امتیاز موضوع:
  • 0 رأی - میانگین امتیازات: 0
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5

شیمي درمانی سرطان سینه

#1
شیمی درمانی در سرطان پستان



در این قسمت شما پاسخ سؤالات زیر را خواهید یافت:
-   شيمي درماني چيست و برای چه کسانی شیمی درمانی لازم است انجام شود؟
-   چرا انجام شیمی درمانی لازم است؟‌
-   شيمي درماني چگونه انجام مي شود؟‌
-   عوارض شيمي درماني چيست و چرا ايجاد مي شوند؟
-   چه نكاتي را بايد حين شيمي درماني رعايت كرد؟


       «از شيمي درماني وحشت داشتم. يكي از دوستانم كه اين كار را انجام داده بود، از سختي ها و عوارض آن برايم گفت. اما ظاهراً چاره اي جز پذيرش نداشتم و بايد با آن كنار مي آمدم، چون پزشكم مي گفت كه انجام اين كار باعث افزايش طول عمرم مي شود. خودم را آماده كردم تا چند روز در هر ماه ناراحت باشم.»

شيمي درماني چيست و چرا انجام مي شود؟‌
شيمي درماني، درمان سرطان پستان از طريق استفاده از دارو است. در واقع در اين روش به وسيله استفاده از داروهاي شيميايي، سعي در توقف رشد سلول‌هاي سرطاني، انهدام و مرگ آنها مي شود.    
هنگامي كه سلول‌هاي سرطاني شروع به زياد شدن مي‌كنند، به تدريج در اطراف خود عروق خوني ايجاد مي كنند و با سيستم خوني بدن مرتبط مي شوند. به اين ترتيب سلول‌هاي سرطاني مي توانند از طريق عروق خونی و یا لنفاوي به ساير قسمت‌هاي بدن رفته و مانند دانه گياهي كه از طريق يك رودخانه به نقاط دورتر مي رود و پس از مدتی گياه جديدي مانند گياه قبلي به وجود مي آورد، اين سلول‌ها نیز در ساير نقاط بدن رشد کرده و کانون جدیدی از تومور را ایجاد كنند.
       استفاده از داروهاي شيميايي ضد سرطان يكي از روش‌هاي درمان اين بيماري است. در اين روش دارو وارد بدن مي شود و در صورتي كه سلو‌ل‌هاي سرطاني از ناحيه اوليه به مناطق ديگر بدن منتشر شده باشند، باعث از بين رفتن آنها در تمام نقاط مي شود. بنابراين وقتي كه احتمال مي رود سلول‌هاي سرطاني در ساير نقاط بدن پخش شده باشند، بهتر است شيمي درماني شروع شود. به اين ترتيب شيمي درماني احتمال گسترش سرطان به ساير نقاط بدن (متاستاز) و عود تومور در محل عمل و در ساير مناطق را كم مي كند. همچنين گاهي براي كوچك كردن اندازه تومورهاي بزرگ قبل از عمل جراحي از این روش استفاده مي شود.
همان گونه که در فصل های قبل گفته شد، سلول هاي سرطاني مانند سلول‌هاي طبيعي ولی با سرعتی بسیار بیشتر رشد کرده و تکثیر می شوند. این سلول های  غیر طبیعی مانند سایر سلول‌های سالم بدن، براي تكثير و زياد شدن، مراحل مختلف تقسيم سلولي را مي‌گذرانند. داروهاي شيمي درماني روي تقسيم سلولي تأثير مي‌گذارند و این مرحله از رشد تومور سرطانی را مختل مي كنند. بنابراين پس از درمان، سلول هاي بدخيم نمي توانند تكثير شوند و يا اينكه آسيب مي بينند و توانايي ترميم را از دست مي دهند. واضح است كه هر سلولي كه تقسيم سلولي در آن انجام مي شود مي تواند تحت تأثير شيمي درماني قرار گيرد. بنابراين داروهاي شيمي درماني هم روي سلول هاي بيمار اثر مي گذارند و هم روي سلول‌هاي سالم. اما از آنجا كه تأثیر این داروها بر سلول هايی که رشد سريعتری دارند بیشتر است، میزان اثر این داروها در سلول های سرطانی بیش از سلولهاي طبيعي بدن می باشد. در ادامه این مبحث خواهید دید که چگونه این اثر، باعث ایجاد عوارض جانبی دارو نیز می شود که البته اغلب برگشت پذیرند.
نوع داروهاي شيمي درماني توسط پزشك متخصص انكولوژي تعيين مي شود و بر اساس خصوصيات غده سرطاني، ميزان پيشرفت بيماري و وضعيت عمومي بيمار مي تواند متفاوت باشد.
لازم است بدانيد كه هرگز نبايد درمان خود را با ساير بيماران مقايسه كنيد زيرا سير بيماري و در نتيجه درمان آن، در هر بيمار با ديگري متفاوت است. آنچه مهم است و دوباره تاکید می شود این است که شیمی درمانی یک درمان عمومی است که بر تمام سلول های سرطانی در تمام نقاط بدن اثر می کند. واضح است که این کار را با جراحی و پرتو درمانی نمی توان انجام داد.

شيمي درماني چگونه انجام مي شود؟
برخي از داروهاي شيمي درماني به شكل قرص است اما در اغلب موارد اين داروها به صورت تزريق وريدي استفاده مي شوند. امروز چنانچه طبق مدارك پرونده پزشكي بيمار از قبل از عمل انجام شيمي درماني پيش بيني شود بهتر است حين جراحي سرطان پستان، كاتترهاي مخصوص را در داخل وريدهاي اصلي بيمار در گردن يا قفسه سينه جاگذاري نمايند تا از مشكلات تزريق در وريدهاي دست يا پا (با توجه به احتمال تخريب رگ هاي محيطي بعد از مواجهه با دارو) پرهيز شود. اين كار را حتي پس از انجام جراحي نيز مي توان انجام داد. با جاگذاري اين كاتترها يكي از مشكلات مهم انجام شيمي درماني كه پيدا كردن رگ هاي محيطي مناسب براي تزريق مي باشد، مرتفع مي شود.
داروهاي شيمي درماني به صورت دوره اي در فواصل 4-3 هفته يك بار تزريق مي شوند. اين فاصله زماني به سلولهاي طبيعي بدن فرصت مي‌دهد تا صدمات وارده را جبران كنند. در مجموع كل دوره هاي شيمي درماني معمولاً بین 4 تا 8 ماه طول خواهد كشيد. دقت داشته باشید که تزریق داروهای شیمی درمانی یک کار تخصصی است که باید در مراکز تخصصی و توسط پرستاران ورزیده و آموزش دیده انجام شود، زیرا هر گونه اشتباه و اشکالی می تواند باعث ایجاد صدماتی برای شما بشود.
بنابرآنچه گفته شد ممكن است شيمي درماني براي شما تجربه ناخوشايندي باشد، اما انجام آن ضروري است. تحمل آن تا حد زيادي به روحيات خود شما بستگي دارد.

متداول ترين داروهاي مورد استفاده در شيمي درماني كدام داروها هستند و چه تفاوتي با ساير داروها دارند؟
داروهايي كه در درمان سرطان پستان استفاده مي شوند چند گروه هستند:
-   برخي از آنها رشد سلول‌هاي سرطاني را متوقف مي كنند
-   برخي دیگر مانع از تكثير سلول هاي سرطاني مي شوند.
-   دسته‌اي ديگر از داروها به پروتئين هاي سطح سلول‌هاي سرطاني متصل شده و به عبارت ديگر اين سلول‌ها را علامت دار مي‌كنند تا سيستم ايمني بدن بتواند آنها را شناسايي و تخريب كند.
انتخاب نوع داروي شيمي درماني بسته به نوع سرطان، وضعيت سلامتي بيمار و مرحلة بيماري ممكن است متفاوت باشد. به عنوان مثال يك بيمار جوان و سالم   مي تواند داروهاي قوي تري را تحمل كند. طبيعي است كه هر قدر داروي انتخاب شده قوي تر باشد، عوارض جانبي آن نيز بيشتر است. در مقابل فرد مسني كه بيماريهاي زمينه اي متعدد دارد  ممكن است نتواند اين داروها را به راحتي تحمل كند.
پزشكان اغلب از تركيبي از چند دارو استفاده مي كنند زيرا تجربه نشان داده است كه تركيب داروها نتايج بهتري را ايجاد مي‌كند. همچنين با استفاده از چند دارو احتمال ايجاد مقاومت در سلولهاي سرطاني نسبت به هر يك از داروها كمتر مي شود.
معمول ترين داروهايي كه جهت شيمي درماني در درمان سرطان پستان استفاده مي شوند عبارتند از: سيكلوفسفاميد، متوتركسات، 5 فلورواوراسيل، دوكسوروبيسين، آدريامايسين، اپي روبيسين، تاكسول و تاكسوتر.
برای کم کردن عوارض شیمی درمانی برخي داروهاي كمكي وجود دارند كه به عنوان مكمل شيمي درماني استفاده مي شوند. اگر چه اين داروها جزو داروهاي شيمي درماني نيستند و اثري بر سلول‌هاي سرطاني نمي گذارند، اما بخشي از درمان هستند زيرا عوارض ناشي از شيمي درماني را كاهش مي دهند. به عنوان مثال موجب رشد گلبولهاي سفيد خون مي گردند یا مانع از حالت تهوع بیمار می شوند. برخي ديگر نيز جهت بهبود كاركرد داروهاي شيمي درماني استفاده مي شوند.

عوارض شيمي درماني چيست و چرا اين عوارض ايجاد مي شوند؟
       همانگونه كه ذكرشد،داروهاي مورداستفاده درشيمي درماني، معمولاً سلول هاي با سرعت رشد و تقسيم زياد را تحت تأثير قرار مي دهند، از این رو بر سلول هاي سرطاني و نيز بر برخي از سلول هاي طبيعي بدن که رشد بیشتری دارند اثر       مي گذارند. بنابراين مو، مغز استخوان، پوشش مخاطي دهان، بيني و دستگاه گوارش بیش از سلول های سایر ارگان ها تحت تأثير اين داروها قرار مي گيرند. معمولاً قبل از دريافت دوره اول دارو و نیز در دوره هاي بعد، آزمايش خون براي بيمار انجام   مي شود تا پزشك در ابتدا وضعیت اولیه مغز استخوان را از نظر تولید سلول های خونی بررسي کند و سپس ببیند که آيا داروها روي خون و مغز استخوان اثر   گذاشته اند يا خير.
از آن جا که بروز عوارض شیمی درمانی شايع است، در صورت بروز آنها پزشكان معالج خود را در جريان مشكلاتي كه به دنبال جلسات درماني ايجاد مي شود قرار دهيد، زيرا برخي از اين عوارض قابل كنترل هستند.
شناخته شده ترين عوارض شيمي درماني شامل موارد زير هستند:
1. ريزش مو: ريزش مو عارضه شايع شيمي درماني با استفاده از برخی داروهاست. اگر چه اين امر موجب درد يا صدمه جسمي نمي شود، اما از آنجا كه بیماران احساس مي كنند که زيبايي و وجاهت خود را از دست  داده اند باعث استرس رواني زياد برای بانوان مي شود. اين مسئله معمولاً 5/1 تا 3 هفته پس از شروع درمان آغاز مي شود و بتدریج منجر به ريختن كامل تمام موهاي بدن مي شود. وقتي موي سر شما مي ريزد بايد بدانيد كه پوست سر بسيار حساس است و بايد از صدمات احتمالي مراقبت شود. شما بايد تا زماني كه موي سر شما مجدداً رشد كند اقداماتي جهت محافظت از پوست سرتان در مقابل نور خورشيد با پوشش هاي مناسب مثل كلاه هاي نخي انجام دهيد.
خبر خوب اين است كه موي شما مجدداً به همان سلامت و ضخامت اوليه رشد مي كند اگر چه گاه نرمي يا زبري آن تغيير مي كند. در اغلب زنان بلافاصله پس از خاتمه درمان موها مجدداً رشد مي كنند. حتي در برخي از زنان قبل از خاتمة شيمي درماني رشد مجدد موها شروع مي شود. در حال حاضر هيچ درماني براي ريزش مو وجود ندارد. برخي محققان در حال مطالعه براي يافتن داروهاي موضعي براي پيشگيري از ريزش مو مي باشند ولي هنوز نتيجه قطعي در اين زمينه حاصل نشده است. نكات زير مي تواند به تطابق شما با اين عارضه كمك كند:
-   بهتر است قبل از شروع شيمي درماني موي سر خود را بتراشيد یا کاملاً کوتاه کنید. ريختن موها به دنبال شيمي درماني اثرات رواني زيادي دارد و چنانچه موي سر شما قبلاً تراشيده شده باشد كمك روحي قابل توجهي به شما خواهد كرد.
-   مي‌توانيد از موي تراشيده شده كلاه‌گيس درست كنيد. اگر چه اين كار هزينه‌هایي دارد ولي اگر به درستي انجام شود، به خوبي مي تواند مشابه موي اصلي شما باشد. اگر از كلاه گيس استفاده مي كنيد در مواردي كه تنها هستيد يا در محيط دلخواه قرار داريد آنرا از سر برداريد تا با توجه به مدت زمان طولاني مصرف، پوست سر شما آسيب نبيند.
2. تهوع و استفراغ: تهوع پس از هر دوره شیمی درمانی بسته به نوع دارو و شرايط بيمار ممكن است به صورت خفيف يا شديد بروز كند. جهت كاهش تهوع بهتر است نكات زير رعايت شود:
-   هنگامي كه حالت تهوع داريد سعي كنيد از راه دهان نفس هاي عميق بكشيد.
-    در صورتي كه از دندان هاي مصنوعي استفاده مي كنيد، در روز شيمي درماني آن ها را خارج كنيد.
-   از مصرف غذاهاي چرب و سنگين در روز شيمي درماني پرهيز كنيد.
-   آب نبات هایی با اسانس نعناع يا ليمو در دهان خود نگاه داريد.
-   اگر بوي غذا باعث تشديد تهوع و استفراغ شما مي شود، در منزل غذا درست نكنيد.
-   غذا را به مقدار كم و در وعده هاي زياد ميل كنيد.
-   از غذاهاي مقوي و مايعات شيرين استفاده كنيد تا انرژي كافي براي بدن تأمين شود. سعي كنيد كه مايعات سرد مانند آب خنک را بصورت جرعه جرعه و يا با استفاده از ني به طور تدريجي بنوشيد. از نوشيدن قهوه كه طعم تندي دارد و ممكن است شما را تشنه تر كند اجتناب كنيد.
-   اگر احساس مي كنيد حالتان خوب نيست، قبل از مصرف غذا پياده روي كوتاهي انجام دهيد. غذا خوردن در اتاقي كه تهويه مناسب دارد نيز كمك كننده است.
-   معمولاً بهترين زمان براي خوردن غذا پس از استفراغ مي باشد. مكيدن    قرص هاي آنتي اسيد مانع از احساس سوزش به دنبال استفراغ مي شود.
-    اگر هيچ غذايي را تحمل نمي كنيد، اين مسئله را با پزشك خود درميان بگذاريد زيرا ممكن است نياز به برخي داروهاي تقويتي داشته باشيد.
3. كاهش سلولهاي خوني: كاهش تعداد انواع سلولهاي خوني عارضه جدي و مهمي است كه علت آن از بين رفتن سلولهاي توليد كنندة خون در مغز استخوان توسط داروي شيمي درماني است. اگر چه اين عارضه بسيار مرموز و پنهاني ايجاد مي شود، اما اثرات بسيار جدي بر سلامت بيمار دارد. می دانید که در مغز استخوان سه نوع سلول ساخته می شوند: گلبول های قرمز که بخش اصلی سلول های خونی را تشکیل می دهد، گلبول های سفید که مسئول تأمین ایمنی بدن می باشند، و پلاکت ها که بخشی از مسئولیت انعقاد خون را بر عهده دارند. بنابر این تاثیر شیمی درمانی در هر یک از این رده های سلولی عوارض خاص مربوط به خود را ایجاد    می کند. به عنوان مثال می تواند منجر به کم خونی شود.
كاهش گلبول هاي سفيد خون نیز بيمار را مستعد ابتلا به عفونت مي كند، لذا مهم است كه بيمار تحت شيمي درماني، دقت ويژه اي داشته باشد تا خود را از ابتلا به سرماخوردگي يا عفونت هاي ديگر محافظت كند. علائم هشدار دهنده از نظر ابتلا به عفونت عبارت از تب و لرز، سرفه و گلودرد شديد، قرمزي، تورم و درد در اطراف زخم، خارش، سوزش و ترشح غير معمول از نواحي تناسلي مي باشند و در صورت مشاهده هر يك از اين علايم بايد سريعاً به پزشك خود مراجعه كنيد.
از طرف ديگر كاهش پلاكت هاي خون مانع از انعقاد خون (بند آمدن خون به دنبال بريدگي و صدمه) مي شود. لذا احتياطات لازم در مقابل بريدگي و صدمات بايد هميشه مد نظر باشد.
براي پيشگيري از عفونت توصيه مي شود:‌
-   دستهاي خود را در طي روز مرتب بشوئيد و از تماس با افراد بيمار پرهيز كنيد.
-   خود را از كودكان يا افرادي كه به تازگي واكسن زده اند دور نگاه داريد.
-   ناخن ها را از ته نگيريد.
-   مواظب باشيد كه جايي از بدنتان بريده يا زخمي نشود.
-   هنگام برداشتن موهاي زائد بدن و صورت مواظب باشيد آن محل زخمي نشود.
-   از مسواك هاي نرم استفاده كنيد تا لثه ها خراشيده نشود.
-   هنگام شستن ظروف يا وسايل ديگر از دستكش استفاده كنيد.
-   در حين شيمي درماني، در صورتي كه طي 24 ساعت اخير تزريق وريدي داشته ايد، بايد به پرستار اطلاع دهيد تا دارو را از طريق آن رگ وارد بدن نكند. همچنين تزريق نبايد از طريق دستي كه پستان آن سمت عمل شده است انجام شود.
4. اشکالات قاعدگی: در سنين قبل از يائسگي شيمي درماني مي تواند باعث توقف عادت ماهيانه بطور موقت يا دائم گردد، البته قطع دائمي عادت ماهيانه (يائسگي زودرس) بندرت ايجاد مي شود. بايد توجه داشته باشيد كه علي رغم قطع عادت ماهيانه امكان بارداري وجود دارد که این موضوع مي تواند منجر به تولد جنين ناقص الخلقه شود. لذا مهم است كه حتي در حين شيمي درماني احتياطات لازم جهت جلوگيري از بارداري انجام شود. اگر شما در زمان تشخيص سرطان پستان باردار هستيد، مهم اين است كه پزشك معالج خود را از اين امر آگاه سازيد تا در مورد انتخاب نوع درمان شما، نوعی از الگوهاي درماني را انتخاب كند که كمترين احتمال صدمه به جنين را داشته باشد. بسياري از داروهاي شيمي درماني بسته به مرحله رشد جنين مي توانند عارضه اي براي جنين ايجاد كنند.
سایر عوارض شیمی درمانی عبارت از گرگرفتگي، خستگي که می تواند ناشی از کم خونی باشد، زخم هاي دهاني، افزايش وزن، و اسهال مي باشد که هر یک با احتمال کمتری می توانند ایجاد شوند و البته تمامی آنها گذرا بوده و پس از اتمام درمان، پس از مدتی بهبود می یابند.

خلاصه
استفاده از داروهاي شيميايي ضد سرطان يكي از روشهاي درمان سرطان پستان است. در اين روش دارو وارد بدن مي شود و در صورتي كه سلول هاي سرطاني از ناحيه اوليه به مناطق ديگر بدن منتشر شده باشند، باعث از بين رفتن آنها در آن نقاط مي شود. بنابراين وقتي كه احتمال مي رود سلول هاي سرطاني در ساير نقاط بدن پخش شده باشند، لازم است شيمي درماني شروع شود.
انواع و ميزان اين داروها توسط پزشك متخصص سرطان شناسي (انكولوژي) تعيين مي شود و براساس خصوصيات غده سرطاني، ميزان پيشرفت بيماري و وضعيت عمومي بيمار مي تواند متفاوت باشد.
داروهاي شيمي درماني به صورت دوره اي در فواصل 4-3 هفته يك بار تزريق مي شود. اين فاصله زماني به سلولهاي طبيعي بدن فرصت مي دهد تا صدمات وارده را جبران كند. در اغلب موارد دوره شيمي درماني بين 8-4 ماه طول خواهد كشيد.
شناخته شده ترين عوارض شيمي درماني شامل ريزش مو، تهوع و استفراغ، خستگي، كاهش سلول هاي خوني و عفونت است. در اغلب زنان بلافاصله پس از خاتمه درمان، موها مجدداً رشد مي كند حتي در برخي از زنان قبل از خاتمة   شيمي درماني رشد مجدد موها شروع مي شود. ساير عوارض نيز با توجهات ويژه و رعايت توصيه هاي پزشكي تا حد زيادي قابل كنترل هستند.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
~вэsт~
پاسخ
آگهی


[-]
به اشتراک گذاری/بوکمارک (نمایش همه)
google Facebook cloob Twitter
برای ارسال نظر وارد حساب کاربری خود شوید یا ثبت نام کنید
شما جهت ارسال نظر در مطلب نیازمند عضویت در این انجمن هستید
ایجاد حساب کاربری
ساخت یک حساب کاربری شخصی در انجمن ما. این کار بسیار آسان است!
یا
ورود
از قبل حساب کاربری دارید? از اینجا وارد شوید.

موضوعات مرتبط با این موضوع...
  سرطان مقعد چیست؟ کشنده است؟ “درمان و علائم”
  شقاق یا ترک سینه؛ از درمان های خانگی و گیاهی تا درمان های پزشکی و دارویی
  خال هایی که نشانه ی سرطان دارند !
  درمانی برای دل درد که مثل آب روی آتیشه
Lightbulb معرفی لوسیدوم قارچ درمانی گانودرما
  سرطان هایی که در مردان رایج تر است و 10 سرطانی که باعث مرگ مردان می شود
  سرطان لب: علائم، راه های پیشگیری و روش های درمان آن
  علائم و راه‌های جلوگیری از سرطان پوست در کودکان
  سیگار و سرطان
  آب درمانی خوب یا بد؟

پرش به انجمن:


کاربرانِ درحال بازدید از این موضوع: 1 مهمان