبال دارد."

دبير اجرايي ششمين كنگره ی سراسري بيماري‌هاي ريه، قليان را اعتيادآور دانست و گفت:

"كشيدن يك يا دو بار قليان در روز، فرد استفاده‌ كننده را دچار اعتياد مي ‌كند، در حالي ‌كه تصور غلط جامعه اين است كه دود حاصل از قليان از آب رد مي‌ شود و مواد سمي آن از بين مي‌ رود."
هر وعده قليان برابر يك پاكت سيگار

مانند بسيارى از كشورهاى خاورميانه، قليان يكى از وسايل تفريحى رايج در ايران است كه اگرچه بارها از سوي مسئولان وزارت بهداشت و نيروي انتظامي مصرف آن در اماكن عمومي و به خصوص سفره‌خانه‌هاي سنتي منع شده،‌ اما ظاهراً به راحتي نمي ‌شود، شر آن را از چنين مكان‌هايي كم كرد.

متخصصان اعلام مي‌ كنند كه مصرف‌ كنندگان قليان، در هر بار مصرف، دود بسيار زيادتري را در مقايسه با كشيدن يك نخ سيگار دريافت مي‌ كنند.

افراد سيگاري كه به طور متداول ‌8 تا ‌12 نخ سيگار در روز مصرف مي‌ كنند، به طور متوسط با ‌40 تا ‌75 پُك كه به مدت ‌5 تا ‌7 دقيقه به طول مي ‌انجامد، حدود ‌5 تا 6 ليتر دود استنشاق مي‌ كنند و اين در حالي ‌است كه مصرف ‌كننده ی قليان در هر وعده مصرف كه به طور متداول ‌20 تا ‌80 دقيقه طول مي ‌كشد، حدود ‌50 تا ‌200 پُك مي ‌زند كه هر پك به طور متوسط حاوي ‌15/0 تا يك ليتر دود است.
دود به همراه رطوبت

دكتر ايرج خسرو‌نيا،‌ رئيس انجمن پزشكان داخلي ايران، با اشاره به اينكه دود قليان همان مضرات سيگار را دارد، در مورد ساير عوارض كشيدن قليان مي‌ گويد:

"به دليل مرطوب بودن راه‌هاي هوايي و مجراي خروج دود، قليان مي ‌تواند عامل مهمي جهت رشد ميكروب ها و قارچ ها باشد.

تحقيقات اخير نشان داده‌اند كه كشت مواد داخل لوله ی قليان حاوي صدها نوع قارچ و ميكروب بوده و اين ميكروب‌ها و قارچ ها به راحتي توسط دود، وارد دستگاه تنفس شده و ايجاد عفونت هاي مزمن مي‌ كند.

در ابتدا شخص متوجه بيماري خود نمي ‌شود، ولي سال هاي بعد به دليل نفوذ اين قارچ ها و ميكروب ها در لايه‌هاي مختلف ريه، بیماری هایی مثل برونشيت،‌ برونشكتازي،‌ آمفيزم ريه و در نهايت آسم ایجاد می شود. اين در حالي است كه شخص هنگامی به بيماري خود پي مي ‌برد كه متأسفانه چاره‌اي جز تحمل بيماري تا آخر عمر نخواهد داشت."

دكتر خسرونيا با اشاره به اینكه شخص مبتلا به بيماري‌هاي مختلف ريه اگر به استعمال دخانيات و كشيدن قليان ادامه بدهد بدون شك مبتلا به سرطان ريه و دستگاه تنفسي خواهد شد، اضافه مي ‌كند:"متأسفانه به اكثر تنباكو‌هايي كه در سال هاي اخير به بازار آمده اسانس‌هايي اضافه مي‌ شود كه اين اسانس ها علاوه بر تحريك دستگاه تنفس موجب حساسيت و آلرژي مي‌ گردد، بنابراين علاوه بر بيماري‌هاي ذكر شده، رينيت آلرژيك و سرفه‌هاي مزمن همراه با خلط را براي فرد به همراه دارد."
دود قلیان بیشتر از سیگار است

بنا به اعتقاد كارشناسان مصرف يک نخ سيگار بين 500 سی‌سی تا يک ليتر دود توليد می‌ کند، اما استفاده ی يک بار از قليان 10 تا 20 ليتر دود توليد خواهد کرد. مدت زمان استعمال سيگار معمولاً 10 دقيقه است، اما قليان با وجود دفعات کمتر استفاده در مقايسه با سيگار، در هر بار مصرف برای 40 تا 60 دقيقه استفاده می ‌شود. به اين ترتيب اثرات مضر قليان، كمتر از سيگار نيست، اما در فرهنگ جامعه ی ما به اين حقيقت علمي توجهي نمي ‌شود.

دكتر خسرونيا با اشاره به اينكه حتي ديده شده والدين براي خنديدن و سرگرمي، ني قليان را به دهان افراد زير 5 سال هم گذاشته و آنها را وادار به قليان كشيدن مي ‌كنند، مي‌ گويد: "رسانه‌ها بايد آگاهي لازم را به مردم بدهند تا مردم لااقل از استعمال قليان در مكان‌هاي عمومي و منازل، به خصوص اماكني كه به فضاي آزاد راه ندارند، خودداري كنند."
انتقال بیماری از طریق قلیان

اگر دود قليان وارد ريه نشود و فقط از راه دهان خارج شود، آسيبي به ريه‌ها وارد نمي ‌شود! اين جمله‌اي است كه از زبان بسياري از مصرف ‌كنندگان قليان شنيده مي‌ شود.

دكتر خسرو‌نيا، در اين باره مي ‌گويد:

"اين تصور، تصوري كاملاً غلط است، چون دود از طريق مخاط دهان و حنجره جذب بدن گشته و آثار سوء خود را مي ‌گذارد. حتي در هوايي كه دود قليان آزاد مي ‌شود، افرادي كه قليان نمي‌ كشند و در معرض دود قرار گرفته اند، در طولاني‌ مدت دچار عوارض آن خواهند شد."

دكتر شهرام آگاه،‌ متخصص داخلي و عضو هيأت علمي دانشگاه ايران نيز در مورد مصرف قليان مي‌ گويد: "بر خلاف تصور عمومي كه عده‌اي معتقدند وجود آب قليان جلوي مواد مضر و سمي آن را مي‌ گيرد،‌ بيشتر اين مواد سمي از جمله نيكوتين و خاكستر وارد ريه مي ‌شوند و به خاطر دَم‌هاي عميقي كه فرد براي جذب دود مي ‌زند،‌ تخريب‌هاي جدي به حبابچه‌هاي ريه وارد مي‌ شود."

وي با اشاره به اينكه سرطان ريه،‌ سرطان لب و دهان و حنجره،‌ سرطان مري و معده،‌ لوزالمعده، كبد و سرطان روده بزرگ از عوارض بد‌خيم استفاده از سيگار و قليان هستند،‌ در مورد عوارض خوش‌خيم آن مي ‌گويد:

"اين عوارض شامل زخم‌هاي گوارشي هستند. همچنين قليان باعث ریفلاكس معده(برگشت اسید معده به مری) مي ‌شود كه در نتيجه ی ‌آن فرد سوزش شديدي در سر دل دارد و دچار تهوع مي گردد. حتي بیماری ریفلاكس در بعضي موارد منجر به سرطان مري نيز مي‌ شود."

به گفته ی وي ميزان و عمق دَم در حركت دادن آب قليان بسيار مهم است و قليان با وجود اينکه کمتر مصرف می ‌شود، اما حجم دودی که از طریق آن وارد بدن می‌ شود، 10 تا 20 برابر دود ناشی از مصرف سيگار است.

بنا به گفته ی متخصصان دود استنشاق ‌شده از قليان، نه تنها همه ی مواد سرطان ‌زای دود سيگار را دارا است، بلکه مونوکسيدکربن بيشتری هم دارد.

به علاوه، دود قليان مجموعه‌ای از مواد سرطان ‌زای ديگر را دارد که ناشی از سوختن زغال است و خطر انتقال بيماری‌‌های عفونی مانند سل را نیز افزايش مي ‌دهد.

دكتر آگاه با اشاره به اينكه نيكوتين نقش بسيار مهمي در ميزان و نحوه ی مصرف مواد دخاني به عهده دارد،‌ مي ‌گويد:

"تحقيقات ثابت كرده است افراد سيگاري تا زماني كه ميزان نيكوتين دريافتي در آنها به آستانه ی مورد نياز براي رفع حالت وابستگي برسد، به كشيدن سيگار ادامه مي ‌دهند. پس با فرض جذب بخشي از نيكوتين موجود در دود قليان در اثر عبور آن از آب، مصرف‌ كنندگان قليان برای رسيدن به آستانه ی ارضاي وابستگي، با استنشاق مقادير بسيار زيادتر دود، در معرض مقادير بیشتری مواد شيميايي سرطان‌زا و گازهاي خطرناك مثل منو‌اكسيد‌كربن قرار می گیرند.

اين موضوع مصرف‌ كنندگان قليان و اطرافيان آنها را كه در مواجهه با دود تحميلي آن قرار دارند، همانند مصرف ‌كنندگان سيگار به انواع سرطان ها، بيماري هاي قلب و عروق، تنفسي و آثار سوء در دوران بارداري مبتلا خواهد ساخت."

هم اكنون سالانه 5 ميليون نفر در دنيا به علت استعمال دخانيات، جان خود را از دست مي ‌دهند كه با ادامه ی اين روند تا 20 سال آينده تعداد قربانيان به 10 ميليون نفر در سال مي ‌رسد.

بر اساس تازه‌ترين آمارهاي ملي نيز 3 درصد نوجوانان ايراني سيگار مي‌ كشند و 14 درصد آنان از ساير مواد دخانی و عمدتاً از قليان استفاده مي ‌كنند.
« خواهش میکنم سپاس یادتون نره »

[poya]

خیلی ضرر داره منم چند تا اطلاعات دارم.
قلیان یک لوله آبی است که برای کشیدن تنباکو از طریق آب سرد استفاده می‌شود. تنباکو در کاسه‌ای که در بالای آن قرار می‌گیرد و از طریق زغال‌هایی که روی کاسه تنباکو قرار داده می‌شود، داغ شده و دود از طریق آب که در پایین آن قرار دارد، ***** می‌شود. تنباکوی مورد استفاده برای قلیان، تنباکویی مرطوب و چسبناک است که در عسل و شیره خیسانده می‌شود و بطور معمول با طعم های مختلفی از قبیل سیب، هلو، نارگیل، انبه، نعناع و توت‌فرنگی به فروش می رسد.

از جنبه‌های نگران‌کننده قلیان این است که سابقاً در کشورهایی مثل پاکستان و هند توسط افراد سالخورده‌ای که در روستاها زندگی‌ می‌کردند استفاده می‌شد اما اخیراً بیشتر در مناطق شهری ایران بشکل همه گیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهمتر اینکه رستوران‌های شهری زیادی آن را برای مشتریان خود سرو می‌کنند.


یک سری باورهای نادرست و واقعیت درباره کشیدن قلیان وجود دارد که آنها را برای شما دوستان بیان می کنیم:


بــاور غلط اول : از آنجا که تنباکوی قلیان از طریق آب ***** می‌شود، کلیه مواد مضر آن تصفیه می‌شود.

واقعیت اول : کشیدن تنباکو از طریق آب، مواد سرطان‌زای آن را تصفیه نمی‌کند. این دود می‌تواند به اندازه دود سیگار اثر مخرب بر روی ریه و قلب داشته باشد.


بــاور غلط دوم : استنشاق دود قلیان ریه‌ها را نمی‌سوزاند، به همین دلیل مضر نیست.

واقعیت دوم : دود قلیان وقتی استنشاق می‌شود، ریه‌ها را نمی‌سوزاند، زیرا از طریق آبی که در پایین آن قرار دارد خنک می‌شود. با اینکه دود خنک می‌شود، اما هنوز هم حاوی مواد سرطان‌زایی است که برای بدن مضر است.


بــاور غلط سوم : کشیدن قلیان سالم‌تر از کشیدن سیگار است.

واقعیت سوم : دود قلیان به همان اندازه دود سیگار مضر است. قلیان به طریقی متفاوت دود تولید می‌‌کند: دود سیگار از سوختن تنباکو ایجاد می‌شود، در حالی که دود قلیان از طریق گرم شدن تنباکویی که در کاسه‌ی بالای آن قرار دارد از طریق زغال تولید می‌شود. محصول نهایی آن یعنی دود یکسان است که حاوی مواد سرطان‌زا است.


بــاور غلط چهارم : کشیدن قلیان به اندازه کشیدن سیگار اعتیادآور نیست، زیرا نیکوتین در خود ندارد.

واقعیت چهارم : تنباکوی قلیان هم مثل تنباکوهای معمولی حاوی نیکوتین است. در واقع، در یک جلسه 60 دقیقه‌ای قلیان، فرد در معرض حجم دودی 100 تا 200 مرتبه بیشتر از یک سیگار قرار می‌گیرد.


بــاور غلط پنجم : تنباکوی گیاهی قلیان سالم‌تر از تنباکوی معمولی است.

واقعیت پنجم : این هم مثل کشیدن سیگار گیاهی یا "طبیعی"، فرد را در معرض مواد سرطان‌زا قرار می‌دهد.



- کشیدن قلیان چه ضررهایی برای سلامتی دارد ؟

مصرف قلیان آشکارا نشان داده است که تاثیرات مضری بر دو عضو حیاتی بدن به نام ریه‌ها و قلب دارد. سرطان ریه، سرطان مری، بیماری انسدادی ریوی مزمن، آمفیزم، پایین بودن وزن هنگام تولد نوزاد، افزایش حملات آسم و ذات‌الریه برخی از خطرات مربوط به کشیدن قلیان هستند.

میزان و عمق دَم در حرکت دادن آب قلیان بسیار مهم است و قلیان با وجود اینکه کمتر مصرف می ‌شود، اما حجم دودی که از طریق آن وارد بدن می‌ شود، 10 تا 20 برابر دود ناشی از مصرف سیگار است.

سایر خطراتی که در کشیدن سیگار مشاهده نمی شود، ولی در کشیدن قلیان وجود دارد، بیماری‌های عفونی مثل هپاتیت ب (در اثر استفاده مشترک از شیلنگ قلیان) و افزودن الکل یا داروهای روان‌گردان به تنباکوی قلیان است.

دود تنباکو حتی بعد از اینکه از آب رد می‌شود هنوز حاوی سطح بالایی از ترکیبات سمی مثل مونوکسیدکربن، قلزات سنگین و موادشیمیایی سرطان‌زا است.

تحقیقات همچنین نشان داده است که پس از 45 دقیقه استفاده از دود قلیان، مونوکسید کربن، نیکوتین پلاسما و ضربان قلب به شدت بالا می‌رود.

استفاده از قلیان در کنار سرطان ریه با افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهان و مثانه نیز همراه است.

یک تحقیق نشان داده است که کشیدن قلیان خطر ابتلا به سل ریوی را افزایش می‌دهد.

مخصوصاً کودکان در مقابل تاثیرات مضر قلیان آسیب‌پذیر هستند. اگر در محلی باشند که در آن قلیان کشیده می‌شود، احتمال ایجاد عفونت‌های ریوی، آسم و سندرم مرگ ناگهانی کودک در آنها افزایش می‌یابد.

متأسفانه به اکثر تنباکو‌هایی که در سال های اخیر به بازار آمده اسانس‌هایی اضافه می‌ شود که این اسانس ها علاوه بر تحریک دستگاه تنفس موجب حساسیت و آلرژی می‌ گردد، بنابراین علاوه بر بیماری‌های ذکر شده، رینیت آلرژیک و سرفه‌های مزمن همراه با خلط را برای فرد به همراه دارد.

این تصور، تصوری کاملاً غلط است که اگر دود قلیان وارد ریه نشود و فقط از راه دهان خارج شود، آسیبی به ریه‌ها نمی رساند، چون دود از طریق مخاط دهان و حنجره جذب بدن گشته و آثار سوء خود را می ‌گذارد.

حتی در هوایی که دود قلیان آزاد می ‌شود، افرادی که قلیان نمی‌ کشند و در معرض دود قرار گرفته اند، در طولانی‌ مدت دچار عوارض آن خواهند شد.

اگر فویل آلومینیومی که در قلیان استفاده می‌شود کیفیت خوبی نداشته باشد، با زغال در حال سوختن واکنش داده و موادسرطان‌زایی تولید می‌کند که خواه ناخواه موجب سرطان می‌شود.

افرادی که قلیان می‌کشند باید از این واقعیت مطلع باشند که دود قلیان چون از آب رد می‌شود و مرطوب است مدت زمان بیشتری در ریه‌ها می‌ماند. برخی میکروب‌ها، عمدتاً باکتری‌هایی که موجب سل می‌شوند، در لوله قلیان وجود دارند.

میزان دی‌اکسیدکربن که از طریق قلیان استنشاق می‌شود در مقایسه با سیگار بسیار بالا است و این مسئله باعث می‌شود که کشیدن یک قلیان برابر با 7 تا 10 سیگار باشد.


- کشیدن قلیان چطور بر میزان اسپرم مردان تاثیر می‌گذارد ؟

شواهدی وجود دارد که اعلام می‌کند قلیان می‌تواند میزان اسپرم را در مردان کاهش دهد.

کشیدن قلیان می‌تواند تحرک و طول ‌عمر اسپرم را کاهش داده و موجب تغییرات ژنتیکی شود که بر بچه تاثیر می‌گذارد. از آنجا که قلیان حاوی فلزات سنگینی چون آرسنیک، کروم، سرب و کبالت است، این‌ها موجب کاهش تولید اسپرم می‌شوند.

- کشیدن قلیان و سیگار چه تاثیراتی بر زنان باردار و جنین دارد ؟

از آنجا که لوله قلیان حاوی میکروارگانیسم‌های عفونی زیادی است و زنان باردار سیستم ایمنی ضعیفی دارند، احتمال گرفتن بیماری بیشتر خواهد بود. قلیان هم مانند سیگار می‌تواند احتمال وضع‌حمل پیش از موعد، و حتی مرده به دنیا آمدن نوزاد و سایر مشکلات را افزایش دهد. همچنین می‌تواند بر رشد جنین نیز تاثیر منفی داشته باشد.
دود قلیان غلظت اکسیژن را در بدن مادر کاهش داده و نهایتاً موجب تنگی نفس جنین شده و او را به سمت مرگ می‌کشاند.

بیشترین تاثیر سوءمصرف سیگار بر روی جنین، در سه ماهه دوم و سوم بارداری است، زیرا در این زمان اندام های جنین به تدریج تشکیل می شوند و در صورت استعمال سیگار، رشد اندام ها مختل و جنین با عقب ماندگی مواجه می شود.

استعمال سیگار حتی پیش از بارداری هم مضر است و بر تخمک های زن تاثیر منفی دارد و قدرت باروری آن ها را کاهش دهد.

استعمال سیگار موجب می شود تا هنگام زایمان، جنین با استرس مواجه شود و با آغاز درد زایمان، ضربان قلب جنین کاهش یابد و نتواند انقباضات رحم را تحمل کند. به این ترتیب زایمان با مشکل مواجه شده و نوزاد باید به روش سزارین متولد شود.

استعمال سیگار توسط اطرافیان مادر باردار هم اثراتی سوئی بر جنین دارد و تنفس دود ناشی از سیگار اطرافیان نیز بسیار خطرناک است.

دود قلیان نیز برای جنین بسیار مضر است و به دلیل این که پیش از استعمال با بخار آب مخلوط می شود، بسیار خطرناک تر از دود سیگار است.

- مصرف سیگار و قلیان موجب پوکی استخوان می شود

مصرف سیگار و قلیان موجب اختلال در جذب کلسیم و ساخت استخوان، یائسگی زودرس، کاهش وزن و تخریب هورمون های جنسی می شود که به تسریع پوکی استخوان می انجامد. مصرف الکل نیز با کم کردن فعالیت سلول های سازنده استخوان موجب پوکی استخوان می شود.


- مصرف دخانیات بهبود زخم را به تاخیر می اندازد

در سیستم گوارشی و در بیمارانی که مبتلا به سوء هاضمه هستند می توان گفت مصرف دخانیات، به صورت استنشاقی یا طرق دیگر، در ایجاد زخم های گوارشی، تشدید برگشت اسید معده به مری و ایجاد سرطان های دستگاه گوارش موثر است .همچنین در بیمارانی که دچار زخم های سیستم گوارشی هستند، مصرف دخانیات بهبود زخم را به تاخیر می اندازد و پاسخ به درمان را کند می کند. به بیمارانی که از سوء هاضمه رنج می برند توصیه اکید می شود، حتما برای افزایش تاثیر درمان و کاهش عود بیماری، به طور جدی مصرف مواد دخانی را ترک کنند.