کبد چرب

[bahare_021]

کبد چرب (به انگلیسی : fatty liver)‏ با تجمع چربی در سلول‌ های کبدی و التهاب کبد مشخص می‌ شود .
این حالت ممکن است در افرادی که الکل مصرف می‌ کنند ایجاد شود ولی در ایران این بیماری علل دیگری دارد و «کبد غیر الکلی» نامیده می‌ شود . فرم غیر الکلی این بیماری در تعدادی از اختلالات بالینی مانند : دیابت ، چاقی و سوء تغذیه رخ می‌ دهد .
اغلب بیماران ۴۰ تا۶۰ سال سن داشته و بیماری در زنان شایع‌ تر است . کبد چرب در کودکان با سن بالاتر از ۱۰ سال نیز می‌ تواند ایجاد شود . این اختلال کبدی مزمن بوده و برای سالها پایدار خواهد ماند .

علل بیماری کبد چرب
علت اصلی بروز کبد چرب ناشناخته‌است ولی تعدادی از اختلالات بالینی معین به عنوان علل زمینه‌ ای شناخته شده‌ اند . هفتاد درصد بیماران مبتلا به کبد چرب چاق هستند . دیابت و بالا بودن چربی‌ های خون نیز از علل زمینه‌ ای آن است . عوامل مختلفی که باعث تغییر متابولیسم در بدن می‌ شوند شامل کاهش ناگهانی وزن ، سوء تغذیه ، تغذیه وریدی ، گرسنگی طولانی مدت نیز ممکن است باعث کبد چرب شوند .

انجام بعضی از جراحی‌ های شکم شامل برداشتن کیسه صفرا ، برداشتن قسمتی از روده یا معده ، جراحی روی لوزالمعده و مصرف بعضی از داروهای خاص شامل قرص‌ های ضدبارداری ، هورمون استروژن ، کورتون (استروئیدها) ، آمیودارون ، تاموکسی فن ، والپروات سدیم نیز از علل زمینه ساز کبد چرب هستند . در کودکان اختلالات مادر زادی شامل سوء جذب چربی‌ها ، سیستیک فیبروزیس و بیماری ویلسون با کبد چرب همراه هستند .

به طور کلی میتوان عوامل ایجاد این بیماری را به شرح زیر عنوان کرد :
آب خوردن بین غذا ، استرس درونی و نهفته ، داروی تقویت جنسی خود سرانه ، مصرف دارو بیش از حد معمول ، مصرف لووستاتین ها ، غذاهای فست فودی (سوسیس ، کالباس ، سس ، پیتزا و …)

تشخیص بیماری کبد چرب
اکثر مبتلایان دارای علامت نیستند گاهی فرد از درد شکم در ناحیه کبد احساس درد و پری می‌ نماید و به ندرت احساس ناراحتی در قسمت فوقانی و راست شکم و خستگی وجود دارد . گاهی به دنبال بررسی‌ های اتفاقی آزمایشگاهی (مانند بررسیهای استخدامی) کشف می‌ شود . در بررسی‌ های معمولی ، آنزیم‌ های کبدی افزایش یافته‌ اند و در صورت شک به این اختلال اقدام های بعدی برای کشف علت زمینه‌ ای و بررسی سایر علل بیماری کبدی ضروری است . آزمایش های لازم برای قند و چربی‌ های خون و همچنین برای ویروس های هپاتیتی ضروری است . با مطالعات تصویربرداری مانند سونو گرافی ، تجمع چربی در کبد نشان داده می‌ شود . گاهی برای اثبات تشخیص نمونه برداری از کبد و مطالعه میکروسکوپی بر روی آن لازم است ولی گاهی نمونه برداری انجام نشده و بیمار به مدت ۶ ماه تا یکسال از نزدیک زیر نظر گرفته می‌ شود تا طبیعی شدن آنزیم‌ های کبدی به دنبال درمان اختلالات زمینه ساز اثبات گردد .

درمان بیماری کبد چرب
برای درمان و بهبود کبد چرب باید اختلالات زمینه ساز درمان شوند . در حال حاضر درمان بر روی مهار مشکلات طبی واختلالاتی که زمینه ساز کبد چرب هستند متمرکز است . داروهای جدید مختلفی مانند متفورمین برای درمان کبد چرب عرضه شده‌ اند که تاثیر قطعی آنها ثابت نشده‌ است .
ورزش روزانه و مصرف مرتب میوه و سبزیجات اثرات مفیدی بر روی این بیماری دارند . کاهش تدریجی وزن در افراد چاق لازم بوده و مفید است ، ولی کاهش ناگهانی وزن ، این اختلال را تشدید می‌ کند . در کبد چرب مقاومت به انسولین شایع بوده و داروهایی که مقاومت به انسولین را درمان می‌ کنند مانند : متفورمین موجب بهبود آنزیم‌ های کبدی می‌ شوند . ویتامین E با دوز ۴۰۰ میلی گرم در روز باعث کاهش آسیب به سلول های کبدی و بهبود آنزیم‌ های کبدی می‌ شود ولی چون با خطر افزایش بیماریهای قلبی همراه است مصرف دراز مدت آن توصیه نمی‌ شود . در کودکان علل زمینه‌ ای شامل دیابت ، سوء جذب چربی ، چاقی ، ماراسموس ، کواشیورکور ، بیماری ویلسون ، سیستیک فیبروزیس ، باید مهار و درمان شود .

درمان طب سنتی برای کبد چرب عبارتند از :

1. سرکه انگبین روزی یک لیوان
2. حجامت عام دو تا سه نوبت در ایام پر فشار (فواصل بین حجامت ۲۵ روز یکبار)
3. سالادی مخلوط از : کلم ، هویج ، ترب ، روغن زیتون تصفیه نشده ، آبغوره ، سرکه سیب ، عرق کاسنی و عرق بید
4. سیب با پوست – صبح ناشتا و شب
   
   
   
   

عوارض و عواقب بیماری کبد چرب
در اکثر بیماران مبتلا به کبد چرب مشکل جدی برای کبد ایجاد نمی‌ شود . کبد چرب از نظر بالینی یک اختلال پایدار و ساکت شناخته شده و در بیشتر موارد سبب اختلال شدیدی در کبد نمی‌ شود و با درمان بهبود می‌ یابد . ولی در تعداد اندکی از بیماران با گذشت زمان بافت جوشگاهی و فیبروز در کبد ایجاد شده و در نهایت سیروز و نارسایی کبد ایجاد می‌ شود . چون پیش بینی مسیر بیماری در یک فرد و اینکه در کدام بیمار پیشرفت خواهد کرد مشکل است ، درمان و کنترل آن برای همه مبتلایان الزامی است .