کدام چسب زخم بهتر است؟

[MOHSENEBRAHIMI]

چشمتان روز بد نبیند. چند روز پیش مشغول خرد کردن کلم بودم که کناره چاقو به انگشتم گرفت و برید. فورا دست از کار کشیدم. دستم را شستم و یک دستمال کاغذی روی آن گذاشتم تا خونش بند بیاید...

از آنجا که میهمان داشتم، هنوز خیلی از کارهایم باقی مانده بود. ناچارا دنبال چسب زخم گشتم تا روی زخمم را ببندم. چند روز پیش داخل مترو از دخترکی یک بسته چسب زخم خریده بودم. خوشحال یکی از آنها را جدا کردم و کاغذش را کندم و چسب را دقیقا روی زخمم چسباندم و به باقی کارهایم رسیدم. اوضاع خوب پیش می رفت. میهمان ها رفتند و آخر شب احساس کردم چسب زخم که پی شست وشوها خیس خورده بود برایم ناراحت کننده است. آن را باز کردم تا کمی زخمم هوا بخورد اما این تازه اول ماجرا بود. فکر کنم نسبت به چسب زخم آلرژی داشتم چون طول شب مدام انگشتم دچار خارش می شد و صبح قرمز و متورم شده بود و زیر پوستم پر از دانه های ریز شده بود.

این تجربه بد، انگیزه ای شد تا در رابطه با چسب زخم گفت وگویی با دکتر مجتبی امیری، متخصص پوست و مو انجام دهم.


▪ حین خرید یا استفاده از چسب زخم باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

مهم ترین مساله این است که چسب زخم استریل باشد. چسب زخم ها یک لایه محافظ دارند که معمولا پارچه ای است و جلوی خفه شدن پوست و مرطوب شدن زیاد آن را می گیرد. به عبارتی چسب زخم باید توانایی گرفتن رطوبت از پوست و تبادل هوا را داشته باشد. نکته مهم تر اینکه درون آن مواد آلرژی زا و تحریک کننده پوست به کار نرفته باشد. چسب برای زخم کار بخیه را انجام می دهد. یعنی دو لبه زخم را کنار هم قرار می دهد و باعث می شود زخم خود به خود ترمیم شود.


▪ چسب زخم های مختلفی در بازار موجود است. انواع پارچه ای، نایلونی و حتی گیاهی، کدام نوع مناسب تر است؟

این موضوع سیلقه ای است. چسب زخم های نایلونی طی شست وشو خیس نمی شود و دوام آن بیشتر است. چسب های پارچه ای با شست وشو خیس می شوند و خود خیسی برای زخم مضر است. بهترین نوع چسب زخم نوعی است که لایه زیرین آن که با پوست در تماس است، پارچه ای باشد تا زخم را خشک نگه دارد و لایه خارجی نایلونی باشد تا در اثر تماس با آب سریع خیس نشود. در غیر این صورت یا فرد مجبور است مرتبا چسب را تعویض کند یا اگر خیسی باقی بماند سبب متورم شدن لایه شاخی پوست می شود.


▪ چسب زخم هایی که با عنوان چسب زخم آلوئه ورا یا جلبک دریایی به فروش می رسد، می تواند در بهبود بهتر زخم موثر باشد؟

خیر. ترکیبات گیاهی نقش چندانی در بهبود ندارد. شما به هر وسیله ای بتوانید ۲۴ ساعت زخم را لب به لب نگه دارید، پروسه ترمیم به شکل طبیعی اتفاق می افتد.


▪ استفاده نابه جا از چسب زخم به طور نمونه برای بستن زخم های عمیق چه مشکلی پیش می آورد؟

بعد از ۶ ماه اسکار و جوشگاه زخم قابل مشاهده است.


▪ از آنجا بفهمیم یک چسب زخم آلرژی زا است؟ آیا برچسب خاصی روی آن وجود دارد؟

آلرژی یعنی واکنشی که بدن افراد به مواد خارجی می دهد. یک مقدار از این آلرژی به دلیل ایراد چسب هاست و به این دلیل بروز می کند که در چسب از مواد آلرژی زا استفاده شده، یک مقدار هم به خود فرد مربوط می شود. بهتر است چسب زخم حتما از داروخانه های معتبر تهیه شود. چسب زخم هایی که دوره گردها می فروشند کمی ناخالصی دارند و شانس ابتلا به آلرژی را در افراد بالا می برند. افرادی هم که مستعد ابتلا به آلرژی هستند بهتر است از چسب های ضدآلرژی استفاده کنند. این چسب ها از کاغذ های خاصی تهیه شده و مواد آنها کاملا استاندارد است و با عنوان چسب ضدحساسیت به فروش می رسند.


▪ باند سفیدی که داخل چسب است از مواد خاصی تشکیل شده است؟

بله. بیشتر از زینک است. در ضمن جذب کننده خوب رطوبت است و به ترمیم کمک می کند. حتما باید این باند سفید روی زخم قرار بگیرد تا نوار چسب مستقیما روی زخم قرار نگیرد.


▪ آقای دکتر! زخم ها به چند دسته تقسیم می شوند؟

وقتی از زخم پوست صحبت می کنیم یعنی قوام و دوام طبیعی پوست به وسیله یک شی تیز یا غیرتیز از بین رفته است. پوست از لایه های مختلفی ایجاد شده، لایه سطحی اپیدرم، لایه داخلی درم و لایه تحتانی چربی زیر پوست است. ضایعاتی که اپیدرم را از بین می برند به خراش های پوستی معروف اند و به خون ریزی ختم نمی شوند. این ضایعه ها به شرطی که مراقبت کنیم تا عفونت نکنند یا با مواد حساسیت زا تماس پیدا نکنند، خودبه خود بهبود پیدا می کنند و عارضه ای ندارند.

ولی ضایعاتی که به خون ریزی ختم می شوند ۲ دسته اند، یا سطحی اند و درم را تنها تخریب کرده اند یا عمیق هستند یا با وسایل برنده غیرتمیز ایجاد شده اند. در مورد زخم های سطحی؛ اگر با یک وسیله ما لبه های زخم را به هم وصل کنیم و شرایط استریل باشد، زخم بهبود پیدا می کند و جای آن باقی نمی ماند. در مورد زخم های عمیق ریسک عفونت وجود دارد و خیلی مهم است که به وسیله سرم نمکی تمیز شسته شوند و اگر عمیق است و در نواحی تحت فشار قرار دارد، لازم است بخیه شود تا کمترین اسکار را به جا بگذارد.


▪ برای چه نوع زخم هایی می توان از چسب زخم استفاده کرد؟

چسب زخم برای زخم های تمیز و سطحی کاربرد دارد.