آداب و رسوم نیمه شعبان در اردکان

[bOoOoOy]

ماه شعبان به خاطر قرار گرفتن تولد حضرت مهدی (ع) در آن دارای رسومات خاصی بوده است به خصوص اطعام که به صورت گسترده ای انجام می گرفته است .

روز چهارده شعبان در اردکان شب نیمه و در اصطلاح محلی "شو نیمه" گفته می شده و روز پانزده شعبان را روز برات و به مجموع این دو روز "شو نیمه برات" گفته می شده است .در این ایام مراسم ویژه ای که در اردکان برگزار میشده در کمتر شهری از ایران دیده می شده است.

صبح روز چهارده شعبان ، بچه ها و نوجوانان و افراد مسن در حالیکه کیسه ای در دست یا به گردن داشتند دسته دسته با شور و شوق فراوان به خانه های همسایگان مراجعه می کردند تا به مناسبت تولد حضرت مهدی (ع) شیرینی بگیرند و با فریاد شو نیمه ای (شونیمه برتی انجیر وخرما درتی )) از مردم می خواستند به آنها شیرینی بدهند مردم نیز با آمادگی از آنها استقبال کرده و به آنها شیرینی ،انجیر خشک،خرما ،حاجی بادام وغیره میدادند .این مراسم گاهی تا شب نیز ادامه می یافت . در این باب موقوفاتی مانند پخت و اطعام لَتیرُگ در روز نیمه شعبان و ... نیز وجود داشته است .




صبح روز برات در بعضی از مساجد اردکان که موقوفه دارند مثل زیرده وکچیب ،شیرینی آلوچه ای بین مردم توزیع می کنند .که در مسجد زیرده بعد ازنماز صبح و در مسجد کچیب پس از طلوع آفتاب و بعد از قرائت یک حزب قرآن توسط مراجعین بین آنها توزیع می شده (تقریبا هر نفر نیم کیلو ) .این رسم بیش از هفتصد سال قدمت دارد.

یکی دیگر از مراسمی که خاص اردکان بوده مراسم روز برات یا به اصطلاح قاری گذاری برای اموات بوده است .به این صورت که تمام خانواده هایی که در یک سال بین دو برات ،فردی از آنها فوت شده باشد از روز چهارده شعبان از چند نفر قاری قرآن دعوت می نمایند تا در منزل اقوام میت حضور یافته قرآن قرائت نمایند و اقوام و آشنایان نیز به عنوان تسلیت به منزلی که قاریان در آن قرآن تلاوت می کنند حضور یافته و به صاحب عزا تسلیت میگویند.

ظهر و شب نیز قاریان و عده زیادی از اقوام و آشنایان اطعام میشوند .صبح روز برات قاری به اتفاق اعضاء خانواده بر سر قبر میت رفته و بساط خیرات میوه و شیرینی را پهن کرده و قاریان ؛قرآن میخوانند. ظهر روز برات نیز قاری به اتفاق خانواده و آشنایان به منزل باز گشته واطعام میشوند . در قدیم معمولا این اطعام با ارده شیره و کرجوش (کله جوش) و آبگوشت صورت میگرفت و در سالهای اخیر با برنج وخورش.




این مراسم یکی از پر رونق ترین مراسمی بوده که راجع به اموات انجام می شد و خیرات فراوانی صورت میگرفت اما از آنجا که در روز تولد حضرت مهدی (عج) مردم به عزاداری می پرداختند چند سال پیش به پیشنهاد حاج آقا بهجتی امام جمعه فقید اردکان و با استقبال مردم منسوخ شد.