امتیاز موضوع:
  • 1 رأی - میانگین امتیازات: 5
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5

10زمینه فرهنگی وقوع انقلاب

#1
اوج گیری انقلاب اسلامی در اواخر سال 1356 بسیاری را غافلگیر کرد.این امر نتیجه فضای بسیار مستعدی بود که آن روز ها در جامعه ایران وجود داشت.این فضا ناشی از عواملی بود که بر میزان آگاهی های دینی و فرهنگی مردم می افزود که ما آن ها را زمینه های فرهنگی انقلاب اسلامی می نامیم.

عواملی که به لحاظ فرهنگی توانستند زمینه های لازم را برای وقوع انقلاب اسلامی فراهم آورند،عبارتند از:

1-گسترش فرهنگ اسلامی: گسترش فرهنگ اسلامی از جمله مواردی بود که با همت روحانیت متعهد و دانشگاهیان متدین در سال های منجر به انقلاب اسلامی،اوج گرفته بود .

2- افزایش مدارس دینی: از حدود 37 سال قبل از انقلاب به تدریج تأسیس مدارس اسلامی آغاز شد.این امر در سال های نزدیک به 1357 یک باره سرعت بسیار گرفت و همزمان ده ها مدرسه دینی که دروس جدید را در کنار دروس اسلامی آموزش می دادند،تأسیس گردید.به عنوان نمونه ،می توان مدارسی نظیر دبیرستان علوی تهران و دبیرستان دین و دانش قم نام برد.

10زمینه فرهنگی وقوع انقلاب 1

دبستان جعفری شماره یک نخستین مدرسه اسلامی بود که بعد از شهریود 1320 به دست شیخ عباسعلی اسلامی بنا گردید و سپس گسترش یافت.از این پس مجامع مذهبی با رویکردی جدید  به مبارزه با غرب گرایی پرداختند و در طی چند دهه،تربیت نسلی تحصیل کرده و دین باور را وجهه همت خود قرار دادند.کانون توجه این مدارس و مۆسسان آنها ،مبارزه با مفاسد اخلاقی غربی بود.شمار این مدارس طی 30 سال به 180 مدرسه رسید.(1)

3-کتب تعلیمات دینی: گروهی از یاران خوب امام خمینی(ره) با ورود در آموزش و پرورش رژسم پهلوی موفق شدند امر تدوین کتب تعلیمات دینی آموزش و پرورش را بر عهده بگیرند.نکته جالب در خصوص برخی از این نویسندگان آن است که بیشتر آنان از سخنرانی مذهبی و منبر محروم بودند اما در همان حال،بر اثر غفلت و یا حماقت ساواک ،اجازه یافتند برای نسل جدید کتاب درسی تدوین کنند.از جمله این افراد می توان به شهیدان بهشتی و باهنر یاد کرد.

شهید دکتر بهشتی در سال 1349 به دعوت همفکران خود جهت تنظیم و تألیف «تعلیمات دینی»به همکاری با آموزش و پرورش پرداخت که دستاورد آن ساماندهی بنیادین آن کتاب ها،به ویژه در دوره راهنمایی و دبیرستان بود و نوجوانان را با معارف دینی آشنا می ساخت.(2)

4- افزایش فعالیت مراکز مذهبی: در کنار رشد مراکز دینی و تدوین کتب تعلیمات دینی به دست یاران امام خمینی(ره)،برنامه های مسجد هایی مانند مسجد الجواد،مسجد هدایت و مسجد قبا و همچنین تأسیس مهدیه تهران و حسینیه ارشاد تأثیر فراوانی در رشد آگاهی مردم داشت.مرحوم شیخ احمد کافی(قدس السره الشریف)بانی و سخنران اصلی مهدیه بود که به ظاهر در مسائل سیاسی دخالت نمی کرد،اما با انتقاد گسترده از اوضاع مملکت در دوران پهلوی نقش مهمی در آگاهی های سیاسی اجتماعی توده مردم داشت.از سوی دیگر حسینیه ارشاد نیز با ارائه سخنرانی های مختلف از شهید مطهری،دکتر علی شریعتی و برخی چهره های فکری دیگر،نقش برجسته ای در هدایت دانشجویان و روشنفکران به سمت مسائل دینی واداشت.

رژیم شاه در سال های پایانی حکومت خود،طی اقدامی عجیب،بسیاری از روحانیون هوادار امام خمینی(ره)را که برخی از اساتید برجسته حوزه های علمیه قم و مشهد بودند مانند آیت ا... شهید مدنی،آیت ا...  سید علی خامنه ای و ... به نقاط مختلف کشور تبعید کرد.(3)این تبعید ها سبب شد که مردم این مناطق با اندیشه های آن مرد بزرگ آشنا شوند و پیان انقلاب به همه جا برسد

5-تبعید علمای مبارز به اقصی نقاط ایران : رژیم شاه در سال های پایانی حکومت خود،طی اقدامی عجیب،بسیاری از روحانیون هوادار امام خمینی(ره)را که برخی از اساتید برجسته حوزه های علمیه قم و مشهد بودند مانند آیت ا... شهید مدنی،آیت ا...  سید علی خامنه ای و ... به نقاط مختلف کشور تبعید کرد.(3)این تبعید ها سبب شد که مردم این مناطق با اندیشه های آن مرد بزرگ آشنا شوند و پیان انقلاب به همه جا برسد.

6- اندیشه های مترقی امام خمینی وجذب روشنفکران دانشگاهی: اندیشه های مترقی امام خمینی سبب شد تا بسیاری از روشنفکران دانشگاهی،همانند شهید چمران،شهید رجایی و ... جذب ایشان شوند.شاید نیازی به ذکر این نکته نباشد که اقشار دانشگاهی همانند روحانیت متعهد،از اقشار مرجع جامعه به شمار می روند.هر یک از این افراد می توانستند شمار بسیاری از مردم را آگاه سازند.

7-تربیت نسل جدیدی از روحانیت انقلابی: امام خمینی(ره )با تربیت نسل جدیدی از روحانیت،به رشد آگاهی های مردم شتاب بخشیدند.

10زمینه فرهنگی وقوع انقلاب 1

تربیت نسل جدید از روحانیت نوگرا تأثیر بسیاری در ارتقای پایگاه پایگاه اجتماعی روحانیت در بین نسل جوان و تحصیلکرده داشت و زمینه لازم را برای فراگیر شدن انقلاب اسلامی فراهم ساخت.به عنوان نمونه از شهید آیت ا... دکتر بهشتی می توان یاد کرد که در حقیقت فردی نابغه بود.به تعبیر حجت الاسلام علی دوانی:

«(شهید بهشتی)چهار زبان را به خوبی می دانست،از جمله انگلیسی،آلمانی و عربی،... کتابخانه ای داشت که بیشتر کتابهایش به زبان خارجی بود تا فارسی و عربی!می دیدم که پس از نماز جماعت که در خانه اش واقع در قلهک با جمعی از تحصیل کرده ها برگزار می کرد،مهندسین و دکتر ها بر سر واژه های آلمانی یا انگلیسی با او بحث می کردند و از او نظر می خواستند.»(4)

8-پخش گسترده نوارهای مذهبی: در دوران اوج گیری انقلاب اسلامی نوارهای سخنرانی امام خمینی(ره) در حجم قابل ملاحظه ای توسط مردم انقلابی تکثیر و توزیع می شد.این نوارها به یکی از ابزار های مهم کسب آگاهی مردم تبدیل شدند.این امر تا آن حد گسترش پیدا کرد که برخی از اهل نظر انقلاب اسلامی را انقلاب نوار کاست نامیده بودند.ویلیام هاکتن استاد محافظه کار دانشگاه ویسکانسن آمریکا در این باره می نویسد:

«انقلاب آیت ا... خمینی،اولین انقلاب نوار کاست بود.هزاران نوار کاست که از بیانات آیت ا... خمینی پر شده بود در مساجد گذاشته می شد و از چشم پلیس مخفی پنهان بود.مهم تر اینکه این ابزار های کوچک قابل حمل و نقل به دست میلیون ها نفر می رسید که از رادیو و تلویزیون و مطبوعات تحت کنترل دولت گریزان بودند.»(5)

گروهی از یاران خوب امام خمینی(ره) با ورود در آموزش و پرورش رژسم پهلوی موفق شدند امر تدوین کتب تعلیمات دینی آموزش و پرورش را بر عهده بگیرند

9-گسترش فرهنگ عاشورا: فرهنگ عاشورا در سال های انقلاب اسلامی بسیار اوج گرفته بود.نگرش های نوی که به این قیام در جامعه مطرح می شد،آن را بسان رویدادی زنده و آموزنده برای همه نسل های جوان کشور درس آموز ساخته بود.روحانیت انقلابی به مردم می آموخت اگر امام حسین(ع) در برابر ظلم و ستم ایستاد،ما هم باید بایستیم و فریاد لعنت علیه یزید در واقع همه یزیدیان زمان را در بر می گیرد و چنین بود که انقلاب اسلامی ،انقلاب عاشورایی لقب گرفت.

10-افزایش آگاهی های عمومی: افزایش تدریجی مراکز علمی و آموزشی،سفر های ایرانیان به سایر کشورها،ورود انواع نشریات خارجی به ایران،سفر های سیاحان خارجی به ایران و سطح چاپ و نشر در کشور،به تدریج سطح اگاهی های عمومی را چنان بالا برد که تحمل حکومت دیکتاتوری پهلوی بر خردمندان جامعه دشوار شد و نوعی احساس محرومیت که لازمه آغاز هر انقلابی است در اقشار نخبه جامعه پدید آمد.
10زمینه فرهنگی وقوع انقلاب 1


پاسخ
آگهی


[-]
به اشتراک گذاری/بوکمارک (نمایش همه)
google Facebook cloob Twitter
برای ارسال نظر وارد حساب کاربری خود شوید یا ثبت نام کنید
شما جهت ارسال نظر در مطلب نیازمند عضویت در این انجمن هستید
ایجاد حساب کاربری
ساخت یک حساب کاربری شخصی در انجمن ما. این کار بسیار آسان است!
یا
ورود
از قبل حساب کاربری دارید? از اینجا وارد شوید.

موضوعات مرتبط با این موضوع...
  چهارشنبه سوری قبل از انقلاب
  عاقبت مشروب فروشی در انقلاب 57
  آسیب شناسی انقلاب اسلامی از دیدگاه امام خمینی«قدس سره»
  لاله هاي سرخ انقلاب
  علل و عوامل انقلاب اسلامى (1)
  چرا انقلاب؛ چرا سقوط شاه؟(2)
  چرا انقلاب؛ چرا سقوط شاه؟ (1)
  ظرفیت‌های تاریخی انقلاب اسلامی ایران در بیداری اسلامی(بررسی ده موج تاریخ معاصر
  نقش محرم در پیروزی انقلاب اسلامی
  بازخوانی كنفرانسی علیه انقلاب!

پرش به انجمن:


کاربرانِ درحال بازدید از این موضوع: 1 مهمان